Hastanede Çalışan Hemşirelerin Algıladığı Mobbing Davranışı ile Örgüt Kültürü Arasındaki İlişki


Özet Görüntüleme: 18 / PDF İndirme: 5

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14995190

Anahtar Kelimeler:

hemşire, mobbing, Hastane, kültür

Özet

Bu araştırma, hastanede çalışan hemşirelerin algıladıkları mobbing davranışı ile örgüt kültürü arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini bir ildeki devlet hastanesi ve üniversite hastanesinde çalışan tüm hemşireler (N:523) oluşturmaktadır. Evrenin hepsine ulaşılması hedeflenmiş ve örneklem seçimine gidilmemiştir. Örneklemi, araştırmaya katılmayı kabul eden gönüllü 377 hemşire (n:377) oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında literatür incelenerek hazırlanan 18 soruluk sosyodemografik özellikler formu, 45 soruluk Mobbing Algı Ölçeği, 20 soruluk Örgüt Kültürü Envanteri kullanılmıştır. Etik kurul izni, kurum izinleri ve katılımcılardan yazılı onam alınmıştır. Veriler araştırmacı tarafından yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Verilerin analizi NCSS 2007 programı kullanılarak yapılmıştır. Katılımcıların, Mobbing Algı Ölçeğinden aldıkları toplam puan ortalaması düşük (1,69±0,57), ancak iş arkadaşlarından ve yöneticilerden mobbing gördüklerini belirtmişlerdir. Örgüt Kültürü Envanterinden aldıkları puan ortalaması zayıf (2,92 ±0,72) bulunmuştur. Mobbing algısı ile örgüt kültürü arasında yapılan korelasyon sonucunda mobbing algısı arttıkça örgüt kültürü zayıfladığı bulunmuştur. Hastanelerde hemşirelere mobbing konusunda eğitim verilmesi, sosyal etkinlikler oluşturarak iletişimin arttırılması, görevlere katılımın desteklenmesi, düzenli toplantılar yapılarak paylaşımın arttırılması, liderlerin güçlendirilmesi önerilmektedir.

Yazar Biyografileri

Mehtap KOVAR , Çanakkale Mehmet Akif Ersoy Devlet Hastanesi/ Çanakkle

 

 

Gülnur AKKAYA , Çanakkale Onsekiz Mart üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi

 

 

Referanslar

An, Y., & Kang, J. (2016). Relationship between organizational culture and workplace bullying among Korean nurses. Asian Nursing Research, 10(3), 234-239.

Asi Karakaş, S., & Okanli, A. E. (2015). The effect of assertiveness training on the mobbing that nurses experience. Workplace Health & Safety, 63(10), 446-451.

Atman, Ü. (2012). İşyerinde psikolojik terör: Mobbing. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 3(1), 157-174.

Ayoko, O. B., Callan, V. J., & Härtel, C. E. (2003). Workplace conflict, bullying, and counterproductive behaviors. The International Journal of Organizational Analysis, 11(4), 283-301.

Bahçe, Ç. (2007). Mobbing oluşumunda örgüt kültürünün rolü: Bir örnek uygulama. Gazi Üniversitesi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

Bakan, İ., Büyükbeşe, T., & Bedestenci, H. Ç. (2004). Örgüt sırlarının çözümünde örgüt kültürü: Teorik ve ampirik yaklaşım. Aktüel Yayınları, İstanbul.

Banaszak-Holl, J., Castle, N. G., Lin, M. K., Shrivastwa, N., & Spreitzer, G. (2015). The role of organizational culture in retaining nursing workforce. The Gerontologist, 55(3), 462-471.

Barlı, Ö. (2007). Davranış Bilimleri: Örgüt Kültürü. Bizim Büro Basımevi, Ankara.

Bigony, L., Lipke, T. G., Lundberg, A., McGraw, C. A., Pagac, G. L., & Rogers, A. (2009). Lateral violence in the perioperative setting. AORN Journal, 89(4), 688-700.

Campo, V. R., & Klijn, T. P. (2018). Verbal abuse and mobbing in pre-hospital care services in Chile. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 25.

Castronovo, M. A., Pullizzi, A., & Evans, S. (2016). Nurse bullying: A review and a proposed solution. Nursing Outlook, 64(3), 208-214.

