YAŞLI BİREYLERİN AĞRI İNANÇLARI VE DEPRESYON DÜZEYLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Özet

Amaç: Bu araştırma Aile Sağlığı Merkezi’ne başvuran yaşlı bireylerin ağrı inançları ve depresyon düzeylerini etkileyen faktörleri değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel nitelikte olan bu çalışmanın örneklemini, Şubat-Mart 2020 tarihleri arasında Aile Sağlığı Merkezine başvuran 413 yaşlı birey oluşturmaktadır. Veriler Tanıtıcı Bilgi formu, Ağrı İnançları Ölçeği (AİÖ) ve Geriatrik Depresyon Ölçeği (GDÖ) aracılığıyla toplanmıştır. Bulgular: Yaşlı bireylerin %72’sinin sürekli ağrı yaşadığı belirlenmiştir. Yaşlı bireylerin ‘’Organik İnançlar’’ alt boyut puan ortalaması 2,91±0,74; “Psikolojik İnançlar” alt boyut puan ortalaması 2,86±0,83 olarak belirlenmiştir. Erkeklerin, genel sağlık durumunu iyi hissedenlerin ve son 6 ay içerisinde sürekli ağrı yaşamadığını ifade edenlerin ‘’organik inançları’’ alt boyut puan ortalamaları daha yüksek bulunmuştur. Gelir seviyesi çok kötü olanların ‘’psikolojik inançları’’ alt boyut puan ortalaması daha yüksek bulunmuştur. Araştırmaya katılan yaşlı bireylerin %47,9’u kesin depresyondadır. Yaşlı bireylerden kadınların, bekar olanların, parçalanmış aile tipine sahip olanların, sağlık durumunu çok kötü hissedenlerin ve son 6 ay içerisinde sürekli ağrı yaşayanların GDÖ düzeyleri daha yüksektir. Organik inançlar ile GDÖ arasında pozitif yönde orta düzeyde bir ilişki tespit edilmiştir. Sonuç: Yaşlı bireylerin büyük çoğunluğun sürekli ağrı yaşadığı saptanmıştır. Ayrıca yaşlı bireyler ağrının organik nedenli olduğuna inanmakta ve yarıya yakını depresyon yaşadığı tespit edilmiştir. Yaşlı bireylerde organik ağrı inançları arttıkça depresyon düzeylerinin de arttığı saptanmıştır.