COVID Normalleşme Döneminde; Premenstrual Sendromda Kullanılan Tamamlayıcı ve Alternatif Uygulamaların Sıklığı, Türleri ve Etkinliklerinin Belirlenmesi


Özet Görüntüleme: 231 / PDF İndirme: 113

Yazarlar

  • Asibe ÖZKAN Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Hamidiye Hemşirelik Fakültesi ve Başakşehir Çam ve Sakura Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi, İstanbul
  • Ayfer HİÇERİMEZ Fatih Sultan Mehmet EAH

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7922528

Anahtar Kelimeler:

COVID-19, Premenstrual Sendrom, Tamamlayıcı Alternatif Yöntemler

Özet

Bu çalışma, COVID-19 pandemisi normalleşme süresinde COVID hastaların bakımlarında görev alan ebe ve hemşirelerde premenstual sendrom (PMS) sıklığının nasıl etkilendiğini, en sık görülen PMS semptomlarını ve başvurulan tamamlayıcı ve alternatif yöntemlerin; sıklığı, türleri ve etkinliğini belirlemek amacı ile prospektif olarak tanımlayıcı, analitik, ilişki arayıcı tipte planlandı. 2022 eylül ayında İstanbul’ da eğitim araştırma hastanesi olarak hizmet veren üç hastanede normalleşme sürecinde COVID servislerinde hasta bakımında görev alan 800 hemşire çalışmamızın evrenini oluşturdu. %95 güven aralığı %5 hata payı ile yapılan evreni bilinen örneklem hesabına göre çalışma örneklemi minimum 259 olması gerektiği hesaplandı ve çalışma 426 katılımcı ile gerçekleştirildi. Çalışma verilerileri; tanımlayıcı istatiksel metodlar ve ki-kare testi ile değerlendirildi.

Çalışmaya katılan ebe-hemşirelerin tamamına yakınının PMS’ de yaşadığı en sık yakınmaların sırasıyla; memede hassasiyet (%66,9), bel ağrısı (%50,5), sinirlilik (%48,1) ve yorgunluk (%47,2) olduğu, en az görünenlerin ise kramp (%15,7), öfke (%15,7) ve uyku değişiklikleri (%18,8) olduğu saptandı.  PMS şikayetlerinin en yoğun yaşandığı dönemin %37,1 oranında kanamadan 2-6 gün öncesinde yaşandığı, yakınması olan kadınlardan ise sadece %12,2’ lik kısmın bu şikayetler için bir sağlık kuruluşuna başvuru yaptığı belirlendi. PMS ile baş etmek için ebe-hemşirelerin büyük çoğunluğunun (%69,1) sıcak uygulama yöntemini, ikincil olarak ise (%31,5) zihin ve beden uygulamalarını tercih ettikleri görüldü. COVID öncesi döneme göre COVID -19 salgını normalleşme sürecinde ebe-hemşirelerin %39,4’ ü daha sık PMS yaşadıklarını, %29,3’ü ise PMS sıklığında herhangi bir değişiklik olmadığını belirtti. Daha sık PMS yaşadığını belirten 168 kadın hem semptom sayısı hem de şiddetinde artış olduğunu, tamamına yakını; depresif duygulanım, sinirlik ve iştah değişiklerini daha yoğun hissettiklerini ifade etmiştir.  Çalışmada tamamlayıcı uygulamaların PMS’ de yaygın olarak kullanıldığı görüldü. Ancak literatürde bu konudaki araştırma sayısının kısıtlı olması nedeni ile yeni çalışmaların yaygınlaştırılması önerilmektedir.

Referanslar

Altınbaş, Y., & İster, E. D. (2019). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin tamamlayıcı ve alternatif tedaviler hakkındaki görüş, bilgi ve uygulamaları. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi, 2(1), 47-60.

