Sağlık Alanında Eğitim Gören ve İşaret Dili Dersi Alan Üniversite Öğrencilerinde Verilen Eğitimin, İşitme Engelli Bireylere Yönelik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi
Özet Görüntüleme: 51 / PDF İndirme: 18
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14234569Anahtar Kelimeler:
Tutum, işaret dili, işitme engelli kişiler, sağlık meslek öğrencileriÖzet
Amaç: Bu çalışma, 2022-2023 Güz Yarıyılı işaret dili dersi alan (n=30), sağlık alanında eğitim alan öğrencilerin, işitme engelli bireylere yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla planlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Hemşirelik Fakültesi’nde İşaret Dili seçmeli dersi alan öğrenciler ile ön test son test tek gruplu yarı deneysel yapılmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için etik kurul ve kurum izni alınmıştır. Veriler Bireysel Tanıtım Formu ve Engellilere Yönelik Tutum Ölçeği ve Duygusal Öz-Yeterlik Ölçeği ile toplanmıştır.
Bulgular: Katılımcıların %90’ı 20-22 yaş aralığında, %67’si kadın, %93’ü meslekten memnun, çok memnun, %30’unun engelli yakını bulunmaktadır. Öğrencilerin eğitim sonrası Duygusal Öz-yeterlik Ölçeği ve Engellilere Yönelik Çok Boyutlu Tutum Ölçeği toplam puan ortalamaları eğitim öncesine göre iyi düzeyde (Duygusal Öz-Yeterlik Ölçeği =109.46, Engellilere Yönelik Tutum Ölçeği= 88.03) ve istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (Duygusal Öz-Yeterlik Ölçeği p= 0.009, Engellilere Yönelik Tutum Ölçeği p= 0.001)
Sonuç: İşaret dili dersinin, öğrencilerde engellilere yönelik olumlu tutumu ve duygusal öz yeterliği arttırdığı düşünülmektedir. Ülkemizde üniversitelerde işaret dili kullanımı ile ilgili akademik ve sosyal katılımı teşvik eden uygulamalarla, bilgi, beceri ve yetkinlik anlamında sağlık eğitimi alan öğrencilerin farkındalığını arttırıcı düzenlenmelerin yapılması önerilmektedir.
Referanslar
Akbaş, M., Yılmaz Fındık, F., Dursun, R. (2024). Öğrenci ebelerin ve hemşirelerin engelli bireylere yönelik algılarının ve algılarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi: tanımlayıcı bir çalışma. Türkiye Biyoetik Dergisi, 11(3), 81-90.
Akça, N., Şahin, H., Çakmak, A. (2024). Sağlık alanında çalışanların engellilere yönelik tutumları. Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies, 10(42), 36-48. Doi: 10.5281/zenodo.11568913
Akyıldız, S. (2017). Öğretmen adaylarının engelli bireylere yönelik tutumlarının incelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi,39, 141-175. Issn: 2148-9424
Alsancak, F. (2017). İşitme engelli bireylerin çeşitli kamu alanlarında yaşadıkları sorunlar. Social Sciences Studies Journal, 3(12), 1966-1981.
Altıntaş, Ö. (2020). İşitme engelli kadın olmak. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(73), 1120-1128.
Altunhan, A., Bayer, R., Açak, M.Z. (2021). Mardin Artuklu Üniversitesi öğrencilerinin engellilere yönelik tutumlarının incelenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 61-70.
Apaydın, R., Barış, İ. (2021). Toplumda engelli bireylere yönelik tutumun sağlık çalışanları bağlamında değerlendirilmesi. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 21 (1), 22-39.
Aykutlu, H. (2019). Öğretmen adaylarının Türk İşaret Dili’ne ve dersine yönelik görüşleri. Engelli Çalışmaları Ana Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Danışman; Doç. Dr. İbrahim Coşkun. T.C. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
Bilgiç, H.C., Aslan, C., Özdemir, Kılıç, M., Kan, A. (2021). Developing an Attitude Scale for Turkish Sign Language (TSL-AS). Participatory Educational Research (PER), 8(1), 200-218. Doi: 10.17275/per.21.11.8.1
Çakırer Çalbayram, N., Nazlı Aker, M., Akkuş, B., Durmuş, F.K., Tutar, S. (2018). Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin engellilere yönelik tutumları. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi,7 (1), 30-40.
Çelik, F., Terkeş, N., Uslular, E., Şahin, Ö., Savaş, L., Karateke, A., …Kahraman, H. (2017). Hemşirelerin işitme engelli bireylere yönelik tutumlarının belirlenmesi. Anadolu Hem Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(4), 244-253.
