Yenidoğanlarda Ağrı Yönetimi
Özet Görüntüleme: 328 / PDF İndirme: 184
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7927203Anahtar Kelimeler:
Ağrı yönetimi, Farmakolojik ve farmakolojik olmayan yöntemler, YenidoğanÖzet
Yenidoğanların sinir sistemleri gelişmediği için ağrıyı hissetmedikleri veya hatırlamadıkları konusunda yaygın bir yanlış kanı bulunmaktadır. Ancak yapılan çalışmalarla yenidoğanların ağrıyı algıladıkları ve hatırladıkları ortaya çıkmıştır. Ağrı varlığının yenidoğan için önemli bir stres faktörü olduğu bilinmektedir. Bebeklerin yaşadığı ağrı beslenme düzenlerinin bozulmasına, dış dünyaya uyumlarının azalmasına, hastanede yatış sürelerinin uzamasına neden olmaktadır. Ayrıca deneyimlenen ağrı yenidoğanların büyümelerinin ve aileleri ile etkileşimlerinin olumsuz yönde etkilenmesine ve fizyolojik, davranışsal ve metabolik sorunlar yaşamasına neden olmaktadır. Yenidoğanların ağrılarını sözel olarak ifade edememeleri ise ağrı değerlendirilmesinde karşılaşılan en önemli sorunlardan biri olup ağrı değerlendirilmesinde sağlık profesyonellerine önemli roller yüklemektedir. Ağrı değerlendirilmesinde yenidoğanın gelişimine uygun ağrı ölçeklerinin kullanılması gerekmektedir. Kullanılan ölçeğin sağlık profesyonelleri tarafından doğru şekilde değerlendirilmesi de önemli bir rol oynamaktadır. Ağrı kontrolündeki amaç ağrılı girişimlerin azaltılması ve mümkün olan en kısa sürede ağrının kontrol altına alınması ve yenidoğanın kronik ağrıya maruz kalmasını engellemektir. Yenidoğanlarda ağrının kontrolünde farmakolojik ve farmakolojik olmayan yöntemler kullanılmaktadır. Yenidoğanlarda invaziv girişimlerden kaynaklanan ağrıyı azaltmak için Amerikan Pediatri Akademisi (AAP) kılavuzları farmakolojik olmayan yöntemlerin kullanılmasını önermektedir. Yapılan çalışmalarda farmakolojik olmayan yöntemlerin birlikte kullanıldığında etkinliğinin arttığı, ucuz ve uygulanması kolay olduğu için hemşireler tarafından tercih edildiği ortaya çıkmıştır. Bu nedenle bu çalışmada farmakolojik olmayan yöntemlerin uygulanmasının yaygınlaştırılması ve hemşireler için standart ağrı değerlendirme araçlarının oluşturulması, ağrı yönetiminde kullanılması için kanıta dayalı rehberlerin oluşturulması önerilmektedir.
Referanslar
Akcan, E., Polat, S. (2017). Yenidoğanlarda Ağrı ve Ağrı Yönetiminde Hemşirenin Rolü. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3, 64-69.
Akça, K. (2014). Beyaz Gürültünün Yenidoğanlarda Emme Başarısına Etkisi.Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Aliefendioğlu, D., Güzoğlu, N. (2015). Yenidoğanda Ağrı, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 58, 35-42.
Anand, KJS., Hicley, PR. (1987). Pain and its effects in the human neonate and fetus. NEJM, 317(21), 1321-1329.
Anand, KJS. (2001). Consensus statement for the prevention management of pain in the newborn. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine, 155(2), 173-80.
Arpacı, T., Altay, N. (2017). Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitelerinde Bireyselleştirilmiş Gelişimsel Bakım: Güncel Yaklaşımlar. Türkiye Klinikleri Hemsirelik Bilimleri, 9(3), 245-254.
Axelin, A., Salantera, S., Lehtonen, L. (2006). Facilitated tucking by parents” in pain managment of preterm infants: A randomized crossover trial. Early Human Development, 82(4), 241-247.
