Üniversite Öğrencilerinin Besin Neofobisi, Beden Algısı ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Özet Görüntüleme: 726
/ 
PDF İndirme: 384
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7601544Anahtar Kelimeler:
Besin Neofobisi, Beden Algısı, Seçici Yeme, Üniversite Öğrencileri, Yaşam DoyumuÖzet
Amaç: Araştırma üniversite öğrencilerinin yeni besin korkusu (besin neofobisi) ile beden algısı ve yaşam doyumu arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Çalışma 983 üniversitede okuyan, araştırmaya katılmayı kabul eden gönüllü öğrenci üzerinde yapılmıştır. Katılımcılara sosyo-demografik özellikleri ve antropometrik ölçümlerini içeren bir anket formu ile “Besin Neofobisi Ölçeği (BNÖ)”, “Stunkard Figür Derecelendirme Ölçeği (SFDÖ)” ve “Yaşam Doyumu Ölçeği (YDÖ)” online olarak uygulanmıştır. Veriler SPSS 24.00 istatistiksel analiz programı ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Öğrencilerin %66.6’sı kadın ve %33.4’ü erkektir. Yaş ortalaması 20.8±2.6 yıl, beden kütle indeksi ortalaması 22.0±3.8 kg/m2’dir. Katılımcıların Besin Neofobisi Ölçeği puan ortalaması 37.1±8.6 olup gıda neofobileri orta düzeydedir. Yaşam Doyumu Ölçeği puan ortalaması 13.4±4.5 bulunmuş, katılımcıların yaşam doyumlarının düşük olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet ile Besin Neofobisi Ölçeği ve Yaşam Doyumu Ölçeği puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamıştır (p>0.05). Stunkard Figür Derecelendirme Ölçeği puanları açısından cinsiyetler arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p<0.05). Besin Neofobisi Ölçeği puanlarına göre neofilik olarak değerlendirilen bireylerin Yaşam Doyumu Ölçeği puanları 13.6±4.6; nötr bireylerin puanları 13.4±4.5 ve neofobik bireylerin puanları ise 13.6±4.4 olarak hesaplanmıştır. Besin Neofobisi ölçeği puanlarına göre neofilik olarak değerlendirilen bireylerin Stunkard Figür Derecelendirme Ölçeği puanları -0.6±1.4; nötr bireylerin -0.5±1.2 ve neofobik bireylerin -0.5±1.4 olduğu saptanmıştır. Besin Neofobisi Ölçeği alt boyutları ile Yaşam Doyumu Ölçeği ve Stunkard Figür Derecelendirme Ölçeği puanları açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmemiştir (p>0.05). Stunkard Figür Derecelendirme Ölçeği ile BKİ arasında negatif, orta düzeyde istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilmiş olup (r=-0.591; p=0.000) BKİ arttıkça beden memnuniyetsizliği ve vücut ağırlığı kaybetme isteği artmaktadır. Yaş ile BKİ arasında pozitif yönde, zayıf derecede istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilmiştir (r=0.114; p=0.000). Yaş arttıkça BKİ değerlerinde %11.4'lük artış tespit edilmiştir.
Sonuç: Bu çalışmada üniversite öğrencilerinde yeni besin korkusunun besin çeşitliliği tercihini azaltarak, gereksinimleri olan besin ögesi alımlarını olumsuz etkilediği ve yeme davranış bozukluklarına yol açabildiği görülmüştür.
Referanslar
Akindele, M.O., Phillips J., Igumbor E., Useh U. (2017). Body weight misperception and dissatisfaction among overweight and obese adult nigerians. JMIR Public Health Surveill, 16;3(3):e56.
Albeeybe, J., Alomer, A., Alahmari, T., Asiri, N., Alajaji, R., Almassoud, R., & Al-Hazzaa, H. M. (2018). Body size misperception and overweight or obesity among Saudi college-aged females. Journal of Obesity, 2018.
Cabras, C., and Mondo, M. (2018). Coping strategies, optimism, and life satisfaction among first-year university students in Italy: Gender and age differences. Higher Education, 75(4), 643-654.
