İnhalasyon Uygulamalarına Yönelik Ebeveyn Bilgi Ölçeğinin Geliştirilmesi


Özet Görüntüleme: 73 / PDF İndirme: 55

Yazarlar

  • Ayşe ŞAHIN Amasya Üniversitesi
  • Fatma KURUDIREK

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8404236

Anahtar Kelimeler:

Çocuk, İnhalasyon, Ebeveyn, Ölçek Geliştirme

Özet

Amaç: İnhalasyon uygulamaları için, ebeveyn bilgi ölçeği geliştirmek ve geçerlik-güvenirlik çalışması yapmak amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem:   Araştırma metodolojik tipte tasarlanmıştır. Araştırma, Erzurum ilindeki eğitim-araştırma hastanelerinin çocuk servislerinde Şubat 2020-Haziran 2022 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Araştırma evrenini, hastanelerin çocuk servislerinde inhalasyon tedavisi alan 0-6 yaş arası çocukları olan ebeveynler oluşturmuştur. Ölçek madde sayısının dokuz katına ulaşılmış, araştırmanın örneklemini 390 ebeveyn oluşturmuştur. Verilerin analizinde frekans dağılımı, ortalama, standart sapma, minimum, maksimum, KR-20 güvenilirlik katsayısı ve Rasch analizi yöntemleri kullanılmıştır.

Bulgular:  Ölçeğin madde ayrışma indeksi 8,38 ve madde güvenirliği 0,98'dir. Kişi ayrışma indeksi 1,99’dur. Rasch modelinde iç uyum değerleri 0,3-1,7 arasında değişmektedir. Katılımcıların ölçekten aldıkları ortalama puan 27,25±6,21’dir. Geliştirilen ölçek 33 maddeden ve tek boyuttan oluşmaktadır. Cronbach alfa değeri (KR-20) 0,81’dir.

Sonuç:   İnhalasyon Uygulamalarına Yönelik Ebeveyn Bilgi Ölçeği inhalasyon tedavisi alan 0-6 yaş çocukların ebeveynlerinin bilgi düzeylerini belirleyen geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.

Referanslar

Alpar, R. (2020). Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik – Güvenirlik. (6. Baskı) Ankara: Detay Yayıncılık- Akademik Kitaplar.

Amirav, I., Borojeni, A. A. T., Halamish, A., Newhouse, M. T., Golshahi, L. (2015). Nasal versus oral aerosol delivery to the “lungs” in infants and toddlers. Pediatric Pulmonology, 50(3), 276–283. https://doi.org/10.1002/ppul.22999

Antunes, D., Diogo, P. (2017). Perioperative family centered care: Nursing interventions that support child and family’s emotional management. Revista Portuguesa de Cirurgia Cardio-Toracica e Vascular, 24(3–4), 196.

Ari, A., Fink, J. B. (2013). Aerosol therapy in children: Challenges and solutions. In Expert Review of Respiratory Medicine,7(6), 665-672. https://doi.org/10.1586/17476348.2013.847369

Baker, F.B. (2016). The Basics of İtem Response Theory. Çev: Güler N., İlhan M. (1. Baskı) Ankara: Pegem Akademi.

Baştürk, R. (2010). Bilimsel araştırma ödevlerinin çok yüzeyli rasch ölçme modeli ile değerlendirilmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(1), 51–57.

Berlinski, A. (2017). Pediatric aerosol therapy. Respiratory Care, 62(6), 662-677. https://doi.org/10.4187/respcare.05298

Berlinski, A., Xi J. (2014). Characterization of nebulized aerosols using a next generation impactor and an anatomically correct pediatric airway model. Respiratory Drug Delivery, 3(3), 637–640.

Brinthaupt, T. M., Kang, M. (2014). Many-faceted Rasch calibration: an example using the Self-Talk Scale. Assessment, 21(2), 241–249. https://doi.org/10.1177/1073191112446653

Büyüköztürk Ş. (2020). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. (28. Baskı) Ankara: Pegem Akademi.

Çapık, C., Gözüm, S., Aksayan, S. (2018). Kültürlerarası ölçek uyarlama aşamaları, dil ve kültür uyarlaması: Güncellenmiş rehber. Florence Nightingale Journal of Nursing, 26(3), 199–210. https://doi.org/10.26650/FNJN397481

Cheng, Y. S. (2014). Mechanisms of pharmaceutical aerosol deposition in the respiratory tract. AAPS PharmSciTech 15(3), 630–640. https://doi.org/10.1208/s12249-014-0092-0

Davis, L. (1992). Instrument review: Getting the most from a panel of experts. Applied Nursing Research, 5, 194–197.

De Ayala, R. J. (2022). The Theory and Practice of İtem Response Theory. (1st ed.) New York : Guilford Press.

