Vestibüler Sistem Fizyopatolojisi

Büşra ARSLAN; Füsun SUNAR

doi:10.5281/zenodo.10721717

Yazarlar

Büşra ARSLAN üyelik https://orcid.org/0000-0003-2141-9137
Füsun SUNAR https://orcid.org/0000-0002-8746-5921

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10721717

Anahtar Kelimeler:

Vestibüler Sistem, Vestibüler Patoloji, Vertigo

Özet

Vestibüler sistem proprioseptif sistem ile baş hareketleri sonucunda dengenin sağlanmasında rol oynar. Vestibüler sistem başın hem açısal hem lineer hareketlerini algılamak için gelişmiş bir duyusal sistemdir. Başın açısal hareketlerine semisirküler kanallar duyarlıdır. Başın hareketi ile birlikte içerisinde bulunan endolenf sıvısı hareketlenir ve kupulada defleksiyona neden olur. Baş hareketleri sonucunda mebranöz labirent kupulaya doğru hareket eder. Kupulada bulunan silya kinosilyuma doğru eğildiğinde K⁺ kanalları açılır ve hücre depolarize olur. Depolarize olan hücrenin Ca⁺² kanalları açılır ve sinaptik aralığa NT (glutamat) salınımı gerçekleşir. Afferent sinirlerin uyarılmasıyla da santral sinir sistemine uyarı gider. Başın lineer hareketlerine ise otolitik organlar duyarlıdır. Vestibüler sistemin en önemli görevlerinden biri dengenin sağlanmasıdır. Bununla birlikte ani baş hareketleri esnasında görsel netliğin sağlanmasında, postural duruşun düzenlenmesinde, kas tonusunun ayarlanmasında ve otonomik reflekslerin sağlanmasında da görev alır. Vestibüler sistemde meydana gelen patolojiler enfeksiyon, yaralanma veya yaşlanma gibi pek çok sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilen sağlık sorunlarıdır. Bu da denge sisteminin bozulmasına yol açmaktadır. Vestibüler sistemin bozulması hastaların günlük aktivitelerini büyük ölçüde etkilemektedir. Bu bozukluğun etiyolojileri multidisipliner çalışmalar sonucunda belirlenebilmektedir. Vestibüler bozukluğa yol açan hastalıklar bazen şiddetli baş dönmesi veya denge kaybı olarak kendini gösterir. Bazı hastalıklarda da bulantı, kusma, kulakta dolgunluk hissi, işitmede azalma, tinnitus, gözlerde kararma ve bayılma hissi gibi şikâyetler de eşlik edebilir. Vestibüler patolojilerin tanısında, hastalık öyküsü çok önemlidir. Bu patolojilere eşlik eden vertigo bir hastalık değil, hastalık belirtisi olduğundan hissedilen baş dönmesinin özelliğinin detaylı anlatılması uygun tanıya götürmektedir. Bu sistemin bozulmasıyla ortaya çıkan vertigonun periferik ya da santral kökenli olup olmadığı değerlendirilir. Bu derlemede periferik kökenli vertigo türleri değerlendirilmiştir. Periferik kökenli vertigolar; benign paroksismal pozisyonel vertigo, meniere, semisirküler kanal dehisansı, labirentit ve perilenf fistülüdür. Vestibüler sistemin fizyolojisi, vestibüler sistemin patolojilerinde görülen genel semptomları, ayırıcı tanı testleri ve sonuçları değerlendirilmiştir.

Referanslar

Bae C. H., Na H. G., Choi Y. S. (2021). Current diagnosis and treatment of vestibular neuritis: a narrative review. J Yeungnam Med Sci,39(2), 81-88. doi: 10.12701/yujm.2021.01228.

Barkwill, D., Arora, R. (2020). Labyrinthitis. StatPearls içinde. Erişim Adresi: https://www.ncbi. nlm.nih.gov/books/NBK560506/

Casale J, Browne T, Murray I, Gupta G. Physiology, Vestibular System. (2022). In: StatPearls.

Crovetto, M. A., Whyte, J., Rodriguez, O. M., Lecumberri, I., Martinez, C., Fernandez, C., Vrotsou, K. (2012). Influence of Aging and Menopause in the Origin of the Superior Semicircular Canal Dehiscence. Otology & Neurotology, 33(4), 681- 684.

Escalera-Balsera, A., Roman-Naranjo, P., & Lopez-Escamez, J. A. (2020). Systematic Review of Sequencing Studies and Gene Expression Profiling in Familial Meniere Disease. Genes, 11(12), 1414. DOI: https://doi.org/10.3390/genes11121414.

Fu, W., Han, J., Chang, N., Wei, D., Bai, Y., Wang, Y., He, F., & Wang, X. ( 2020). Immediate efficacy of Gufoni maneuver for horizontal canal benign paroxysmal positional vertigo (HC-BPPV): a meta-analysis. Auris Nasus Larynx, 47(1), 48-54. DOI: https://doi.org/10.1016/j.anl.2019.05.002.

Furhad S, Buhari A. A. (2022). Perilymphatic Fistula. In: StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing.