Aolymat, I., Khasawneh, A. I., & Al-Tamimi, M. (2022). COVID-19-Associated Mental Health Impact on Menstrual Function Aspects: Dysmenorrhea and Premenstrual Syndrome, and Genitourinary Tract Health: A Cross Sectional Study among Jordanian Medical Students. International journal of environmental research and public health, 19(3), 1439. https://doi.org/10.3390/ijerph19031439

Chumpalova, P., Iakimova, R., Stoimenova-Popova, M., Aptalidis, D., Pandova, M., Stoyanova, M., & Fountoulakis, K. N. (2020). Prevalence and clinical picture of premenstrual syndrome in females from Bulgaria. Annals of general psychiatry, 19(1), 1-7.

Çay T, Emül T (2020). Ebe ve Hemşirelerin Premenstrüel Sendromda Kullanılan Tamamlayıcı ve Bütünleşik Uygulamalara İlişkin Görüşleri. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi, 3(1), 11 - 17. 10.5336/jtracom.2019-71648

Demir, O., Sal, H., & Comba, C. (2021). Triangle of COVID, anxiety and menstrual cycle. Journal of Obstetrics and Gynaecology, 41(8), 1257-1261.

Demiray, E. K. D., & Çeviker, S. A. (2020). Aşı ve Toplumsal Korunma. Journal of Biotechnology and Strategic Health Research, 4, 37-44.

Dennerstein L., Lehert P., Heinemann K. (2012). Epidemiology of premenstrual symptoms and disorders. Menopause Int. Integr. J. Postreproduct. Health. 18:48–51. doi: 10.1258/mi.2012.012013.

Dilbaz, B., & Aksan, A. (2021). Premenstrual syndrome, a common but underrated entity: review of the clinical literature. Journal of the Turkish German Gynecological Association, 22(2), 139–148. https://doi.org/10.4274/jtgga.galenos.2021.2020.0133

Dutta, G., & Murugesan, K. (2021). A Study on the Sleep-Wake Behavior during COVID-19 Lockdown and its Effect on Menstrual Cycle. Indian journal of community medicine : official publication of Indian Association of Preventive & Social Medicine, 46(3), 564–565. https://doi.org/10.4103/ijcm.IJCM_767_20.

Erbil, N., Karaca, A., & Kırış, T. (2010). Investigation of premenstrual syndrome and contributing factors among university students. Turkish journal of medical Sciences, 40(4), 565-573.

Feride, G. Ö. R., & Aşiret, G. D. (2022). Hemşirelerin COVID-19’a Yönelik Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi Kullanım Durumu ve Tutumu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 15(2), 117-127.

Fisher, C., Adams, J., Hickman, L., & Sibbritt, D. (2016). The use of complementary and alternative medicine by 7427 Australian women with cyclic perimenstrual pain and discomfort: a cross-sectional study. BMC complementary and alternative medicine, 16, 129. https://doi.org/10.1186/s12906-016-1119-8

Green, L. J., O’brien, P. M. S., Panay, N., & Craig, M. (2017). on behalf of the Royal College of Obstetricians and Gynaecologists. Management of premenstrual syndrome. BJOG, 124, e73-e105.

Hasani, N., Kazemi, M., Karimi Afshar, H., Kazemi, M., & Tavakoli, M. (2015). Comparison of the effects of relaxation and vitamin B6 on emotional and physical symptoms in premenstrual syndrome. Evidence Based Care, 5(2), 75-83.

Haile L, van de Roemer N, Gemzell-Danielsson K, Perelló Capó J, Lete Lasa I, Vannuccini S, Koch MC, Hildebrandt T, Calaf J. The global pandemic and changes in women's reproductive health: an observational study. Eur J Contracept Reprod Health Care. 2022 Apr;27(2):102-106. doi: 10.1080/13625187.2021.2024161. Epub 2022 Jan 18. PMID: 35040737.

Işık, M. T., & Rana, C. A. N. (2021). Bir Grup Hemşirelik Öğrencisinin COVID-19 Riskine Yönelik Koruyucu, Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 11(1), 94-103.

Kaplan, S., Gürler, M., & Gönenç, İ. M. (2022). Relationship between fear of COVID-19 and premenstrual syndrome in Turkish university students. Women & Health, 62(7), 644-654.

