Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Beslenme Durumları ve Beslenme Durumlarına Etki Eden Faktörler
Özet Görüntüleme: 657
/ 
PDF İndirme: 272
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7601269Anahtar Kelimeler:
Beslenme, Fiziksel Aktivite, Mental Sağlık, YaşlıÖzet
Amaç: Araştırma huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme durumlarının belirlenmesi ve günlük yaşam aktivite düzeyi, kognitif durumları ve sosyodemografik özelliklerinin beslenme durumlarına etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür.
Gereç ve Yöntem: Araştırma analitik kesitsel türde planlanmıştır. Araştırma verileri bir huzurevi yaşlı bakım merkezinde kalan ve araştırma kriterlerine uyan 67 yaşlıdan toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Mini Nütrisyonel Değerlendirme Testi Ölçeği (MNA), Mini-Mental Test Ölçeği(MMT) ve Günlük Temel Yaşam Aktiviteleri Ölçeği (KATZ) kullanılmıştır. Antropometrik ölçümler araştırmacı tarafından yapılmıştır. Veriler IBM SPSS paket programında değerlendirilmiş; sayı, yüzde, kikare ve korelasyon analizleri yapılmıştır. Araştırma etik kurallar çerçevesinde yürütülmüş olup etik kurul izni alınmıştır.
Bulgular: Araştırma sonuçlarına göre katılımcıların %73,’I (49) erkek; %85,6’sı (56) bekardı. BKİ’ne göre yaşlıların %39,4’ü fazla kiloluydu. Yaş ortalamaları 74,74± 7,18 olan katılımcıların beslenme durumları MNA’ya göre değerlendirildiğinde %38,8’inde malnütrisyon riski vardı ancak %59,7’sinin nutrisyonel durumu normaldi. Yaşlıların %62,7’sinde kognitif bozukluk olduğu belirlendi. Katılımcıların %80,6’sı günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızdı. Bireylerin mini nütrisyonel değerlendirme testi (MNA); mini mental test ve Katz ölçeği arasında pozitif yönlü ilişki çıkmıştır. Yaşlıların yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, gelir düzeyine beslenme durumları arasında anlamlı fark çıkmamıştır.
Sonuç: Bu çalışma sonucunda huzurevinde kalan yaşlıların çoğunluğu günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmekte ancak yarıya yakınında malnütrisyon riski bulunmaktadır. Yaşlıların büyük bölümünde kognitif bozukluk olduğu görülmüştür. Malnutrisyonu önlemek için düzenli olarak beslenme taraması yapılması ve beslenme durumuna etki eden faktörlerin daha geniş popülasyonda değerlendirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Referanslar
Agarwal, E., Miller, M., Yaxley, A., Isenring, E. (2013). Malnutrition in the elderly: A narrative review. Maturitas, 76(4):296-302.
Bahat, G., Tufan, F., Saka, B., Akin, S., Ozkaya, H., Yucel, N., Erten, N., Karan, M.A. (2012). Which body mass index (BMI) is better in the elderly for functional status? Archives of gerontology and geriatrics, 54(1):78-81. Doi:10.1016/j.archger.2011.04.019.
Balcı, E., Şenol, V., Eşel, E., Günay, O., Elmalı, F. (2012). 65 Yaş ve Üzeri Bireylerin Depresyon ve Malnutrisyon Durumları Arasındaki İlişki. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 10(1).
Bell, C. L., Lee, A. S., & Tamura, B. K. (2015). Malnutrition in the nursing home. Current opinion in clinical nutrition and metabolic care, 18(1), 17–23. https://doi.org/10.1097/MCO.0000000000000130
Dağhan, Ş., Arabacı, Z., Hasgül, E. (2017). Yaşlılarda ev kazalarının bilişsel durum ve ilişkili faktörlere göre incelenmesi. Sosyal politika çalışmaları dergisi, 17(39): 75-95.
