Üreme Çağındaki Kadınlara Verilen Eğitimin Kadınların Cinsel Sağlık/Üreme Sağlığı Davranışına Etkisi: Yarı Deneysel Çalışma


Özet Görüntüleme: 0 / PDF İndirme: 0

Yazarlar

  • Cevriye OCAKTAN TETİKÇOK Selçuk Üniversitesi
  • Seyhan ÇANKAYA
  • Hacer ALAN DİKMEN

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.13623880

Anahtar Kelimeler:

Cinsel Davranış, Cinsel Sağlık, Cinsel Tutum, Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar, Eğitim, Üreme Sağlığı

Özet

Amaç: Bu araştırma üreme çağındaki kadınlara verilen eğitimin kadınların cinsel sağlık/üreme sağlığı (CS/ÜS) davranışına etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. 

Yöntem: Araştırma tek grupta, yarı deneysel türde dizayn edilmiştir. Çalışma 28-29 Aralık tarihlerinde Konya ilindeki Karatay Belediyesine bağlı Ali Ulvi Kurucu Gençlik Merkezinde yapıldı. Gençlik merkezine kayıtlı 96 kadına iki gün CS/ÜS eğitimi verildi. Kadınlar eğitim öncesinde ve sonrasında değerlendirildiler. Veriler, Tanıtıcı Bilgi Formu, Cinsel Sağlık Bilgi Testi, Cinselliğe İlişkin Tutum Ölçeği, Cinsel Davranışlara İlişkin Tutum Ölçeğini, Cinsel Sağlık ve Kişisel Hijyene İlişkin Tutum Ölçeğini ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklardan Korunmaya İlişkin Tutum Ölçeği ile değerlendirildi.

Bulgular: Araştırmaya katılan kadınların yaş ortalaması 20.3±1.8’dir. Kadınların eğitim sonrasında cinsel sağlık bilgisinin, cinselliğe ilişkin tutum ölçeği puanın ve cinsel davranışlara ilişkin tutum ölçeği puanının eğitim öncesine göre yükseldiği saptanmıştır (p < 0.05). Bununla birlikte kadınların cinsel sağlık ve kişisel hijyene ilişkin tutumu, cinsel yolla bulaşan hastalıklara ilişkin tutumu ve cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma yöntemlerine ilişkin tutumu bakımından eğitim öncesi ve sonrasında herhangi bir farklılık bulunmamıştır (p > 0.05).

Sonuç: CS/ÜS eğitimi üreme çağındaki kadınların cinsel sağlık bilgisini, cinselliğe ilişkin tutumunu ve cinsel davranışlara ilişkin tutumunu olumlu yönde etkilemektedir.

Yazar Biyografileri

Cevriye OCAKTAN TETİKÇOK , Selçuk Üniversitesi

 

 

Seyhan ÇANKAYA

 

 

Hacer ALAN DİKMEN

 

 

Referanslar

Altıntaş, R. Y., Bakır, S., GÜL., İrem, Süer, N., Kavlak, O. (2021). Hemşirelik öğrencilerinde menstruasyon tutumunun genital hijyen davranışlarına etkisi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 15(3), 568-575.

Aşçı, Ö., Gökdemir, F., Kanbay, Y. (2016). Türkiye'deki bir üniversitedeki öğrencilerin cinsel tutumlarının incelenmesi. Int J Health Sci Res , 6 (6), 245-53.

Bates, J. (2011). Broaching sexual health issues with patients. Nursing Times, 107(48), 20–22.

Bhradwaj, P. (2023). Gender As Road Block To Access Reproductive Health Rights Of Women. Journal of Language and Linguistic Studies, 16(2).

Bilgiç, D., Dağlar, G., Aksoy, Ö. D., Uçuk, Sultan., Sevimligül, G. (2023). Hemşirelerin Cinsel Sağlık Bakım Uygulamalarının ve Cinsel Bakıma İlişkin Tutum ve İnançlarının Belirlenmesi. Gevher Nesıbe Journal Of Medıcal And Health Scıences, 8(4), 1049-1059.

Boti Sidamo, N., Hussen, S., Shegaze Shimbre, M., Zerihun, E., Godana Boynito, W., Abebe, S., Abdulkadir, H. (2023). Effectiveness of curriculum-based sexual and reproductive health education on healthy sexual behaviors among year one students at Arba Minch University: A quasi-experimental study. Plos one, 18(10), e0288582.

