Cerrahi Hemşirelerinin Yapısal ve Psikolojik Güçlendirilmelerinin Hasta ve Çalışan Güvenliği Kültürüne Etkisi

Özet

Giriş: Sağlık hizmeti insan hayatının vazgeçilmezi ve sağlık hizmetinin sunucusu da bizzat insanın kendisidir. Sektördeki işgücünün en önemli unsurunu oluşturan hemşirelerin etkili ve verimli çalışmasına yönelik olarak güçlendirilmesi çalışana olan faydalarının yanı sıra hastalar, sağlık kurumları ve toplum için de gereklidir. Amaç: bu araştırma cerrahi hemşirelerinin yapısal ve psikolojik güçlendirilmelerinin hasta ve çalışan güvenliği kültürüne etkisi belirlemek amacıyla yapıldı.Yönetem: İlişkisel ve kesitsel tipte olan bu araştırmanın evrenini 06 Ocak-24 Şubat 2020 tarihleri arasında İstanbul ilinde faaliyette bulunan iki ayrı kamu hastanesinin cerrahi klinikleri ile ameliyathanelerinde görev yapan toplam 187 hemşire oluşturdu. Örneklem seçimine gidilmeyerek evrenin tamamına ulaşılması hedeflendi. Ancak vardiyalı çalışma sistemi ve izinli olma, araştırmaya katılmayı istememe nedenleriyle 34 hemşire kapsam dışı bırakıldı. Araştırma 153 katılımcı hemşire ile gerçekleştirildi. Araştırmanın verileri anket yöntemi ile araştırmacılar tarafından literatür doğrultusunda oluşturulan, "Tanıtıcı Bilgi Formu", Yapısal Güçlendirme Ölçeği, Psikolojik Güçlendirme Ölçeği, Hasta Güvenliği Kültürü Ölçeği ve Çalışan Güvenliği Kültürü Ölçeği ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde SPPS 25.0 istatistik paket programı kullanıldı. p<0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Bulgular:Araştırmaya katılan cerrahi hemşirelerinin Yapısal Güçlendirme Ölçeği toplam puan ortalaması 3,36±,49 olarak iyi düzeyde, Psikolojik Güçlendirme Ölçeği toplam puan ortalaması 5,13±,09, iyi düzeyde, Hasta Güvenliği Kültürü Ölçeği toplam puan ortalaması 3,12±,29 iyi düzeyde ve Çalışan Güvenliği Kültürü Ölçeği toplam puan ortalaması 3,56±,54 olarak iyi düzeyde olduğu belirlendi. Hemşirelerin güçlenmesini ve güvenlik kültürünü etkileyen faktörler ile ölçek toplam puanı arasındaki ilişki incelendiğinde; haftalık çalışma saatinin güçlendirmede etkili olduğu ve haftada 40 saatten fazla çalışanlarda güçlenmenin diğer hemşirelere göre daha düşük olduğu ve anlamlı fark bulunduğu (p<0,05), hasta ve çalışan güvenliği eğitimi alanlar ile almayanlar arasında hasta ve çalışan güvenliği kültürü algınının anlamlı olarak farklı olduğu saptandı. Yapısal Güçlendirme Ölçeği ve Psikolojik Güçlendirme Ölçeği alt boyutları ile hasta ve çalışan güvenliği kültürü alt boyutları arasında yapılan regresyon analizi sonucunda ,aralarında anlamlı ve pozitif bir ilişki saptandı (p<0,05), Hemşirelerin yapısal ve psikolojik olarak güçlü olmalarının hasta ve çalışan güvenliği algılarını etkilediği belirlendi. Sonuç: Bu sonuçlar doğrultusunda, yapısal ve psikolojik güçlendirme algısı yüksek olan cerrahi hemşirelerinin iş tatminlerinin yüksek olacağı, olumsuz duygu ve davranışlarının azalacağı ve böylece daha güvenli sağlık hizmeti verebilecekleri söylenebilir. Cerrahi hemşirelerine her sağlık kurumunda düzenli olarak güçlendirme programları yapılması önerilebilir.