Hemşirelerin Cinsel Sağlık Bakım Uygulamalarının ve Cinsel Bakıma İlişkin Tutum ve İnançlarının Belirlenmesi


Özet Görüntüleme: 428 / PDF İndirme: 177

Yazarlar

  • Dilek BİLGİÇ
  • Gülseren DAĞLAR Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
  • Özlem DURAN AKSOY
  • Sultan UÇUK
  • Gülgün SEVİMLİGÜL

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10048650

Anahtar Kelimeler:

Cinsel sağlık bakımı,, Cinsel tutum ve inançlar,, Hemşirelik

Özet

Amaç: Araştırmada hemşirelerin cinsel sağlık bakım uygulamalarının ve cinsel bakıma ilişkin tutum ve inançlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.

Yöntemler: Tanımlayıcı olarak yapılan araştırmaya bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalışan araştırmaya katılmayı kabul eden 160 hemşire katılmıştır. Veriler; Kişisel Bilgi Formu ve Cinsel Tutum ve İnanç Ölçeği (CTİÖ) kullanılarak toplanmıştır.

Bulgular: Hemşirelerin %63,1'inin hastaların cinsel sağlık sorunlarını konuşmanın hemşirelik sorumluluğu olduğunun farkında olmasına karşın sadece dörtte bir oranında hemşirenin hastanın cinsel sağlığını değerlendirdiği (%25,0) ve cinsel sağlık sorunlarına ilişkin bakım uygulamalarında bulunduğu (%25,6) belirlenmiştir. Bu uygulamalarla CTİÖ toplam puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0,05). Hemşirelerin CTİÖ toplam puan ortalaması 45,26 ± 6,98 olarak yüksek bulunmuş ve cinsel sağlık bakım uygulamalarında hemşirelerin daha fazla engel algıladıkları görülmüştür. Hemşirelerin %70,6’sının hastaların cinsellikle ilgili sorularında hastayı doktora yönlendirdiği, %80,6’sının hastaların hastalıklarının ve tedavilerinin cinselliklerini nasıl etkileyeceğini anlamayacağı, %74,4’ünün cinsellikle ilgili konularda konuşmaktan rahatsızlık duyduğu, %81,9’unun hastalara cinsel sorunlarını tartışmak için zaman ayırmadığı ve %76,3 oranında hemşirenin cinsel sorunları fark etme yeteneğine güvenmediği saptanmıştır.

Sonuç: Çalışmada hemşirelerin hastalara yönelik cinsel sağlık bakım uygulamalarının sınırlı düzeyde olduğu ve yeterince yapmadıkları saptanmıştır. Hemşirelerin cinsel bakıma ilişkin yüksek düzeyde olumsuz tutum ve inançlara sahip oldukları ve cinsellik bakımı sağlama konusunda tanımlanan birkaç temel engelin olduğu görülmüştür.  Cinselliğin temel eğitim müfredatında daha açık ele alınması ve cinsel sağlık konularında hizmet içi eğitimlerin devam etmesi, engellerin giderilmesi ve uygulamada rutin olarak hastaların cinsel sağlık bakım uygulamalarının planlanması ve sürdürülebilir olması önemlidir.

Referanslar

Aker, M.N., Uslu, E., Tuna, P.T., Molu, B. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin cinsel sağlık bakım vermeye ilişkin tutum ve inançları. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 41-49.

Akinci, A.C., Yildiz, H., Zengin, N. (2010). The level of comfort among nursing students. during sexual counseling to patients who have chronic medical conditions. Sexuality and Disability, 28, 287-296.

Albaugh, J.A., Kellogg, S.K. (2003). Sexuality and sexual health: The Nurse’s role and initial approach to patients. Urologic Nursing, 23(3), 227-228.

Arikan, F., Meydanlioglu, A., Ozcan, K., Ozer, Z.C. (2015). Attitudes and beliefs of nurses regarding discussion of sexual concerns of patients during hospitalization. Sexuality and Disability, 33, 327–337.

