Yoğun Bakım Hemşirelerinin Uykusuzluğunu Etkileyen Faktörlerin ve Uykusuzluk Şiddetinin Belirlenmesi


Özet Görüntüleme: 336 / PDF İndirme: 46

Yazarlar

  • Selver GÜLER SANKO University, Faculty of Health Sciences, Department of Nursing
  • Betül KAPLAN Hasan Kalyoncu University, Faculty of Health Sciences, Department of Nursing
  • Ezgi DİRGAR Hasan Kalyoncu University, Faculty of Health Sciences, Department of Nursing
  • Sezer AVCI Kalyoncu University, Faculty of Health Sciences, Department of Nursing
  • Feride YİĞİT Atlas University, Faculty of Health Sciences, MidwiferyDepartment
  • Zerrin ÇİĞDEM Hasan Kalyoncu University, Faculty of Health Sciences, Department of Nursing
  • Tuğba TİLKİ Kahramanmaraş Suctu Imam University Health Practice and Research Hospital
  • Ezgi ŞENEL Atlas Denim Tekstil, Turkey

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7133313%20

Anahtar Kelimeler:

Yoğun Bakım Hemşireleri, Uykusuzluk, Uykusuzluk Şiddet İndeksi

Özet

Amaç: Araştırma bir üniversite hastanesinin yoğun bakım ünitesinde çalışan hemşirelerin uykusuzluğunu etkileyen faktörleri ve uykusuzluk şiddetini belirlemek amacıyla yapıldı.

Materyal ve Metod: Hemşirelerin uykusuzluğunu değerlendiren az sayıda çalışma olmakla birlikte uykusuzluk, Dünya çapında önemli bir sorundur. Araştırma, bir üniversite hastanesindeki Yoğun Bakım Ünitelerinde çalışan 149 hemşire ile kesitsel ve tanımlayıcı tipte bir çalışmadır. Veriler; veri toplama formu ve Uykusuzluk Şiddeti İndeksi (UŞİ) kullanılarak yüz-yüze görüşme yöntemi ile toplandı. İstatistiksel analizler için tanımlayıcı yöntemler ve Ki-Kare Testi kullanıldı ve p<0.05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.

Bulgular:  Katılımcıların yaş ortalamasının 31.04±5.93 olduğu, %54.4’ünün cerrahi yoğun bakım ünitelerinde çalıştığı, büyük çoğunluğunun haftalık çalışma süresinin 40-48 saat arası değiştiği ve %62.4’ünün vardiya şeklinde çalıştığı belirlendi. Ayrıca hemşirelerin %75.2’nin uykusuzluk yaşadıkları belirlendi.  Çalışmada; cinsiyet, haftalık çalışma süresi ve çalışma şekli, uykuya dalma süreleri ve uyuma saati ile uykusuzluk şiddeti durumları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptandı (p<0.05). Hemşirelerin; sigara içme, alkol kullanma, kahve içme, gündüz kahve tüketimi, akşam kahve tüketimi, çay içme, gündüz çay tüketimi, akşam çay tüketimi, spor yapma ve spor yapma sıklığı ile uykusuzluk şiddeti durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı (p>0.05).

Sonuç: Araştırmaya katılan hemşirelerin büyük bir kısmının uykusuzluk ve orta seviyede uykusuzluk yaşadığı, bu sonucun Yoğun Bakım Ünitelerinde hemşirelik bakımı için bir tehdit oluşturabileceği söylenebilir.

Referanslar

Abdalkader, R. H., & Hayajneh, F. A. (2008). Effect of Night Shift on Nurses Working in İntensive Care Units at Jordan University Hospital. European Journal of Scientific Research, 23 (1): 70-86.

Altınöz, Ü., & Demir, S. (2017). Intensive Care Nurses’ Perceptions of Their Work Environment, Psychological Distress and the Factors That Affect Them. Journal of Psychiatric Nursing, 8(2): 95–101. doi: 10.14744/phd.2017.03016

Axelsson, J., Åkerstedt, T., Kecklund, G., & Lowden, A. (2004). Tolerance to Shift Work—How does it Relate to Sleep and Wakefulness? International Archives of Occupational and Environmental Health 77 (2): 121-129. doi: 10.1007/s00420-003-0482-1

Bastien, C. H., Vallières, A., & Morin, C. M. (2001). Validation of The Insomnia Severity Index as an Outcome Measure for İnsomnia Research. Sleep Medicine, 2(4): 297-307. https://doi.org/10.1016/S1389-9457(00)00065-4

Boysan, M., Güleç, M., Beşiroğlu, L., & Kalafat, T. (2010). Psychometric Properties of the Insomnia Severity Index in Turkish sample, Anatolian Journal of Psychiatry 11: 248-252.

Bumin, G., Tatlı, İ. Y., Cemali, M., Sevgi, K., & Akyürek, G. (2019). The Comparison of the Quality of Sleep, Stress, Well-being and Reaction Time Among Health Care Professionals with Shift and Day Workers, Journal of Hacettepe University Faculty of Nursing, 6(3):170-176. https://doi.org/10.31125/hunhemsire.630804

Chan, M. F. (2009). Factors Associated with Perceived Sleep Quality of Nurses Working on Rotating Shifts. Journal of Clinical Nursing, 18 (2): 285-293. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.2008.02583.x

Çoban, S., Yılmaz, H., Ok, G., Erbüyün, K., & Aydın, D. (2011). Investigation Of Sleep Disorders In Intensive Care Nurses, Journal of the Turkish Society of Intensive Care, 9 (1): 59-63. doi: 10.4274/tybdd.09.11

Çetinol, T., & Özvurmaz, S. (2018). Sleep Qualıty and Related Factors in Nurses. Medical Sciences, 13 (4): 80-89. doi: 10.12739/NWSA.2018.13.4.1B0054

