65 Yaş Üstü Kadınlarda Tamamlayıcı Alternatif Tedavi Yöntemleri ve Sağlık Okuryazarlığı: Kesitsel Çalışma, Türkiye


DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14994297Anahtar Kelimeler:
sağlık, okuryazarlık, sağlık okuryazarlığı, kadın, tamamlayıcı ve alternatif tedaviÖzet
Amaç: Tamamlayıcı sağlık yaklaşımında hangi tedavide hangi ürünün kullanılması gerektiğini ve yan etkilerini değerlendirebilmek kapsamlı bir sağlık okuryazarlığı gerektirmektedir. Bu çalışmada 65 yaş üstü kadınlarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemleri kullanma durumları ve sağlık okuryazarlığı düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yapıldı.
Yöntem: Tanımlayıcı olarak planlanan bu araştırmanın evrenini 17.05.2019-10.07.2019 tarihleri arasında batı Marmara Türkiye’de bir devlet hastanesinde iç hastalıkları ve aile hekimliği polikliniklerine herhangi bir nedenle başvuran 65 yaş üstü kadın hastalar oluştur. Araştırma 343 altmış beş yaş üstü kadın ile gerçekleştirildi.
Bulgular: Kadınların %68.2’sinin TAT uygulamalarına başvurduğu, %56.7’sinin kullandığı
TAT hakkında bilgilendirilmediği saptandı. Katılımcıların Sağlık Okur Yazarlığı (SOÖ) puan ortalaması 91.75±19.36 olarak hesaplandı. Kullandıkları TAT yöntemi hakkında bilgilendirilen ve kullandığı TAT yöntemini sorgulayan kadınların sağlık okuryazarlığı ölçeği puan ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlendi.
Sonuç: Sağlık okuryazarlığı düşük olan 65 yaş üstü kadınların daha fazla tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerine başvurdukları belirlendi.
Referanslar
Aktaş D, Şahin E, Terzioğlu F. Kadın sağlığı açısından yaşlılık ve yaşam kalitesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013; 16(1): 65-71.
Araz A, Harlak H, Meşe G. Sağlık davranışları ve alternatif tedavi kullanımı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007; 6(2): 112-122.
Bains SS, Egede LE. Association of health literacy with complementary and alternative medicine use: a cross-sectional study in adult primary care patients [Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Kullanımı ile Sağlık Okuryazarlığı Derneği: Yetişkin Birinci Basamak Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma]. BMC Complementary Alternative Medicine. 2011; 11:138.
Durusu TM, Yıldırım HH, Demiray Ready N, Çakır B, Akalın EH. Türkiye sağlık okuryazarlığı araştırması. 2012; http://www.sagliksen.org.tr/MediaContent/vYcK-1419245270-mA5r.pdf Accessed 18 June 2019.
Dursun S. İ., Vural B., Keskin B., Kaçar H. K., vd. (2019). Yetişkinlerde Geleneksel/Tamamlayıcı Tıp Tutumu ile Sağlık Okuryazarlığı ve Sağlık Algısı Arasındaki İlişk. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 1(1), 1-10.
Gardiner P, Mitchell S, Filippelli AC, Sadikova E, White LF, Paasche-Orlow MK. Et Al. Health literacy and complementary and alternative medicine use among underserved inpatients in a safety net hospital [Güvenlik Ağı Hastanesinde Yaşanan Hastalarda Sağlık Okuryazarlığı ve Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Kullanımı]. Journal of Health Communication. 2013; 18(1): 290-297.
Koldaş ZL. Yaşlılık ve kardiyovasküler yaşlanma nedir?. Turk Kardiyol Derneği Arşivi. 2017; 45(5): 1-4.
Owen-Smith A, McCarty F, Hankerson-Dyson D, DiClemente R. Prevalence and predictors of complementary and alternative medicine use in African-Americans with acquired immune deficiency syndrome [İmmün Yetmezlik Sendromu Olan Afrika Kökenli Amerikalılarda Tamamlayıcı Ve Alternatif Tıp Kullanımının Yaygınlığı ve Belirleyicileri]. Focus Alternative Complementary Therapies. 2012; 17(1): 33-42.
Sağkal T, Demiral S, Odabaş H, Altunok E. Kırsal kesimde yaşayan yaşlı bireylerin tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerini kullanma durumları. FÜ Sağ. Bil. Tıp Derg. 2013; 27(1): 19-26.
Sezer A, Kadıoğlu H. Yetişkin sağlık okuryazarlığı ölçeği’nin geliştirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014; 17(3): 165-170.
Temel AB, Aras Z. Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği sürümünün geçerlilik ve güvenirliğinin değerlendirilmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 2017; 25(2): 85-94.
Özer Ö, Şantaş F, Yıldırım HH. An evaluation on levels of knowledge, attitude and behaviour of people at 65 years and above about alternative medicine living in Ankara [Ankara'da Yaşayan Alternatif Tıp Hakkında 65 Yaş Ve Üstü Kişilerin Bilgi, Tutum ve Davranış Düzeylerine İlişkin Bir Değerlendirme]. African Journal of Traditional, Complementary and Alternative Medicines. 2013; 10(1): 134-141.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.