Hızal, E. (2015). Temel odyoloji (E. Belgin, S. Şahlı, Ed.). Vestibüler sistemin anatomisi ve fizyolojisi.

Hızal, E., Erbek, H. S ve Ozluoglu, L. N. (2014). Vestibüler uyarılmış miyojenik potansiyeller (VEMP). Bozok Tıp Dergisi, 1(1), 26-37.

Inal M, Bayar Muluk N, Şahan M. H., Asal N, Şimşek G, Arıkan O. K. (2021). A Comparison of Diagnostic Accuracy of Superior Semicircular Canal Dehiscence in MDCT and MRI, and Coexistence with Tegmen Tympani Dehiscence. J Neurol Surg B Skull Base, 82(4), 476-483. doi: 10.1055/s-0040-1714107.

Iwasaki, S., Shojaku, H., Murofushi,T., Seo, T., Kitahara, T., Origasa, H., Watanabe, Y., Suzuki, M., Takeda, N. (2021). Diagnostic and therapeutic strategies for Meniere's disease of the Japan Society for Equilibrium Research. Auris Nasus Larynx, 48(1), 15-22. DOI: https://doi.org/10.1016/j.anl.2020.10.009.

Khan S, Chang R. (2013). Anatomy of the vestibular system: a review. NeuroRehabilitation. 32(3), 437-43. doi: 10.3233/NRE-130866.

Kim H. J., Park J., Kim J. S. (2021). Update on benign paroxysmal positional vertigo. J Neurol, 268(5), 1995-2000. doi: 10.1007/s00415-020-10314-7.

Krieger,J., Frackowiak, M., Berger, M., Heneka, M. T., & Jacobs, A. H. (2022). Falls at advanced age – The importance to search for benign paroxysmal positional vertigo (BPPV). Experimental Gerontology, 165 DOİ: https://doi.org/10.1016/j.exger.2022.111868.

Lee, J. Y., Kwon, E., Kim, H. J., Choi, J. Y., Oh, H. J., Koo, J. W., & Kim, J. S. (2020). Dissociated Results between Caloric and Video Head Impulse Tests in Dizziness: Prevalence, Pattern, Lesion Location, and Etiology. Journal of Clinical Neurology, 16(2), 277-284.

Malayala S. V., Raza A. (2020). Case of COVID-19-Induced Vestibular Neuritis. Cureus,12(6). doi: 10.7759/cureus.8918.

Masaki, Y. (2011). The prevalence of superior canal dehiscence syndrome as assessed by temporal bone computed tomography imaging. Acta Oto-Laryngologica, 131(3), 258-262.

Mustafaoğlu R. (2021). Vestibüler sistem bozuklukları; unilateral ve bilateral vestibüler hipofonksiyon. Vestibüler Rehabilitasyon, Değerlendirme ve Tedavi Yaklaşımları. 17-22.

Öztürk, B., Güleç, M., Deveci, T., Güler, M. (2019). Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo: Patofizyoloji, Değerlendirme ve Tanılama. Turkish Journal of Audiology and Hearing Research, 2(1), 18−28.

Picciotti, P. M., Passali, G. C., Sergi, B., & De Corso, E. (2021). Benign Paroxysmal Positional Vertigo (BPPV) in COVID-19. Audiology Research, 11(3), 418–422. DOI: http://dx.doi.org/10.3390/audiolres11030039.

Sendesen, E., Çolak, H., Öz, O., Yıldırım, S., Şahin, M., Kılıç, S., D’alessandro H., & Türkyılmaz, D. (2022). Erişkinlerde sık görülen iç kulak hastalıklarında odyolojik bulgular. Türk Odyoloji ve İşitme Araştırmaları Dergisi, 5(2), 54-60.

Taxak P, Ram C. (2020). Labyrinthitis and labyrinthitis ossificans – a case report and review of the literature. J Radiol Case Rep. 14(5), 1-6. doi: 10.3941/jrcr.v14i5.3706. PMID: 33082921; PMCID: PMC7536013.

Arslan & Sunar Vestibüler Sistem Fizyopatolojisi

Gevher Nesibe Journal of Medical & Health Sciences 2024; 9(1): 130-135 135

Ward B. K., van de Berg R, van Rompaey V, Bisdorff A, Hullar T. E., Welgampola M. S., & Carey J. P. (2021). Superior semicircular canal dehiscence syndrome: Diagnostic criteria consensus document of the committee for the classification of vestibular disorders of the Bárány Society. J Vestib Res, 31(3), 131-141. doi: 10.3233/VES-200004.

Watson, S. R. D., Halmagyi, G. M., & Colebatch, J. G. (2000). Vestibular hypersensitivity to sound - (Tullio phenomenon) - Structural and functional assessment. Neurology, 54(3), 722-728.

Vestibüler Sistem Fizyopatolojisi

Yazarlar

DOI:

Anahtar Kelimeler:

Özet

Referanslar

İndir

Yayınlanmış

Nasıl Atıf Yapılır

Sayı

Bölüm

Lisans

Makale Gönder

Dil

Bilgi