Bozdemir, N., Özcan, S. (2011). Cinselliğe ve cinsel sağlığa genel bakis. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 5(4), 37–46.

Çulha, Y., Afşin, F. (2023). Hemşirelik Öğrencilerinde Cinsel Sağlık Tanılamasına İlişkin Akran Eğitiminin Cinsel Sağlık Konusundaki Tutumlarına Etkisi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 5(1), 23-28.

Decker, M. J., Zárate, C. G., Atyam, T. V., Saphir, M. (2023). Improving Adolescent Perceptions of Barriers and Facilitators to Sexual and Reproductive Health Services Through Sexual Health Education. Journal of Adolescent Health, 72(1), 138-146.

Doğan, N., Fışkın, G., Yüceler Kaçmaz, H. (2022). Cinsel sağlık dersi alan ve almayan öğrencilerin cinsel sağlık bakımına ilişkin inanç ve tutumları. Androloji Bülteni, 24(1), 1-10. https://doi.org/10.24898/tandro.2022.67689

Duran Aksoy, O. (2020). Assessing the sexual attitudes of midwifery students and their opinions on sexuality in people with disabilities. Sexuality and Disability, 38(2), 329-342.

Ejder Apay, S., Nagorska, M., Akpınar, R. B., Celik, A. S., Binkowska-Bury, M. (2013). Student comparison of sexual myths: Two-country case. Sexuality and Disability, 31(3), 249–262.

Esen E., Siyez D. M. (2017). Cinsel sağlık eğitimi programının 9. Sınıf öğrencilerinin cinsel sağlık bilgi düzeyleri ve tutumlarına etkisi effect of sexual health education programme on 9 th grade students’ sexual health knowledge and attitude. HUJ Educ, 32, 560-580.

Evcili, F., Golbasi, Z. (2017). Sexual myths and sexual health knowledge levels of Turkish university students. Sexuality & Culture, 21(4), 976–990.

female population rate in the world, https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL.FE.ZS. E. T. 06.11.2023.

Frost M, Cares A, Gelman K. (2016) Accessing sexual and reproductive Health care and information: Perspectives and recommendations from young Asian American women. Sex Reprod Health, 10:9e13.

Gonenc, I. M., Alan Dikmen, H., Golbasi, Z. (2021). The effect of whatsapp-based and conventional education methods on sexual myths and sexual health knowledge: A comparative intervention study in midwifery students. International Journal of Sexual Health, 33(3), 326-341.

Işık, H. K., Aytekin, M. Ş., Kahraman, A., Öcalan, D. (2023). Ebelik bölümü öğrencilerinin cinsellik ve cinsel sağlıkla ilişkili bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Anatolian Journal of Health Research, 4(3), 125-131.

Karadeniz, H., Öztürk, R., Ertem, G. (2019). Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğine Başvuran Kadınların Genital Hijyen Davranışlarının Analizi. Erciyes Medical Journal/Erciyes Tip Dergisi , 41 (4).

Maziarz LN, Dake JA, Glassman T. (2020) Sex education, condom access, and contraceptive referral in U.S. high schools. J Sch Nurs 36:325e9.

Murray Horwitz, M. E., Pace, L. E., Ross-Degnan, D. (2018). Trends and disparities in sexual and reproductive health behaviors and service use among young adult women (aged 18–25 years) in the United States, 2002–2015. American Journal of Public Health, 108(S4), S336-S343.

Ngwibete, A., Ogunbode, O., Timothy, S. O., Omigbodun, A. (2023). Reproductive health challenges among women in internally displaced camps in Benue State: A protocol for a community-based health education interventional study. African Journal of Reproductive Health, 27(10).

Nurgitz, R., Pacheco, R. A., Senn, C. Y., Hobden, K. L. (2021). The impact of sexual education and socialization on sexual satisfaction, attitudes, and self-efficacy. The Canadian Journal of Human Sexuality, 30(2), 265-277.

Özdemir, B. N. K., Buran, A. (2023). Yetişkin Bireylerin Cinsel Mitlere İnanma Düzeyleri, Cinsel Tutumları Ve Benlik Saygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. International Journal of Social Humanities Sciences Research, 10(96), 1282-1291.

Özsoy, S., Bulut, S. (2017). Cinsel sağlık bilgisi dersinin hemşirelik öğrencilerinin cinsel mitleri üzerine etkisi. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 3(2), 54-67.