Ayaz, S. (2013). Sexuality and nursing process: A literature review. Sexuality and Disability, 31, 3–12.

Aydın, N., Akansel, A. (2013). Determination of accuracy of nursing diagnoses used by nursing students in their nursing care plans. International Journal of Caring Sciences, 6(2), 252–257.

Ayhan, H., Iyigun, E., Tastan, S., Coskun, H. (2010). Turkish version of the reliability and validity study of the sexual attitudes and belief survey. Sexuality and Disability, 28, 287–296.

Bal, M. (2014). Hemşirelerin cinsel bakıma ilişkin tutum ve inançları. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi,11,38-42.

Bal, M.D., Sahiner, N.C. (2015). Turkish Nursing students’ attitudes and beliefs regarding sexual health. Sexuality and Disability, 2, 223–231.

Barnason, S., Steinke, E., Mosack, V., Wright, D.W. (2013). Exploring nurses’ perceptions of providing sexual health counseling for patients with cardiac disease: Implications for evidence-based interventions. Dimensions of Critical Care Nursing, 32(4), 191–198.

Bdair, I.A., Maribbay, G.L. (2020). Perceived knowledge, practices, attitudes and beliefs of jordanian nurses toward sexual health assessment of patients with coronary artery diseases. Sexuality and Disability,38, 491–502.

Centers for Disease Control and Prevention. Sexually transmitted disease surveillance 2016. (Erişim tarihi 20.11.2020). https://www.cdc.gov/std/stats

Dias, H.M.S., Santana Fialho Sim-Sim, M.M.S.F. (2015). Validation of the sexuality attitudes and beliefs survey (SABS) for the Portuguese population. Acta Paulista de Enfermagem, 3, 196-201.

Doğan, N., Fışkın, G., Kaçmaz, H.Y. (2022). Cinsel sağlık dersi alan ve almayan öğrencilerin cinsel sağlık bakımına ilişkin inanç ve tutumları. Androloji Bülteni, 24, 1−10.

Duman, N.B., Koçak, D.Y., Yılmazel, G. (2015). Kadınlarda cinsel işlev bozukları ve temel hemşirelik yaklaşımları. Turkiye Klinikleri J Obstet Womens Health Dis Nurs-Special Topics, 1(2), 35-41.

Duman, N.B., Vural, G. (2019). Cinsel sağlığın değerlendirilmesi. Duman N.B. (Der.) Cinsel sağlık içinde (ss.47-58). İstanbul, Nobel Tıp Kitapevi.

Dyer, K., das Nair, R. (2013). Why don’t healthcare professionals talk about sex? A systematic review of recent qualitative studies conducted in the United Kingdom. The Journal of Sexual Medicine, 10, 2658–2670.

Fennell, R., Grant, B. (2019). Discussing sexuality in health care: A systematic review. Journal of Clinical Nursing, 28, 3065-3076.

Ford, J.V., Barnes, R., Rompalo, A., Hook, E.W. (2013). Sexual health training and education in the U.S. Public Health Reports, 128, 96–101.

Goossens, E., Norekval, T.M., Faerch, J., Hody, L., Olsen, S.S., Darmer, M.R.,…Moons, P. (2011). Sexual counselling of cardiac patients in Europe: Culture matters. International Journal of Clinical Practice, 65(10), 1092–1099.

Gölbaşı, Z., Evcili, F. (2013). Hasta cinselliğinin değerlendirilmesi ve hemşirelik: engeller ve öneriler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16, 182-189.

Gültürk, E., Akpınar, A, Şen, Ş.R, Balcı H. (2018). Cinselliğin değerlendirilmesi: Hemşirelerin cinsellikle ilgili tutum ve inançları. FNG & Bilim Tıp Dergisi, 4, 63-70.