Koyucu, R. G., & ÖLMEZ, R. (2021). COVID19 sürecinde sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin premenstrual sendrom düzeylerinin belirlenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(2), 496-501.

Lafçı, D., & Kaşıkçı, K. M. (2014). Knowing and using complementary and alternative treatment methods of health personnel working in inpatient health facility. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(4), 1-18.

Lebar, V., Laganà, A. S., Chiantera, V., Kunič, T., & Lukanović, D. (2022). The Effect of COVID-19 on the Menstrual Cycle: A Systematic Review. Journal of clinical medicine, 11(13), 3800. https://doi.org/10.3390/jcm11133800

Lloyd, K. B., & Hornsby, L. B. (2009). Complementary and alternative medications for women's health issues. Nutrition in clinical practice : official publication of the American Society for Parenteral and Enteral Nutrition, 24(5), 589–608. https://doi.org/10.1177/0884533609343001

Osborn, E., Wittkowski, A., Brooks, J., Briggs, P. E., & O'Brien, P. M. S. (2020). Women's experiences of receiving a diagnosis of premenstrual dysphoric disorder: a qualitative investigation. BMC women's health, 20(1), 242. https://doi.org/10.1186/s12905-020-01100-8

Phelan, N., Behan, L. A., & Owens, L. (2021). The Impact of the COVID-19 Pandemic on Women's Reproductive Health. Frontiers in endocrinology, 12, 642755. https://doi.org/10.3389/fendo.2021.642755

Royal College of Obstetricians and Gynecologists Information for You: Managing Premenstrual Syndrome Available at:: https://www.rcog.org.uk/globalassets/documents/patients/patient-information-leaflets/gynaecology/pi-managing-premenstrual-syndrome-pms.pdf Accessed: 01.10.2022

Tabish S. A. (2008). Complementary and Alternative Healthcare: Is it Evidence-based?. International journal of health sciences, 2(1), V–IX.

Tayyaba Rehan, S., Imran, L., Mansoor, H., Sayyeda, Q., Hussain, H. U., Cheema, M. S. Et all. (2022). Effects of SARS-CoV-2 infection and COVID-19 pandemic on menstrual health of women: A systematic review. Health science reports, 5(6), e881. https://doi.org/10.1002/hsr2.881

The American College Of Obstetricians And Gynecologists. 2015. Premenstrual syndrome (PMS). Available from: URL: https://www.acog.org/-/media/ForPatients/faq057.pdf?dmc=1&ts=20171211T1813370296 (11.12.2017) 3.Erişim Tarihi:01.12.2022

Topatan, S., Kahraman, Ş. (2020). Examination of quality of life and coping methods of university students experiencing premenstrual syndrome. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 23(1), 35-44.

World Health Organization Novel Coronavirus (2019- nCoV). Situation Report 22. 11 February 2020. Available at: https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200211-sitrep-22-ncov. pdf?sfvrsn=fb6d49b1_2 Accessed Jan 8, 2021.

Yang, Y., Islam, M. S., Wang, J., Li, Y., & Chen, X. (2020). Traditional Chinese Medicine in the Treatment of Patients Infected with 2019-New Coronavirus (SARS-CoV-2): A Review and Perspective. International journal of biological sciences, 16(10), 1708–1717. https://doi.org/10.7150/ijbs.45538

Yüksekol, Ö. D., Zelal, K. A. Y. A., & Nazik, F. (2021). Investigation of The Relationship Between Premenstrual Syndrome and Covid-19 Psychological Distress in Nursing Students. Turkish Journal of Science and Health, 2(3), 45-55.

İndir

Yayınlanmış

2023-05-12

Nasıl Atıf Yapılır

ÖZKAN, A., & HİÇERİMEZ, A. (2023). COVID Normalleşme Döneminde; Premenstrual Sendromda Kullanılan Tamamlayıcı ve Alternatif Uygulamaların Sıklığı, Türleri ve Etkinliklerinin Belirlenmesi. GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, 8(2), 292–301. https://doi.org/10.5281/zenodo.7922528

Sayı

Bölüm

Makaleler