Chen, X., Cai, Z., He, J., & Fan, X. (2020). Gender differences in life satisfaction among children and adolescents: A meta-analysis. Journal of Happiness Studies, 21(6), 2279-2307.
Chitra U, Adhikari K, Radhika MS, Balakrishna N. (2016). Neophobic Tendencies and Dietary Behavior in a Cohort of Female College Students from Southern India. Journal of Sensory Studies, 31(1), 70-77.
Dağlı, A., & Baysal, N. (2016). Adaptation of life satisfaction scale to Turkish: A study of validity and reliability. Electronic Journal of Social Sciences, 15(59).
Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75.
Domínguez L, Fernández-Ruiz V, Sánchez-Mata MC, Cámara M. (2018). Food neophobia: Spanish case study related to new formulations based on traditional 'Gazpacho'. In XV International Symposium on Processing Tomato, 1233, 209-216.
Donadini G, Spigno G, Porretta S. (2021). Preschooler liking of meal components: the impact of familiarity, neophobia, and sensory characteristics. Journal of Sensory Studies, 36(3), e12649.
Duman E, Akçil Ok M, Keser A. (2020). Besin neofobisi ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2):157-161.
Elkins A, Zickgraf HF. (2018). Picky eating and food neophobia: Resemblance and agreement in parent/young adult dyads. Appetite. 126, 36-42.
Gillen, M.M. (2015). Associations between positive body image and indicators of men’s and women’s mental and physical health. Body Image, 13, 67–74.
Williams, S. G., McDermott, R., Fruh, S., Graves, R., Hall, H., Wright, T., ... & Carter, C. (2018). Nursing student satisfaction with daily life: A holistic approach. Journal of Nursing Education, 57(12), 751-755.
Hazley, D., Stack, M., Walton, J., McNulty, B. A., & Kearney, J. M. (2022). Food neophobia across the life course: Pooling data from five national cross-sectional surveys in Ireland. Appetite, 171, 105941.
Juli, M. R. (2019). The “imperfect beauty” in eating disorders. Psychiatria Danubina, 31(suppl 3), 447-451.
Khoshkerdar, P., and Raeisi, Z. (2020). The effect of mindfulness‐based stress reduction on body image concerns of adolescent girls with dysfunctional eating attitudes. Australian Journal of Psychology, 72(1), 11-19.
Knaapila AJ, Sandell MA, Vaarno J, Hoppu U, Puolimatka T, Kaljonen A et al. Food neophobia associates with lower dietary quality and higher BMI in Finnish adults. Public Health Nutrition, 2015;18(12):2161–71.
Kral, T. V. (2018). Food neophobia and its association with diet quality and weight status in children. In Food Neophobia (pp. 287-303). Woodhead Publishing.
Kuan, P. X., Ho, H. L., Shuhaili, M. S., Siti, A. A., & Gudum, H. R. (2011). Gender differences in body mass index, body weight perception and weight loss strategies among undergraduates in Universiti Malaysia Sarawak. Malaysian Journal of Nutrition, 17(1).
Kyrkou, C., Tsakoumaki, F., Fotiou, M., Dimitropoulou, A., Symeonidou, M., Menexes, G., ... & Michaelidou, A. M. (2018). Changing trends in nutritional behavior among university students in Greece, between 2006 and 2016. Nutrients, 10(1), 64.
Lafraire J, Rioux C, Giboreau A, Picard D. (2016). Food rejections in children: cognitive and social/environmental factors involved in food neophobia and picky/fussy eating behavior. Appetite, 96, 347-357.
Mahat, G., & Zha, P. (2022). Body weight perception and physical activity among young adults: Analysis from the national longitudinal study of adolescent to adult health. Journal of American College Health, 70(4), 1257-1264.
Maiz, E. and Balluerka, N. (2018).Trait Anxiety and Self-Concept Among Children and Adolescents with Food Neophobia. Food Research International, 105, 1054-1059.
Mak, A. H., Lumbers, M., Eves, A., & Chang, R. C. (2012). Factors influencing tourist food consumption. International Journal of Hospitality Management, 31(3), 928-936.
