Dijital Kaynak Youtube; Covid-19 Aşı Reddi Videolarının Değerlendirilmesi

Özet

Amaç: Aşı reddi, insan sağlığını etkileyen ve giderek artan önemli konular arasında yer almaktadır. Sosyal medya platformları sağlıkla ilgili bilgi edinmede en kolay ve ulaşılabilir araçlar olduğundan kullanımı önemli ölçüde artmıştır. Youtube, global düzeyde sağlıkla ilgili sık kullanılan bir video kaynağıdır. Çalışmamızın amacı, COVID-19 aşı karşıtlığı için en çok izlenen YouTube videolarının kalitesini değerlendirmektir. Yöntem: Videolar için 'COVID vaccine rejection', 'COVID vaccine side effect', 'COVID vaccine refuse' anahtar terimleri kullanılmıştır. Videoların güvenilirliği değiştirilmiş DISCERN ölçeği aracılığıyla değerlendirildi. Videoların aşı bilgileri açısından değerlendirilmesinde Global Kalite Ölçeği (GKÖ) kullanıldı. Ölçek sonuçlarına göre videolar iyi/mükemmel kalite, orta kalite ve düşük kalite olmak üzere üç gruba ayrıldı. Bulgular: Videoların %30.4’ü (n=21) iyi/mükemmel kalitede, %34.8’i (n=24) orta ve %34.8’i (n=24) düşük kalitede idi. İyi/mükemmel videolar, orta ve kötü kalitedeki videolardan anlamlı olarak daha yüksek medyan DISCERN skoruna sahipti (p<0.01). Diğer yandan, video kalitesine göre günlük medyan görüntülemeler (p=0.779), günlük yorumlar (p=0.148) ve beğenme oranları (p=0.551) arasında anlamlı bir fark yoktu. Sonuç: E-kaynak; Youtube birçok konuda olduğu gibi sağlıkla ilgili hizmetlerde de ciddi oranda veri bulundurmaktadır. Fakat bu bilgilerin bir kısmı yanlış veya yetersiz kalitededir. Hekimler kendi hastalarını dijital kaynak kullanırken uyarmalı, doğru kaynaklara yönlendirmeli ve dijital kaynak değerlendirmesinin önemini ortaya koymalıdır.