Rahimi-Naghani, S., Merghati-Khoei, E., Shahbazi, M., Khalajabadi Farahani, F., Motamedi, M., Salehi, M., Karimi, M., Hajebi, A. (2016). Sexual and reproductive health knowledge among men and women aged 15 to 49 years in metropolitan Tehran. The Journal of Sex Research, 53(9), 1153–1164.

Ross, M. W., Bayer, C. R., Shindel, A., Coleman, E. (2021). Evaluating the impact of a medical school cohort sexual health course on knowledge, counseling skills and sexual attitude change. BMC medical education, 21(1), 1-10.

Saral, R., Yiğit, Ö., Süleyman, İ. B. Z. E., Öztürk, G. (2023). Determination of Women and Reproductive Health Awareness in Emergency Department: A Descriptive Cross-Sectional Study. Anatolian Journal of Emergency Medicine, 6(1), 32-36.

Sayar, S., Yarar, S. (2021). Üniversite Öğrencilerinin Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklardan Korunmaya İlişkin Bilgi Ve Tutumlarının İcelenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 9 (2), 732-745.

Sexual Health, https://www.who.int/health-topics/sexual-health#tab=tab_1 E. T. 06.11.2023.

Şolt, A., Hür., Seçil, Karaman, S., Avcı, N., Aka, N (2022). Effects of Genital Hygiene Behaviors of Midwifery and Nursing Students on Vaginal and Urinary Tract Infections. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (16), 202-222.

Tanyağ, M. (2018). Cinsel sağlık ve üreme sağlığı Güneydoğu Asya için bir güvenlik sorunudur. Avustralya Uluslararası İlişkiler Dergisi , 72 (6), 495-499.

Toker, S., Çıtak, G. (2021). Türkiye’de Üreme Çağındaki Kadınların Güncel Sağlık Göstergeleri. TOGÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 72-84.

Turan, T, Erdoğan Ç. (2017). Hemşirelik Öğrencilerinin Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar Konusundaki Bilgi Düzeyleri ve Görüşleri. JAREN, 3:129–36. https://jag.journalagent.com/jaren/pdfs/ JAREN_3_3_129_136.pdf

UNESCO. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (2018). International Technical Guidance on Sexuality Education: An Evidence-Informed Approach. Paris: UNESCO. https://www.unesco.org/en/health-education/cse, Erişim Tarihi: 19.01.2024

Ünal Toprak, F., Turan, Z. (2021). Türkiye'de cinsel sağlık derslerinin hemşirelik öğrencilerinin cinsel/üreme sağlığı bilgi düzeylerine ve cinsel mit inançlarına etkisi: Ön test-son test kontrol gruplu tasarım. Psikiyatrik Bakımda Perspektifler, 57 (2), 667-674.

Vieira Martins, M., Karara, N., Dembiński, L., Jacot-Guillarmod, M., Mazur, A., Hadjipanayis, A., Michaud, P. A. (2023). Adolescent pregnancy: An important issue for paediatricians and primary care providers—A position paper from the European academy of paediatrics. Frontiers in Pediatrics, 11, 1119500.

World Health Organization. (2005). Adolescent pregnancy. Issues in adolescent health and development. Department of child and adolescent health and development. Geneva:340 I. M.

World Health Organization. Adolescent pregnancy: evidence brief (2019).

World Health Organization. Trends in maternal mortality: 2000 to 2017: estimates by WHO, UNICEF, UNFPA, World Bank Group and the United Nations Population Division. Geneva: World Health Organization; 2019:71-89.

Yıldırım, F., Erbil, N. (2021). Türkiye'de üniversite öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda bilgi düzeyi: Sistematik derleme. Androloji Bülteni, 23(3).

Yücesan, A., Alkaya, S. A. (2018). Okullarda Göz Ardı Edilen Bir Konu: Cinsel Sağlık Eğitimi. Suleyman Demirel University Medical Faculty Journal, 25(2), 200–209.

Zeren, F., Gürsoy, E. (2018). Neden Cinsel Sağlık Eğitimi?. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1), 29-33.

İndir

Yayınlanmış

2024-09-01

Nasıl Atıf Yapılır

OCAKTAN TETİKÇOK , C., ÇANKAYA , S., & ALAN DİKMEN , H. (2024). Üreme Çağındaki Kadınlara Verilen Eğitimin Kadınların Cinsel Sağlık/Üreme Sağlığı Davranışına Etkisi: Yarı Deneysel Çalışma. GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, 9(3), 425–435. https://doi.org/10.5281/zenodo.13623880

Sayı

Bölüm

Makaleler