Gilmore, M., Sturgeon, A., Thomson, C., Bell, D., Ryan, S., Bailey, J., … Woodside, V. (2019). Changing medical students’ attitudes to and knowledge of deafness: a mixed methods study. BMC Medical Education, 19:227, 1-7. Doi: 10.1186/s12909-019-1666-z
Gökçe, A., Güneş, G., Çelik Seyitoğlu, D. (2016). The attitudes and behaviors of the medical faculty students of Inonu University towards the disabled. Medicine Science, 5(2), 351-62. Doi: 10.5455/medscience.2015.04.8381
Haksız, M., Nuri, C. (2023). İşitme yetersizliği olan bireylerin toplumsal alanda yaşadıkları iletişim sorunları: KKTC örneği. Turkish Special Education Journal: International (TSPED), 13(1), 1-15.
Kördeve, M.K., (2017). Engelli bireylerin sağlık hizmeti alımında karşılaştıkları problemler. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 3(2), 14-24.
Lee, C., Pott, S.A. (2018) University students’ attitudes towards deaf people: educational implications for the future. Deafness & Education International, 20(2), 80-99. Doi: 10.1080/14643154.2018.1438777
Malak Akgün, B. (2021). İşaret dili eğitimi almış ve almamış üniversite öğrencilerinin engelli bireylere yönelik tutumlarının ve uyum düzeylerinin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(41), 1247-1272. Doi: 10.21550/sosbilder.900971
Özata, M., Karip, S. (2017). Engelli bireylerin sağlık hizmetleri kullanımında yaşadıkları sorunlar: Konya Örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 20(4), 409-427.
Piştav Akmeşe, P., Kayhan, N. (2016). İşaret dili dersine katılan öğretmen adaylarının görüşlerine göre Türk İşaret Dili eğitiminin incelenmesi. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry (TOJQI), 1-39. Doi: 10.17569/tojqi.280054
Piştav Akmeşe, P., ve Kayhan, N. (2020). İşaret dili dersini alan türkçe öğretmeni adaylarının görüşlerine göre işaret dili öğretimi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 10(1), 17-35.
Polo Sánchez, M. T., Chacón-López, H., Caurcel Cara, M. J., Valenzuela Zambrano, B. (2021). Attitudes towards persons with disabilities by educational science students: importance of contact, its frequency and the type of disability. International Journal of Disability, Development and Education, 1-10. Doi: 10.1080/1034912X.2020.1716960
Raičević Bajić, D., Nikolić, G., Gordić, M., Van Herreweghe, M. (2021). Language attitudes towards Serbian Sign Language and experiences with deaf education in Serbia. DiGeSt Journal of Diversity and Gender Studies, 8(1), 1-16. Online ISSN: 2593-0281
Roca-Hurtuna, M., Martinez-Rico, G., Sanz, R., Alguacil, M. (2021). Attitudes and work expectations of university students towards disability: ımplementation of a training programme. International Journal of Instruction, 14(2), 1-10. Doi:10.29333/iji.2021.1421a
Sarıkaya B, Börekçi M. (2016). İşitme engelli öğrencilerin eğitiminde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri: Erzurum İli örneği. Ev Akademi Dergisi, 20(66), 177-193.
Şimşek, Ç., Çavdar, S., Temiz, E., Gündüz, B., Yılmaz Yalçınkaya E. (2020). The attitude of healthcare professionals towards disabled individuals. Jaren, 6(3), 545-53. Doi:10.5222/jaren.2020.82435
Topaloğlu Ören, E.D., Dereli, F., Yıldırım Sarı, H. (2021). Engelli bireylerin sağlık hizmetine ve bakıma erişimi ile ilgili yaşadıkları sorunlar. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 6(3), 185-192.
Totan, T., İkiz, E., Karaca, R. (2010). Duygusal Öz-Yeterlik Ölçeğinin Türkçeye uyarlanarak tek ve dört faktörlü yapısının psikometrik özelliklerinin güncellenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 71-95.
Ünal, V., Yıldız, M. (2017). Üniversite gençliğinin engellilere yönelik tutumlarının incelenmesi: Sivas örneği. International Journal of Social Science, 57, 341-358. Doi:10.9761/Jasss7010
Velonaki VS, Kampouroglou G, Velonaki M, Dimakopoulou K, Sourtzi P, Kalokerinou A. (2015). Nurses' knowledge, attitudes and behavior toward deaf patients. disability and health journal, 8(1), 109-17.
Yelpaze, İ., Türküm, A.S. (2018). Engellilere Yönelik Çok Boyutlu Tutum Ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 167-187. Doi: 10.26466/opus.377906
Yılmaz, İ., Kahraman, A.B. (2023). İşitme engelli bireyler ile ailelerinin gündelik yaşam sorunlarının ve stratejilerinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 29-47.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.