Düdükcü, F. T., Taş Arslan, F. (2016). Drug application with nebulizer in children; problems and solutions. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(4), 71-77.

Elhan, A. H., Atakurt, Y. (2005). Why is it necessary to use Rasch analysis when evaluating measures? Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 58(1), 47–50. https://doi.org/10.1501/tipfak_0000000134

Gardenhire, D. S., Burnett, D., Strickland, S., Myers, T. R. (2017). A Guide to Aerosol Delivery Devices for Respiratory Therapistsitle. (4th Ed.) American Association for Respiratory Care.

Güler, N., İlhan, M., Güneyli, A., Demir, S. (2017). An evaluation of the psychometric properties of three different forms of daly and miller’s writing apprehension test through rasch analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 17(3), 721–744. https://doi.org/10.12738/ESTP.2017.3.0051

Haiyang, S. (2010). An application of classical test theory and many facet Rasch measurement in analyzing the reliability of an English test for non-English major graduates. Chinese Journal of Applied Linguistics, 33(2), 87–102.

Hasford, J., Bradley, K. D. (2011). Validating measures of self control via rasch measurement. Journal of Applied Business Research, 27(6), 45–55. https://doi.org/10.19030/JABR.V27I6.6465

Laube, B. L. (2014). The expanding role of aerosols in systemic drug delivery, gene therapy and vaccination: an update. Translational Respiratory Medicine, 2(1), 3. https://doi.org/10.1186/2213-0802-2-3

Laube, B. L., Janssens, H. M., De Jongh, F. H. C., Devadason, S. G., Dhand, R., Diot, P., Everard, M. L., Horvath, I., Navalesi, P., Voshaar, T., Chrystyn, H. (2011). What the pulmonary specialist should know about the new inhalation therapies. European Respiratory Journal, 37(6), 1308–1331. https://doi.org/10.1183/09031936.00166410

Linacre, J. M. (2012). A User’s Guide to Winsteps Rasch Model Computer Programs. Winsteps Press. 601–602.

Muijs, D. (2010). Doing Quantitative Research in Education With SPSS. (2nd ed.). New York: SAGE Publications Ltd.

Özdamar, K. (2017). Ölçek ve Test Geliştirme Yapısal Eşitlik Modellemesi. (2. Baskı). Eskişehir: Nisan Kitabevi.

Park, M., Giap, T. T. T., Lee, M., Jeong, H., Jeong, M., Go, Y. (2018). Patient- and family-centered care interventions for improving the quality of health care: A review of systematic reviews. International Journal of Nursing Studies, 87,69–83. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2018.07.006

Pekcan, S. (2015). Çocuk hastada inhalasyon tedavisinin özellikleri. Turkiye Klinikleri J Pulm Med-Special Topics, 8(2), 32–43.

Şahin, A., Arikan, D. (2022). The effects of self- efficacy and anxiety levels of mothers with children receiving nebulized ınhalation treatment on the application of nebulized ınhalation practices. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi, 5(3), 327–341.

Seçer İ. (2015). Spss ve Lisrel ile Pratik Veri Analizi. (2. Baskı) Ankara: Anı Yayıncılık.

Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenirlik ve Geçerlilik. (1. Baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Stevens, J. P. (2002). Applied Multivariate Statistics for The Social Sciences (4th ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.

Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). Ölüm Nedeni İstatistikleri, 2018. Retrieved from: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Olum-Nedeni-Istatistikleri-2018-30626

World Health Organization. (2021). Children: İmproving survival and well-being. Retrieved from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/children-reducing-mortality

William P. Fisher, Jr. (1992). Reliability, Separation, Strata Statistics. Rasch Measurement Transactions. 6(3), 238.

Wright, B. D., Linacre, J. M. (1994). Reasonable mean-square fit values. Rasch Measurement Transactions, 8, 370–371.

Wright, B. D. Mok, M. C. M. (2004). An Overview of the Family of Rasch Measurement Models. In: Smith, E.V. Smith, R.V. (Eds). Introduction To Rasch Measurement, Maple Grove, JAM Press.1-24.

Yüksel, H. (2014). Çocuk ve Erişkin Astımda İnhalasyon Tedavisi. (1. Baskı) İstanbul: Selen Yayıncılık.

Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması [Using Scope Validity Indexes for Scope Scale in Scale Development Studies]. XIV Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 1-6.

Yayınlanmış

2023-10-04

Nasıl Atıf Yapılır

ŞAHIN, A., & KURUDIREK, F. (2023). İnhalasyon Uygulamalarına Yönelik Ebeveyn Bilgi Ölçeğinin Geliştirilmesi. GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, 8(Özel Sayı), 808–818. https://doi.org/10.5281/zenodo.8404236

Sayı

Bölüm

Makaleler