Koroner Arter Bypass Sonrası Hastaların Sağlık Algıları ve Yaşam Kalitesi
Özet Görüntüleme: 160
/ 
PDF İndirme: 93
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13623791Anahtar Kelimeler:
Bypass, Mental Sağlık, Sağlık Algısı, Yaşam KalitesiÖzet
Amaç: Bu araştırma koroner arter bypass sonrası hastaların sağlık algıları ve yaşam kalitelerini incelemek amacı ile yapılmıştır.
Yöntem: Betimleyici ve kesitsel tipteki çalışma, son altı ay içinde koroner bypass ameliyatı olup taburcu olan ve 31.10.2022―01.02.2023 tarihleri arasında kontrol amacı ile polikliniğe başvuran 117 hasta ile yürütülmüştür. Araştırmada veriler Kişisel Bilgi Formu, Sağlık Algısı Ölçeği (SAÖ) ve Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Form-12 (SF-12) ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U ve korelasyon testleri kullanılmıştır. Araştırmanın yürütülebilmesi için etik kurul ve kurum izni alınmıştır.
Bulgular: Hastaların yaş, eğitim ve sigara içme durumları ile SAÖ toplam; yaş, cinsiyet ve eğitim düzeyi ile SF-12 Fiziksel Sağlık; eğitim düzeyi ile SF-12 Mental Sağlık alt boyutu puan ortalamaları arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark belirlenmiştir (p<0.05). Araştırmaya dahil edilen hastaların SAÖ toplam puan ortalaması 53.09±10.32, SF-12 Fiziksel Sağlık özet alt boyut puan ortalaması 47.83±9.14, Mental Sağlık özet alt boyut puan ortalaması 51.80±7.94 olarak belirlenmiştir. Sağlık Algısı Ölçeği ile SF-12 Fiziksel (r=0.968, p<0.001) ve Mental Sağlık (r=0.772, p<0.001) özet alt boyutları arasında pozitif yönde yüksek şiddette korelasyon belirlenmiştir.
Sonuç: Hastaların sağlık algıları, fiziksel ve mental sağlıklarının orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Hastaların sağlık algıları yükseldikçe yaşam kalitesi fiziksel ve mental sağlıkları da artmaktadır.
Referanslar
Akça, E., Gökyıldız Sürücü, Ş., Akbaş, M. (2020). Gebelerde sağlık algısı, sağlık okuryazarlığı ve ilişkili faktörler. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, 8(3), 630-42. doi: 10.33715/ inonusaglik.735467
Çapık, C. (2006). Yoksul ve yoksul olmayan kadınlarda sağlık algısını etkileyen etmenlerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Çayırtepe, Z., Esatoğlu, A.E., Aral, A. (2020). Koroner arter baypas greft cerrahisi sonrası yaşam kalitesini değerlendiren çalışmaların sistematik derlemesi. Turkiye Klinikleri J Health Sci, 5(3), 688-701. doi: 10.5336/healthsci.2020-74150
Çetin, İ., Özhanlı, Y. (2018). Cerrahi hastalarının sağlık bilgisine ulaşmada internet kullanım özellikleri. KOU Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2), 44-9. doi: 10.30934/kusbed.409937
Çiftçi Kıraç, F. (2021). Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve sağlık algısının hasta aktivasyonu ve yaşam doyumu üzerine etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya. Türkiye.
Diamond, J.J., Becker, J.A., Arenson, C.A., Chambers, C.V., Rosenthal, M.P. (2007). Development of a scale to measure adults’ perceptions of health: priliminary findings. J Community Psychol, 35(5), 557-61. doi: 10.1002/jcop.20164
Doğu, Ö., Çolak Güngörsün, H., Erkorkmaz, Ü. (2015). Koroner by-pass ameliyatı olan hastalarda yaşam kalitesinin incelenmesi. Journal of Human Rhythm, 1(3), 155-61. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/johr/issue/10028/123751
Durmaz, S., Sürücü, E., Ozvurmaz, S. (2020). Mermer fabrikası işçilerinde sağlık okuryazarlığı, sağlık algısı düzeyleri ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi. Medical Sciences, 15(3), 81-91.
Görkemli, N. (2017). Sağlık iletişiminde internet kullanımı üzerine bir araştırma. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 7(1), 122-38.