Cırık, V.A., Efe, E. (2020). Orogastrik Tüp Takma İşlemindeki Ağrıyı Azaltmada Önerilen Nonfarmakolojik Yöntemlere Karşın Sınırlı Sayıda Çalışma: Literatür Değerlendirmesi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 12(2), 263-71.
Cignacco, E., Mueller, R., Hamers, J., Gessler, P. (2004). Pain assessment in the neonate using the Bernese Pain Scale for Neonates. Early Human Development, 78(2), 125-31.
Debillion, T., Zupan, V., Ravault, N. (2001). Development, and initial validation of the edin scale, a new tool for assessing prolonged pain in preterm infants. Arch Dis Child, 85(1), 36-41.
Derebent, E., Yiğit, R. (2006). Yenidoğanda ağrı ve yönetim. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(2), 42-49.
Erenoğlu, R. (2015). Dokunma ve Terapötik Dokunma. Başer, M., Taşcı, S. (Ed.). Kanıta Dayalı Rehberleriyle Tamamlayıcı ve Destekleyici Uygulamaları (pp. 149-152). Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevi.
Eroğlu, A., Arslan, S. (2018). Yenidoğanda ağrının algılanması, değerlendirilmesi ve yönetimi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1), 52-60.
Grunau, RV., Craig, KD. (1987). Pain expression in neonates: facial action and cry. Pain, 28(3), 395-410.
Halimaa, S. L., Vehvilainen-Julkunen, K., Heinonen, K. (2001). Knowledge, assessment, and management of pain related to nursing procedures used with premature babies: questionnaire study for caregivers. International Journal of Nursing Practice, 7(6), 422-430.
Hall, R.W. (2012). Anesthesia and analgesia in the NICU. Clin Perinatol, 39(1), 239-54.
Harrison, D., Reszel, J., Bueno, M., Sampson, M., Shah, V.S., Taddio, A., Larocque, C., Turner, L. (2016). Breastfeeding for procedural pain in infants beyond the neonatal period. Cochrane Database of Systematic Reviews, (10), 1-42.
Herrington, C. (2017). Reducing pain of heelstick in premature infants with Gentle Human Touch.Doctor of Philosophy. Wayne State University.
Hummel, P., Puchalski, M., Creech, SD., Weiss, MG. (2008). Clinical reliability, and validity of the N-PASS: neonatal pain, agitation, and sedation scale with prolonged pain. Journal of Perinatology, 28(1), 55-60.
Joyce, BA., Keck, JF., Gerkensmeyer, J. (2001). Evaluation of pain management Interventions for neonatal circumcision pain, Journal of Pediatric Health Care, 15(3), 114-124.
Kocaman, G. (1994). Ağrı- Hemşirelik Yaklaşımları, İzmir, Saray Tıp Kitabevi.
Krechel, SW., Bildner, J. (1995). Cries: a new neonatal postoperative pain measurement score. Initial testing of validity and reliability. Pediatric Anesthesia, 5(1), 53-61.
Lawrence, J., Alcock, D., McGrath, P., Kay, J., MacMurray, SB., Dulberg, C. (1993). The development of a tool to assess neonatal pain. Neonatal Network, 12(6), 59-64.
Locatelli, C., Bellieni, C.V. (2017). Sensorial saturation and neonatal pain: A review. The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine, 31(23), 3209–3213.
Lopez, O., Subramanian, P., Rahmat, N., Theam, L.C., Chinna, K., Rosli, R. (2015). The Effect of Facilitated Tucking on Procedural Pain Control among Premature Babies. J Clin Nurs, 24(1-2), 183-191.
Lundqvist, P., Kleberg, A., Edberg, AK., Larsson, BA., Hellstrom-Westas, L., Norman, E. (2014). Development and psychometric properties of the Swedish ALPS-Neo pain and stress assessment scale for newborn infants. Acta Paediatr, (103), 833-839.
