Üniversite Öğrencilerinin Kalsiyum ve Fosfor Alımlarının Antropometrik Ölçümlerle İlişkilendirilmesi: Süt ve Ürünleri Tüketimi Analizi


Özet Görüntüleme: 25 / PDF İndirme: 8

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14995026

Anahtar Kelimeler:

Antropometrik Ölçüm, Fosfor, Kalsiyum, Üniversite Öğrencileri, Süt ve Ürünleri

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinde süt ve ürünleri tüketimiyle alınan kalsiyum ve fosforun antropometrik ölçümlerle ilişkilendirilmesinin değerlendirilmesidir.

Gereç ve Yöntem: Çalışma sağlık ve sağlık harici bölümlerde öğrenim gören 180 öğrenci ile yürütülmüştür. Öğrencilerin sosyo-demografik özellikleri, süt ve ürünleri tüketim alışkanlıkları ve sağlık bilgisi verileri yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Öğrencilerin antropometrik ölçümleri araştırmacılar tarafından alınarak vücut bileşimleri değerlendirilmiştir. Beslenme durumunun değerlendirilmesinde besin tüketim sıklığı formu ve 24 saatlik besin tüketim kaydı formu kullanılmıştır.

Bulgular: Çalışmaya 73 (%40.6) erkek ve 107 (%59.4) kız öğrenci dâhil edilmiştir. Öğrencilerin yaş ortalaması 21.5±2.5 yıldır. Öğrencilerin %43.3’ünün süt içme alışkanlığının olduğu saptanmıştır. Süt içmeme nedeni açısından fakülte/yüksekokullar arasında anlamlı bir fark saptanmıştır (p=0.042), tat ve kokusundan rahatsız olma sağlık alanında eğitim gören öğrencilerde daha yüksektir. Tercih edilen süt çeşidi fakülte/yüksekokullara göre farklılık göstermektedir (p<0.001). UHT süt tercihi sağlık alanında eğitim gören öğrenciler arasında, pastörize süt ise sağlık dışında eğitim gören öğrencilerde daha fazla tercih edilmiştir. Sütün yağ oranına dikkat edilme durumuna göre fakülte/yüksekokullar açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık belirlenmiştir (p=0.041), sağlık alanında eğitim alan öğrenciler sütün yağ oranına daha fazla dikkat ettiklerini belirtmişlerdir. Bölümler arasında vücut ağırlığı (p<0.001), bel çevresi (p=0.008) ve kalça çevresinin (p=0.023) yalnızca kız öğrencilerde; bel/kalça oranı ve üst orta kol çevresi değerlerinin hem erkek hem de kız öğrencilerde istatistiksel olarak anlamlı şekilde farklı olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Öğrencilerin fakülte/yüksekokul ile beden kütle indeksi ortalaması ve bel/kalça oranı ve üst orta kol çevresi değerlerine göre süt ve süt ürünlerinden aldıkları kalsiyum ve fosfor miktarları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p>0.05).

Sonuç: Beslenmemizde önemli yeri olan süt ve ürünlerinin tüketiminin üniversite öğrencilerinde istenen ve önerilen düzeylerin altında olduğu tespit edilmiştir. Süt ve ürünlerinin günlük tüketim farkındalık düzeylerinin artırılması amacıyla öğrencilerin beslenme eğitimi/etkinliklerini içeren çalışmalar yapılmalıdır.

Yazar Biyografileri

Filiz YANGILAR, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü

Gıda Mühendisliği alanında doçent unvanına sahiptir. Özgeçmiş sayfasına aşağıdaki linkten ulaşılabilmektedir. 

https://avesis.ebyu.edu.tr/fyangilar

 

Sevil KARAHAN YILMAZ, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü

Beslenme ve Diyetetik alanında doçent unvanına sahiptir. Özgeçmiş sayfasına aşağıdaki linkten ulaşılabilmektedir. 

https://avesis.ebyu.edu.tr/skyilmaz

 

 

Nazife YILMAZ, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü

Beslenme ve Diyetetik Bölümü'nde Dr. Öğr. Üyesi olarak görev yapmaktadır. Özgeçmiş sayfasına aşağıdaki linkten ulaşılabilmektedir. 

https://avesis.ebyu.edu.tr/nazife.kacmaz

 

Mihrican KAÇAR, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü

Beslenme ve Diyetetik Bölümü'nde Arş. Gör. olarak çalışmaktadır. Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Doktora Programı'nda doktora eğitimine devam etmektedir. Özgeçmiş sayfasına aşağıdaki linkten ulaşılabilmektedir.

https://avesis.ebyu.edu.tr/mihrican.kacar

 

Referanslar

Baysal, A. (2004). Beslenme. Bölüm II Besinler, Süt (10. Baskı). Ankara: Hatiboğlu Yayınları.

Biver, E., Durosier-Izart, C., Merminod, F., Chevalley, T., van Rietbergen, B., Ferrari, S. L., & Rizzoli, R. (2018). Fermented dairy products consumption is associated with attenuated cortical bone loss independently of total calcium, protein, and energy intakes in healthy postmenopausal women. Osteoporosis International, 29(8), 1771-1782.

Cashman, K. (2002). Calcium intake, calcium bioavailability and bone health. British Journal of Nutrition, 87(S2), S169-S177.