Hoekstra, T., Lesman-Leegte, I., Couperus, M.F., Sanderman, R., Jaarsma, T. (2012). What keeps nurses from the sexual counseling of patients with heart failure? Heart & Lung; The Journal of Acute and Critical Care, 41, 492–499.

Hordern, A.J., Street, A.F. (2007). Communicating about patient sexuality and intimacy after cancer: mismatched expectations and unmet needs. The Medical Journal of Australia, 186, 224-227.

Huang, T., Tseng, L.I., Lee, S. (2013). Nursing students’ attitudes towards provision of sexual health care in clinical practice. Journal of Clinical Nursing, 22, 3577–3586.

Jaarsma, T., Stromberg, A., Fridlund, B., De Geest, S., Martensson, J., Moons, P.,…UNITE research group. (2010). Sexual counseling of cardiac patients: Nurses’ perception of practice, responsibility and condence. European Journal of Cardiovascular Nursing, 9(1), 24-29.

Jonsdottir, J.I., Zoëga, S., Saevarsdottir, T., Sverrisdottir, A., Thorsdottir, T., Einarsson, G.V.,…Fridriksdottir, N. (2016). Changes in attitudes, practices and barriers among oncology healthcare professionals regarding sexual health care: Outcomes from a 2‐year educational intervention at a university hospital. European Journal of Oncology Nursin, Apr; 21, 24–30.

Karakoyunlu, F.B., Öncel, S. (2009). Cinsel fonksiyon bozukluklarında kadına ait hemşirelik bakım süreci örneği. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12, 82-92.

Karani, S., McLuskey, J. (2020). Facilitators and barriers for nurses in providing sexual education to myocardial-infarction patients: A qualitative systematic review. Intensive & Critical Care Nursing, Jun; 58,102802.

Kolbe, N., Kugler, C., Schnepp, W., Jaarsma, T. (2016). Sexual counseling in patients with heart failure: A silent phenomenon: Results from a convergent parallel mixed method study. Journal of Cardiovascular Nursing, 31(1), 53–61.

Krouwel, E.M., Nicolai M.P.J., Steijn‐van Tol, A.Q.M.J. van., Putter, H., Osanto, S., Pelger, R.C.M., Elzevier, H.W. (2015). Addressing changed sexual functioning in cancer patients: A cross‐sectional survey among Dutch oncology nurses. European Journal of Oncology Nursing, 9(6), 707-715.

Kütmeç, C. (2009). Kadınlarda cinsel fonksiyon bozukluğu ve hemşirelik bakımı. Fırat Saglık Hizmetleri Dergisi, 4, 111-36.

Magnan, M.A., Reynolds, K.E., Galvin, E.A. (2005). Barriers to addressing patient sexuality in nursing practice. Medsurg Nursing, 14(5), 282-289.

Martel, R., Crawford, R., Riden, H. (2017). 'By the way how's your sex life?' ‐ A descriptive study reporting primary health care registered nurses engagement with youth about sexual health. Journal of Primary Health Care, 9, 22–28.

Moore, A., Higgins, A., Sharek, D. (2013). Barriers and facilitators for oncology nurses discussing sexual issues with men diagnosed with testicular cancer. European Journal of Oncology Nursing,17(4), 416–422.

Nusbaum, M.R., Singh, A.R., Pyles, A.A. (2004). Sexual healthcare needs of women aged 65 and older. Jounal of the American Geriatrics Society, 52(1), 117-122.

Ozdemir, L., Akdemir, N. (2008). Nurses’ knowledge and practice involving patients’ resuming sexual activity following myocardial infarction: Implications for training. Australian Journal Of Advanced Nursing, 26, 42–52.

Rahim, L., Allana, S., Steinke, E.E., Ali, F., Khan, A.H. (2017). Level of knowledge among cardiac nurses regarding sexual counseling of post-MI patients in three tertiary care hospitals in Pakistan. Heart and Lung, 46, 412–416.