Damayanthi, H. D. W. T., Moy, F. M., Abdullah, K. L., & Dharmaratne, S. D. (2018). Prevalence of malnutrition and associated factors among community-dwelling older persons in Sri Lanka: a cross-sectional study. BMC geriatrics, 18(1), 199. https://doi.org/10.1186/s12877-018-0892-2
De Lima, C.B.V., Moraes, F.L., Souza, L.A.C. (2012). Nutritional Status and Associated Factors in Institutionalized Elderly. Journal of Nutritional Disorders & Therapy, 2(3).
spinosa Del Pozo, P. H., Espinosa, P. S., Donadi, E. A., Martinez, E. Z., Salazar-Uribe, J. C., Guerrero, M. A., Moriguti, J. C., Colcha, M. C., Garcia, S. E., Naranjo, R., Altamirano, W. E., & Koek, A. Y. (2018). Cognitive Decline in Adults Aged 65 and Older in Cumbayá, Quito, Ecuador: Prevalence and Risk Factors. Cureus, 10(9), e3269. https://doi.org/10.7759/cureus.3269
Faramarzi, M., Zarin Kamar, M., Kheirkhah, F., Karkhah, A., Bijani, A., & Hosseini, S. R. (2018). Psychosocial Predictors of Cognitive Impairment in the Elderly: A Cross-Sectional Study. Iranian journal of psychiatry, 13(3), 207–214.
Gökçe Kutsal,Y. (2012). Ülkemizde Yaşlı Sağlığı. Turkiye Klinikleri Family Medicine-Special Topics,3(6),1-8
Guigoz, Y., & Vellas, B. J. (1997). Malnutrition im Alter: Das Mini Nutritional Assessment (MNA) [Malnutrition in the elderly: the Mini Nutritional Assessment (MNA)]. Therapeutische Umschau. Revue therapeutique, 54(6), 345–350.
Guyonnet, S., & Rolland, Y. (2015). Screening for Malnutrition in Older People. Clinics in geriatric medicine, 31(3), 429–437. https://doi.org/10.1016/j.cger.2015.04.009
Güngen, C., Ertan, T., Eker, E., Yaşar, R., Engin, F. (2002). Standardize Mini Mental Test’in Türk toplumunda hafif demans tanısında geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(4):273-281.
Kaiser, M. J., Bauer, J. M., Rämsch, C., Uter, W., Guigoz, Y., Cederholm, T., Thomas, D. R., Anthony, P. S., Charlton, K. E., Maggio, M., Tsai, A. C., Vellas, B., Sieber, C. C., & Mini Nutritional Assessment International Group (2010). Frequency of malnutrition in older adults: a multinational perspective using the mini nutritional assessment. Journal of the American Geriatrics Society, 58(9), 1734–1738. https://doi.org/10.1111/j.1532-5415.2010.03016.x
Katz, S., Downs, T. D., Cash, H. R., & Grotz, R. C. (1970). Progress in development of the index of ADL. The Gerontologist, 10(1), 20–30. https://doi.org/10.1093/geront/10.1_part_1.20
Kefeli, B., Başarır, G., uygun, S., Taban, Ö., Kavaklı, Y. (2016). Sağlıklı Yaş Alabilmek İçin Beslenme, In: Yaşlılık, Hastalıkları ve Beslenme (1), Göksu Şeker E(eds), Hatipoğlu Yayınları, Ankara, s 2-3.
Khan, Z. A., Singh, C., & Khan, T. (2018). Correlates of physical disability in the elderly population of Rural North India (Haryana). Journal of family & community medicine, 25(3), 199–204. https://doi.org/10.4103/jfcm.JFCM_160_17.
Kucuk, Ö.E., Kapucu, S. (2017). Huzurevinde Kalan Yaşlılarda Malnutrisyon. Konuralp Tıp Dergisi,9(3),46-51.
Madeira, T., Peixoto-Plácido, C., Sousa-Santos, N., Santos, O., Alarcão, V., Goulão, B., Mendonça, N., Nicola, P. J., Yngve, A., Bye, A., Bergland, A., Amaral, T. F., Lopes, C., & Gorjão Clara, J. (2018). Malnutrition among older adults living in Portuguese nursing homes: the PEN-3S study. Public health nutrition, 1–12. Advance online publication. https://doi.org/10.1017/S1368980018002318
Marshall, S., Young, A., Bauer, J., & Isenring, E. (2016). Nutrition Screening in Geriatric Rehabilitation: Criterion (Concurrent and Predictive) Validity of the Malnutrition Screening Tool and the Mini Nutritional Assessment-Short Form. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 116(5), 795–801. https://doi.org/10.1016/j.jand.2015.06.012
Mazzola, P., Ward, L., Zazzetta, S., Broggini, V., Anzuini, A., Valcarcel, B., Brathwaite, J. S., Pasinetti, G. M., Bellelli, G., & Annoni, G. (2017). Association Between Preoperative Malnutrition and Postoperative Delirium After Hip Fracture Surgery in Older Adults. Journal of the American Geriatrics Society, 65(6), 1222–1228. https://doi.org/10.1111/jgs.14764.