Demir, G., Süer, O., & Kaya, S. (2018). Investigation of milk and dairy products consumption of adolescents. Journal of Current Researches on Health Sector, 8(2), 37-48.

Demir, H., & Özkorucuklu, Y. N. (2018). Üniversite öğrencilerinde süt ve süt ürünleri tüketimi, kalsiyumun antropometrik ölçümlerle ilişkisi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (5), 494-516.

Ebispro for Windows, Turkish version Bebis (CD-ROM). Version 7.2. Stuttgart: Germany; 2011. Databases: Bundeslebenmittelschlüssel, II.3 and other sources.

Güldal, H. T., Akal, H. C., Türkmen, N., Eminoğlu, G., & Koçak, C. (2020). Determination of milk consumption habits of students of agricultural faculty: Compare of department of dairy technology with department of agriculture economy. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 8(1), 125-129.

Górska-Warsewicz, H., Rejman, K., Laskowski, W., & Czeczotko, M. (2019). Milk and dairy products and their nutritional contribution to the average Polish diet. Nutrients, 11(8), 1771.

Henjum, S., Groufh-Jacobsen, S., & Aakre, I. (2021). Life-course perspectives of milk consumption among young Norwegian women and their knowledge of milk as a source of iodine: A qualitative study. Food & Nutrition Research, 65.

Hong, H., Kim, E. K., & Lee, J. S. (2013). Effects of calcium intake, milk and dairy product intake, and blood vitamin D level on osteoporosis risk in Korean adults: Analysis of the 2008 and 2009 Korea National Health and Nutrition Examination Survey. Nutrition Research and Practice, 7(5), 409.

Hosseini, Z., Karimi, Z., Mohebi, S., Sharifirad, G., Rahbar, A., & Gharlipour, Z. (2017). Nutritional preventive behavior of osteoporosis in female students: Applying health belief model (HBM). International Journal of Pediatrics, 5(1), 4137-4144.

Jafari, L., & Gholami, S. (2005). Knowledge of people referred to the bone marrow density test center on consumption of milk and dairy products. Milk Commerce Journal, 4(12), 11-14.

Karakayacı, Z., Öz, Z. N., Baz, S., & Koçyiğit, S. (2018). Selçuk Üniversitesi lisans öğrencilerinin süt ve süt ürünleri tüketim alışkanlıklarının belirlenmesi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 32(3), 289-296.

Koşum, N., Taşkın, T., Kesenkaş, H., Gökmen, M., Uzmay, A., & Çınar, G. (2017). İzmir, Çanakkale ve Balıkesir illerinde keçi sütü ve ürünleri tüketiminin analizi üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 54(4), 385-395.

Malara, M., Tkaczyk, J., Kęska, A., Lutosławska, G., & Mazurek, K. (2017). Calcium, magnesium and phosphorus dietary intake in active and sedentary Polish students. Biomedical Human Kinetics, 9(1), 140-145.

Miller, G. D., & Anderson, J. J. (1999). The role of calcium in prevention of chronic diseases. Journal of the American College of Nutrition, 18(sup5), 371S-372S.

National Institutes of Health (NIH). Nutrient recommendations and databases. Erişim Adresi: https://ods.od.nih.gov/HealthInformation/nutrientrecommendations.aspx#dri

Nezami, M., Segovia-Siapco, G., Lawrence Beeson, W., & Sabate, J. (2016). Association between consumption of dairy foods and anthropometric indicators of health. Nutrients, 8(7), 427.

Nouri, N., Sims, J. J., Kopple, J. D., Shah, A., Colman, S., Shinaberger, C. S., & Kalantarzadeh, K. (2010). Organic and inorganic dietary phosphorus and its management in chronic kidney disease. Iranian Journal of Kidney Diseases, 4(2), 89-100.

Pereira, P. (2014). Milk nutritional composition and its role in human health. Nutrition, 30, 619-627.

Reuter, P. R., Forster, B. L., & Brister, S. R. (2021). The influence of eating habits on the academic performance of university students. Journal of American College Health, 69(8), 921–927.

Romaguera, D., Tauler, P., Bennasar, M., Pericas, J., Moreno, C., Martine, S., & Aguilo, A. (2011). Determinants and patterns of physical activity practice among Spanish university students. Journal of Sports Sciences, 29(9), 989-997.

Sadeghi, O., Keshteli, A. H., Doostan, F., Esmaillzadeh, A., & Adibi, P. (2018). Association between dairy consumption, dietary calcium intake and general and abdominal obesity among Iranian adults. Diabetes Metab Syndr., 12, 69-775.

World Health Organization (WHO). A healthy lifestyle - WHO recommendations. https://www.who.int/europe/news-room/fact-sheets/item/a-healthy-lifestyle---who-recommendations

Zemel, M. B. (2005). The role of dairy foods in weight management. Journal of the American College of Nutrition, 24(sup6), 537S-546S.

İndir

Yayınlanmış

2025-03-09

Nasıl Atıf Yapılır

YANGILAR, F., KARAHAN YILMAZ, S., YILMAZ, N., & KAÇAR, M. (2025). Üniversite Öğrencilerinin Kalsiyum ve Fosfor Alımlarının Antropometrik Ölçümlerle İlişkilendirilmesi: Süt ve Ürünleri Tüketimi Analizi. GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, 10(1), 104–115. https://doi.org/10.5281/zenodo.14995026

Sayı

Bölüm

Makaleler