Çaliş, M., & Tokat, B. (2013). Örgüt yapısı ve mobbing ilişkisinin özel hastanelerde incelenmesi: Giresun ili örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 68(4), 103-120.

Çevik Akyil, R., Tan, M., Saritaş, S., & Altuntaş, S. (2012). Levels of mobbing perception among nurses in Eastern Turkey. International Nursing Review, 59(3), 402-408.

Çingöl, N. (2007). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin kurum kültürüne ilişkin değerlendirmeleri. Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

Davenport, N., Schwartz, R. D., Elliott, G. P., & Önertoy, O. C. (2003). Mobbing: İş yerinde duygusal şiddet. Sistem Yayıncılık.

Demir, G., Bulucu, G., Özcan, A., Yılmaz, D., & Şen, H. (2014). Hemşirelerin mobbinge uğrama durumlarının belirlenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 1-5.

Duru, P., Ocaktan, M. E., Çelen, Ü., & Örsal, Ö. (2018). The effect of workplace bullying perception on psychological symptoms: A structural equation approach. Safety and Health at Work, 9(2), 210-215.

Efe, S. Y., & Ayaz, S. (2010). Mobbing against nurses in the workplace in Turkey. International Nursing Review, 57(3), 328-334.

Einarsen, S., Hoel, H., Zapf, D., & Cooper, C. L. (2003). The concept of bullying at work: The European tradition. In S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf, & C. L. Cooper (Eds.), Bullying and Emotional Abuse in the Workplace. London–New York: Taylor & Francis.

Erdoğan, İ. (2007). İşletmelerde Davranış (7. Baskı). Ekspres Grafik Baskı, İstanbul.

Geçici, B. N., & Sağkal, T. (2011). Ödemiş’te çalışan hemşirelerin mobbinge maruz kalma durumlarının incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(1), 53-62.

Güdüloğlu, N., & Bahçecik, N. (2011). Özel bir hastanede çalışan hemşirelerin örgüt kültürü algıları ve öğrenen organizasyon özelliklerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(1), 103-112.

Johnson, S. L. (2009). International perspectives on workplace bullying among nurses: A review. International Nursing Review, 56(1), 34-40.

Khoo, S. B. (2010). Academic mobbing: Hidden health hazard at workplace. Malaysian Family Physician, 5(2), 61.

Kılıç, T., Çiftçi, F., & Şener, Ş. (2016). Sağlık çalışanlarında mobbing ve ilişkili faktörler. SHYD, 3(2), 65-72. doi:10.5222/SHYD.2016.065

Lee, Y., & Lee, E. J. (2014). Conceptual development of workplace bullying: Focusing on hospital nurses. Korean Journal of Health Education and Promotion, 31(1), 57-70.

Leymann, H. (1990). Defination. The Mobbing Encyclopedia. https://www.leymann.se/English/frame.html (Erişim Tarihi: 04.04.2024).

Palaz, S., Özkan, S., Göze, F., Şahin, N., & Akkurt, Ö. (2008). İş yerinde psikolojik davranışları üzerine bir araştırma. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 10(4), 41-58.

Pilch, I., & Turska, E. (2015). Relationships between Machiavellianism, organizational culture, and workplace bullying: Emotional abuse from the target’s and the perpetrator’s perspective. Journal of Business Ethics, 128, 83-93.

Tetik, S. (2010). Mobbing kavramı: Birey ve örgütler açısından önemi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2010(1), 81-89.

Türk Dil Kurumu (TDK). Türk Dil Kurumu Sözlükleri. https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 04.05.2024).

Yapıcı, L., & Polat, A. (2016). Türkiye’deki üniversitelerde yıldırı (psikolojik taciz) ile mücadele birimleri. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(3), 17-21.

Yıldırım, A., & Yıldırım, D. (2007). Mobbing in the workplace by peers and managers: Mobbing experienced by nurses working in healthcare facilities in Turkey and its effect on nurses. Journal of Clinical Nursing, 16(8), 1444-1453.

İndir

Yayınlanmış

2025-03-09

Nasıl Atıf Yapılır

KOVAR , M., & AKKAYA , G. (2025). Hastanede Çalışan Hemşirelerin Algıladığı Mobbing Davranışı ile Örgüt Kültürü Arasındaki İlişki. GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, 10(1), 116–128. https://doi.org/10.5281/zenodo.14995190

Sayı

Bölüm

Makaleler