Edéll‐Gustafsson, U. M. (2002). Sleep Quality and Responses to İnsufficient Sleep in Women on Different Work Shifts. Journal of Clinical Nursing, 11 (2): 280-288. https://doi.org/10.1046/j.1365-2702.2002.00574.x

Gülser, N., Öztürk, L., TOP, M. Ş., Asil, T., Balci, K., & Çelik, Y. (2012). The Relationship Between Restless Legs Syndrome and Insomnia for the Staff in Shift. Archives of Neuropsychiatry/Noropsikiatri Arsivi. 49 (4): 281-285. doi: 10.4274/npa.y6198

Günaydın, N. (2014). The Quality of Sleep and Effects on General Mental Health of Nurses Who Works in a State Hospital. Journal of Psychiatric Nursing, 5 (1): 33-40. doi: 10.5505/phd.2014.63935

Havlioğlu, S., Ersin, F., & Kahraman, S. (2020). Determination of Factors Affecting Occupational Fatigue in Shift Working Nurses. Gevher Nesıbe Journal Of Medıcal And Health Scıences, 5(9), 15-20.

Kaçan, C. Y., Örsal, Ö., & Köşgeroğlu, N. (2016). The Sleep Quality Among Nurses. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences 19 (3): 145-53. https://doi.org/10.17049/ahsbd.16950

Karagozoglu, S., & Bingöl, N. 2008. Sleep quality and job satisfaction of Turkish nurses. Nursing Outlook, 56 (6): 298-307. https://doi.org/10.1016/j.outlook.2008.03.009

Karakaş, S. A., Gönültaş, N., & Okanlı, A. (2017). Vardiyalı Çalışan Hemşirelerde Uyku Kalitesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4 (1): 17-26.

Karatay, G., Baş, N. G., Aldemir, H., Miyase, A. K. A. Y., Bayır, M., & Onaylı, E. (2016). Examining the Sleep Habits of Nursing Department Students and the Affective Factors. Journal of Health Sciences and Professions 3 (1): 16-22. doi: 10.17681/hsp.34639

Kunzweiler, K., Voigt, K., Kugler, J., Hirsch, K., Bergmann, A., & Riemenschneider, H. (2016). Factors İnfluencing Sleep Quality among Nursing Staff: Results af a Cross Sectional Study. Applied Nursing Research 32: 241-244. https://doi.org/10.1016/j.apnr.2016.08.007

Morin, C.M. (1993). Insomnia: Psychological Assessment and Management, Guilford Press, New York https://psycnet.apa.org/record/1993-98362-000

Sönmez, S., Ursavaş, A., Uzaslan, E., Ediger, D., Karadağ, M., Gözü, R. O., & Ege, E. (2010). Sleep Disorders and Occupational Accident in Shift Work Nurses, Turkish Thoracic Journal 11: 105-108. doi:10.5152/ttd.2010.13

Rocha, M. C. P. D., & Martino, M. M. F. D.( 2010). Stress and Sleep Quality of Nurses Working Different Hospital Shifts. Revista da Escola de Enfermagem da USP 44 (2): 280-286. doi: 10.1590/s0080-62342010000200006

Shao, M. F., Chou, Y. C., Yeh, M. Y., & Tzeng, W. C. (2010). Sleep Quality and Quality of Life in Female Shift‐Working Nurses. Journal of Advanced Nursing 66 (7): 1565-1572. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2010.05300.x

Temel, A. B., Fışkın, A., & Yıldırım, J. G. (2013). Sleep Problems and Factors Affectıng Sleep in Nurses, Journal of Ege University Nursing Faculty 29 (2): 13-32. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/825267

Üstün, Y., & Yücel, Ş. Ç. (2011). The Investigation of Sleep Quality of Nurses, Maltepe University Journal Of Nursing Science And Art 4 (1): 29-38.

Veldi, M., Aluoja, A., & Vasar, V. (2005). Sleep Quality and More Common Sleep-Related Problems in Medical Students. Sleep medicine 6 (3): 269-275. https://doi.org/10.1016/j.sleep.2004.12.003

Yetkin, S., & Aydın, H. (2014). Insomnia as a Symptom or a Disease. Journal of Turkish Sleep Medicine 1: 1-8. doi: 10.4274/jtsm.01

Yüksel, A. (2016). Sleep, Biological Rhythm and Chemistry: Effects on Consumers' Cognitive and Emotional Functions, Journal of Travel and Hospitality Management, 13 (1): 121-127.

Zhang, L., Sun, D. M., Li, C. B., & Tao, M. F. (2016). Influencing Factors for Sleep Quality Among Shift-Working Nurses: A Cross-Sectional Study in China Using 3-Factor Pittsburgh Sleep Quality İndex. Asian Nursing Research, 10 (4): 277-282. https://doi.org/10.1016/j.anr.2016.09.002

Weaver, A. L., Stutzman, S. E., Supnet, C., & Olson, D. M. (2016). Sleep Quality, but not Quantity, is Associated With Self-Perceived Minor Error Rates Among Emergency Department Nurses. International Emergency Nursing 25: 48-52. https://doi.org/10.1016/j.ienj.2015.08.003

Yayınlanmış

2022-10-03

Nasıl Atıf Yapılır

GÜLER, S., KAPLAN, B., DİRGAR, E., AVCI, S., YİĞİT, F., ÇİĞDEM, Z., TİLKİ, T., & ŞENEL, E. (2022). Yoğun Bakım Hemşirelerinin Uykusuzluğunu Etkileyen Faktörlerin ve Uykusuzluk Şiddetinin Belirlenmesi. GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, 7(20), 42–51. https://doi.org/10.5281/zenodo.7133313

Sayı

Bölüm

Makaleler