Guan, Z., Lv, Y., Liu, J., Liu, L., Yuan, H., & Shen, X. (2016). Smoking Cessation Can Reduce the Incidence of Postoperative Hypoxemia After On-Pump Coronary Artery Bypass Grafting Surgery. Journal of cardiothoracic and vascular anesthesia, 30(6), 1545–1549. https://doi.org/10.1053/j.jvca.2016.05.011
Gür, G., Sunal, N. (2019). Koroner arter hastalarında sağlık algısı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 6(2), 210-219. doi: 10.17681/hsp.420313
Jones, R., Nyawo, B., Jamieson, S., & Clark, S. (2011). Current smoking predicts increased operative mortality and morbidity after cardiac surgery in the elderly. Interactive cardiovascular and thoracic surgery, 12(3), 449–453. https://doi.org/10.1510/icvts.2010.239863
Juengst, S.B., Vega, M., Holland, A.B., Herrera, S., Higashi, R.T., Boix Braga, M., et al. (2022). Development of the multidimensional health perceptions questionnaire in English and Spanish. J Patient Rep Outcomes, 6(1), 104. doi:10.1186/s41687-022-00512-4
Kadıoğlu, H., Yıldız, A. (2012). Sağlık Algısı Ölçeği'nin Türkçe çevriminin geçerlilik ve güvenilirliği. Turkiye Klinikleri J Med Sci. 32(1), 47-53 doi: 10.5336/medsci.2010-21761
Kale Aktaş, H. (2021). Kronik Hastalığı Olan Bireylerde Sağlık Okuryazarlığının ve Sağlık Algısının Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İstanbul.
Kıraç, R. (2019). Sağlık arama davranışını etkileyen faktörler: yapısal eşitlik modellemesine dayalı bir çalışma. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye.
Koçyiğit, H., Aydemir, Ö., Ölmez, N. (1999). SF-36’nın Türkçe için Güvenilirliği ve Geçerliliği. Ege Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Dergisi, 12, 102-6.
Malakar, A.K., Choudhury, D., Halder, B., Paul, P., Uddin, A., Chakraborty, S. (2019). A review on coronary artery disease, its risk factors, and therapeutics. J Cell Physiol. 234(10), 16812-16823. doi:10.1002/jcp.28350
Özkan, Ö., Solak, M., Yılmaz, E., Özçelik, C.S. (2019). Hastaların ameliyat öncesi döneme yönelik bilgi edinmede interneti kullanma durumlarının değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 22(2), 105-113.
Roth, G.A., Mensah, G.A., Johnson, C.O., Addolorato, G., Ammirati, E., Baddur L., et al. (2020). Global burden of cardiovascular diseases and risk factors, 1990-2019: update from the GBD 2019 study. Journal of the American College Cardiology, 76, 2982–3021. doi: 10.1016/j.jacc.2020.11.010
Saxena, A., Shan, L., Dinh, D. T., Reid, C. M., Smith, J. A., Shardey, G. C., & Newcomb, A. E. (2014). Impact of smoking status on outcomes after concomitant aortic valve replacement and coronary artery bypass graft surgery. The Thoracic and cardiovascular surgeon, 62(1), 52–59. https://doi.org/10.1055/s-0033-1357083
Sharif-Kashani, B., Shahabi, P., Mandegar, M. H., Saliminejad, L., Bikdeli, B., Behzadnia, N., Heydari, G., Sharifi, H., & Aidanlou, S. (2016). Smoking and wound complications after coronary artery bypass grafting. The Journal of surgical research, 200(2), 743–748. https://doi.org/10.1016/j.jss.2015.09.017
Sun, H. N., Hu, S. S., Zheng, Z., & Hou, J. F. (2011). Zhonghua xin xue guan bing za zhi, 39(9), 825–829.
Treat-Jacobson, D.J., Lindquist, R. (2007). Exercise, quality of life, and symptoms in men and women five to six years after coronary artery bypass graft surgery. Heart Lung, 36, 387-97. doi:10.1016/j.hrtlng.2007.01.002
Türe Yılmaz, A., Çulha, İ., Kersu, Ö., Gümüş, D., Ünsal, A., Köşgeroğlu, N. (2018). Cerrahi hastalarının sağlık algıları ve etkileyen faktörler. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(68), 89-99. doi: 10.16992/ASOS.13536
Yalnızoğlu Çaka, S., Topal, S., Karakaya Suzan, Ö., Çınar, N., Altınkaynak, S. (2017). Hemşirelik öğrencilerin sağlık algısı ile özgüvenleri arasındaki ilişki. Journal Human Rhythm, 3(4), 198-203. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/johr/issue/33484/373559
Yaman Aktas, Y., Gok Uğur, H., Orak, O.S. (2020). Discharge education intervention to reduce anxiety and depression in cardiac surgery patients: a randomized controlled study. J perianesth Nurs, 35(2), 185-92. doi:10.1016/j.jopan.2019.08.012
Yıldırım, A. (2021). Kronik hastalığı olan bireylerde kaderciliğin öz bakım gücü ve sağlık algısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 