Marchant, A. (2014). Neonates do not feel pain: a critical review of the evidence. Bioscience Horizons, (7), 1-9.
Melo G. M. de, A. L. P. d. A. Lélis, Moura A. F. de, Cardoso M. V. L. M. L., Silva V. M. Da. (2014). Pain assesment scales in newborns integrative review. Revista paulista de pediatria, 32(4), 395-402.
Ovalı, F. (2002) Yenidoğanlarda ağrının önlenmesi. Dağoğlu T, Görak G.(Ed.) Temel neonatoloji ve hemşirelik ilkeleri (pp. 695-702), İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
Özlü, F., Tunç A., Yıldızdaş, H.Y. (2017). Geç Prematüre Doğan Bebeklerin Sorunları, Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 26(4), 521-539.
Özyazıcıoğlu, N., Çelebioğlu, A. (2008). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin yenidoğanda ağrıya ilişkin bilgi ve görüşleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(3), 9-16.
Panagıotıdıs, J., Lahav, A. (2010). Simulation of Prenatal Maternal Sounds in NICU İncubators: A Pilot Safety and Feasibility Study. The Journal of Maternal-Fetal and Neonatal Medicine, (3), 106-109.
Prevention and Management of Pain in the Neonate. Official Journal of the American Academy of Pediatrics. (2006), 118(5), 2231-41.
Stevens, B., Johnston, C., Patrica, P, et al. (1996). Premature infant pain profile: Devolopment and initial validation. Clinical Journal of Pain, 12, 13-22.
Stevens, B., Yamada, J., Ohlsson, A. (2010). Sucrose for analgesia in newborn infants undergoing painful procedures, The Cochrane database of systematic reviews, no. 1, p. Cd001069, Jan 20.
Stevens, B., Yamada, J., Lee, G. Y., Ohlsson, A. (2013). Sucrose for analgesia in newborn infants undergoing painful procedures, The Cochrane database of systematic reviews, no. 1, p. Cd001069, Jan 31.
Şar, S., Kahya, E., Ataç, A. (2011). Aromaterapinin Tarihçesi ve Bu Alanda Kullanılan Tıbbi Bitkilerden Örnekler. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 32-33.
Tsao, J. C., S. Evans, M. Meldrum, T. Altman, and L. K, Zeltzer. (2008)."A Review of CAM for Procedural Pain in Infancy: Part I. Sucrose and Non-nutritive Sucking,"(in eng), Evidence-based complementary and alternative medicine: eCAM, 5(4), 371-381.
Turan, N., Öztürk, A. ve Kaya, N. (2010). Hemşirelikte yeni bir sorumluluk alanı: tamamlayıcı terapi / A new responsibility in nursing: complementary therapy. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 3(1), 103-108.
Van Dijk, M., Roofthooft, D., Anand, K., Guldemond F, De Graaf J, Simons S, De Jager Y, Van Goudoever J, Tibboel D. (2009). Taking Up the Challenge of Measuring Prolonged Pain in (Premature) Neonates: The Comfortneo Scale Seems Promising. The Clinical Journal of Pain, 25(7), 607-616.
Yavuz, DE., Alpar, Ş. (2018). Yenidoğan ve Süt Çocuklarında Girişimsel Ağrı ve Non-farmakolojik Yönetimi. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 49(1), 169-178.
Yiğit, Ş., Ecevit, A., Altun, Ö. (2016). Türk Neonatoloji Derneği Yenidoğan Döneminde Ağrı ve Tedavisi Rehberi.
Yiğit, Ş., Ecevit, A., Altun Köroğlu, Ö. (2018). Türk Neonatoloji Derneği yenidoğan döneminde ağrı ve tedavisi rehberi, Türk Pediatri Ars, 53(Suppl 1), 161-171.
Walden, M. (2014). Pain in the Newborn and Infant. Kenner, C., Lott, J.W. (Ed.). Comprehensive NeonatalNursing Care (pp. 571-586). NewYork: Springer Publishing Company.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.