Reynolds, K.E., Magnan, M.A. (2005). Nursing attitudes and beliefs toward human sexuality, collaborative research promoting evidence-based practice. Clinical Nurse Specialist, 19(5), 255-259.

Russell, E.B. (2012). Sexual health attitudes, knowledge, and clinical behaviors: Implications for counseling. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 20(1), 94-101.

Sağlık Bakanlığı, Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. Erişimtarihi:20.11.2022.https://www.saglik.gov.tr/TR,10526/hemsirelik-yonetmeliginde-degisiklik-yapilmasina-dair-yonetmelik.html

Saunamäki, N., Andersson, M., Engström, M. (2010). Discussing sexuality with patients: nurses’ attitudes and beliefs. Journal of Advanced Nursing, 66(6), 1308-1316.

Saunamäki, N., Engström, M. (2014). Registered nurses' reflections on discussing sexuality with patients: Responsibilities, doubts and fears. Jounal of Clinical Nursing, 23(3–4), 531–540.

Shahrbabaki, P.M., Mehdipour-Rabori, R. , Gazestani, T., Forouzi, M.A. (2021). Iranian nurses' perspective of barriers to sexual counseling for patients with myocardial infarction. BMC Nursing, Oct 13;20(1),196.

Southard, N.Z., Keller, J. (2009). The importance of assessing sexuality: A patient perspective. Clinical Journal of Oncology Nursing, 13, 213-217.

Sung, S.C., Huang, H.C., Lin, M.H. (2015). Relationship between the knowledge, attitude, and self‐efficacy on sexual health care for nurs‐ ing students. Journal of Professional Nursing, 31(3), 254–261.

Sung, S.C., Jiang, H.H., Chen, R.R., Chao, J.K. (2016). Bridging the gap in sexual healthcare in nursing practice: Implementing a sex‐ ual healthcare training programme to improve outcomes. Journal of Clinical Nursing, 25, 2989–3000.

Sung, S.C., Yeh, M.Y., Lin, Y.C. (2010). An exploration of the nurses’ perspectives and their current practice on sex consultation. Formosan Journal of Sexology, 16(1), 1-16.

Türk, G., Tuğrul, E., Şahbaz, M. (2013). Determination of nursing diagnoses used by students in the first clinical practice. International Journal of. Nursing Knowledge, 24(3), 129–133.

Yingling, C.T., Cotler, K., Hughes, T.L. (2017). Building nurses’ capacity to address health inequities: Incorporating lesbian, gay, bisexual and transgender health content in a family nurse practitioner programme. Journal of Clinical Nursing, 26, 2807–2817.

Zeng, Y., Li, Q., Wang, N., Ching, S.S., Loke, A.Y. (2011). Chinese nurses’ attitudes and beliefs toward sexuality care in cancer patients. Cancer Nursing, 34(2), 14-20.

Zeng, Y.C., Liu, X., Loke, A.Y. (2012). Addressing sexuality issues of women with gynaecological cancer: Chinese nurses’ attitudes and practice. Journal of Advanced Nursing, 68(2); 280–292.

Wang, P., Ai, J., Davidson, P.M., Slater, T., Du, R., Chen, C. (2019). Nurses’ attitudes, beliefs and practices on sexuality for cardiovascular care: A cross-sectional study. Journal of Clinical Nursing, 28, 980–986.

Yayınlanmış

2023-10-28

Nasıl Atıf Yapılır

BİLGİÇ, D., DAĞLAR, G., DURAN AKSOY, Özlem, UÇUK, S., & SEVİMLİGÜL, G. (2023). Hemşirelerin Cinsel Sağlık Bakım Uygulamalarının ve Cinsel Bakıma İlişkin Tutum ve İnançlarının Belirlenmesi. GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, 8(4), 1049–1059. https://doi.org/10.5281/zenodo.10048650

Sayı

Bölüm

Makaleler