Özer, E., Kapucu, S. (2013). Yaşlılarda Görülen Yetersiz Beslenme ve Risk Faktörleri. Akad Geriatri,, 5: 5-11.
Özkan Pehlivanoğlu, E.F., Özkan, M.U., Balcıoğlu, H., Bilge, U., Ünlüoğlu, İ. (2018). Yaşlılar için Katz Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması ve Güvenilirliği. Ankara Medical Journal, (2):219-23. Doi: 1017098/amj.435264 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/499940
Pérez Cruz, E., Lizárraga Sánchez, D. C., & Martínez Esteves, M.delR. (2014). Asociación entre desnutrición y depresión en el adulto mayor [Association between malnutrition and depression in elderly]. Nutricion hospitalaria, 29(4), 901–906. https://doi.org/10.3305/nh.2014.29.4.7228
Perkisas, S., De Cock, A. M., Vandewoude, M., & Verhoeven, V. (2019). Prevalence of sarcopenia and 9-year mortality in nursing home residents. Aging clinical and experimental research, 31(7), 951–959. https://doi.org/10.1007/s40520-018-1038-2
Rocaspana-García, M., Blanco-Blanco, J., Arias-Pastor, A., Gea-Sánchez, M., & Piñol-Ripoll, G. (2018). Study of community-living Alzheimer's patients' adherence to the Mediterranean diet and risks of malnutrition at different disease stages. PeerJ, 6, e5150. https://doi.org/10.7717/peerj.5150
Rodríguez-Tadeo, A., Wall-Medrano, A., Gaytan-Vidaña, M. E., Campos, A., Ornelas-Contreras, M., & Novelo-Huerta, H. I. (2012). Malnutrition risk factors among the elderly from the US-Mexico border: the "one thousand" study. The journal of nutrition, health & aging, 16(5), 426–431. https://doi.org/10.1007/s12603-011-0349-1
Saka B. (2012). Yaşlı Hastalarda Malnütrisyon. Klinik Gelişim, 25: 82-89.
Serrano-Urrea R, Garcia-Meseguer MJ. Malnutrition in an elderly population without cognitive impairment living in nursing homes in Spain: study of prevalence using the Mini Nutritional Assessment test. Gerontology. 2013;59(6):490-8. Doi: 10.1159/000351763.
Slavíková, M., Procházka, B., Dlouhý, P., Anděl, M., & Rambousková, J. (2018). Prevalence of malnutrition risk among institutionalized elderly from North Bohemia is higher than among those in the Capital City of Prague, Czech Republic. Central European journal of public health, 26(2), 111–117. https://doi.org/10.21101/cejph.a4944
Soubeyran, P., Fonck, M., Blanc-Bisson, C., Blanc, J. F., Ceccaldi, J., Mertens, C., Imbert, Y., Cany, L., Vogt, L., Dauba, J., Andriamampionona, F., Houédé, N., Floquet, A., Chomy, F., Brouste, V., Ravaud, A., Bellera, C., & Rainfray, M. (2012). Predictors of early death risk in older patients treated with first-line chemotherapy for cancer. Journal of clinical oncology : official journal of the American Society of Clinical Oncology, 30(15), 1829–1834. https://doi.org/10.1200/JCO.2011.35.7442
Şahin, H., Çiçek, B., Yılmaz, M., Ongan, D., Kaya, N., İnanç, N. (2013). Kayseri İlinde Yaşayan 65 Yaş ve Üzeri Bireylerde Beslenme Durumu ve Yaşam Kalitesinin Saptanması, Turkish Journal of Geriatrics, 16 (3) 322-329.
TÜİK (2022) Türkiye İstatistik Kurumu https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2021-45636
Vellas, B., Guigoz, Y., Garry, P. J., Nourhashemi, F., Bennahum, D., Lauque, S., & Albarede, J. L. (1999). The Mini Nutritional Assessment (MNA) and its use in grading the nutritional state of elderly patients. Nutrition (Burbank, Los Angeles County, Calif.), 15(2), 116–122. https://doi.org/10.1016/s0899-9007(98)00171-3
Verbrugghe, M., Beeckman, D., Van Hecke, A., Vanderwee, K., Van Herck, K., Clays, E., Bocquaert, I., Derycke, H., Geurden, B., & Verhaeghe, S. (2013). Malnutrition and associated factors in nursing home residents: a cross-sectional, multi-centre study. Clinical nutrition (Edinburgh, Scotland), 32(3), 438–443. https://doi.org/10.1016/j.clnu.2012.09.008
World Health Organization, Ageing - World Health Organization (WHO) https://www.who.int › ageing 07.12.2022)
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 