Moustafa, S., Tawbe, Z., Sleiman, F., Daouk, S. E., Al-Iskandarani, M., Sleiman, M., & Hoteit, M. (2017). Body image perception in association with healthy lifestyle behaviour’s in Lebanese men and women. International Journal of School and Cognitive Psychology, 4(4), 2-7.
Muhammad, R., Ibrahim, M. A., Ahmad, R., & Hanan, F. (2016). Psychological Factors on Food Neophobia among the young Culinarian in Malaysia: Novel food preferences. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 222, 358-366.
Nezlek, J. B., and Forestell, C. A. (2019). Food neophobia and the Five Factor Model of personality. Food Quality and Preference, 73, 210-214.
Pliner, P., and Hobden, K. (1992). Development of a scale to measure the trait of food neophobia in humans. Appetite, 19(2), 105-120.
Proserpio, C., Laureati, M., Bertoli, S., Battezzati, A., Pagliarini, E. (2016). Determinants of obesity in italian adults: the role of taste sensitivity, food liking, and food neophobia. Chemical Senses, 41(2):169–76.
Proserpio, C., Laureati, M., Invitti. C., Pagliarini, E. (2018). Reduced taste responsiveness and increased food neophobia characterize obese adults. Food Quality Prefer, 63:73–9.
Rabadán, A., & Bernabéu, R. (2021). A systematic review of studies using the Food Neophobia Scale: Conclusions from thirty years of studies. Food Quality and Preference, 93, 104241.
Rahimi-Ardabili, H., Reynolds, R., Vartanian, L. R., McLeod, L. V. D., & Zwar, N. (2018). A systematic review of the efficacy of interventions that aim to increase self-compassion on nutrition habits, eating behaviours, body weight and body image. Mindfulness, 9(2), 388-400.
Rıdwan, H., Hasan, H. A., Ismat, H., Hakim, H., Khalid, H., Al-Fityani, L., ... & Ayman, A. (2019). Body mass index perception, body image dissatisfaction and their relations with weight-related behaviors among university students. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(9), 1541.
Sarin, H.V., Taba, N., Fischer. K., Esko, T., Kanerva, N., Moilanen, L., Perola, M. (2019). Food neophobia associates with poorer dietary quality, metabolic risk factors, and increased disease outcome risk in population-based cohorts in a metabolomics study. American Journal of Clinical Nutrition, 110:233–45.
Schnettler, B., Crisóstomo, G., Sepúlveda, J., Mora, M., Lobos, G., Miranda, H., Grunert, K.G. (2013). Food neophobia, nanotechnology and satisfaction with life. Appetite, 69, 71-79.
Sivrikaya, K. K., and Pekerşen, Y. (2020). The impact of food neophobia and sensation seeking of foreign tourists on the purchase intention of traditional Turkish food. International Journal of Gastronomy and Food Science, 21, 100222.
Stafford, L.D., Tsang, I., López, B., Severini, M., Iacomini, S.. (2017). Autistic Traits Associated with Food Neophobia but not Olfactory Sensitivity. Appetite, 116, 584-588.
Stunkard, A, Sorensen, T, Schulsinger, F. (1983). Use of the Danish adoption register for the study of obesity and thinness. Association for Research in Nervous and Mental Disease Journaly, 60, 115-20.
van den Heuvel, E., Newbury, A., & Appleton, K. M. (2019). The psychology of nutrition with advancing age: Focus on food neophobia. Nutrients, 11(1), 151.
Vilaro, M. J., Colby, S. E., Riggsbee, K., Zhou, W., Byrd-Bredbenner, C., Olfert, M. D., ... & Mathews, A. E. (2018). Food choice priorities change over time and predict dietary intake at the end of the first year of college among students in the US. Nutrients, 10(9), 1296.
WHO Expert Colsultation (2004). Appropriate body-mass index for Asian populations and its implications for policy and intervention strategies. Lancet, 363(9403),157-163.
Wilczyñska A & Newerli-Guz J. (2019). Acceptance of innovative food products and the level of neophobia. In european conference on innovation and entrepreneurship. Academic Conferences International Limited. 1129-XXVIII.
Yin, C., Zhang, J., & Shao, C. (2020). Relationships of the multi-scale built environment with active commuting, body mass index, and life satisfaction in China: A GSEM-based analysis. Travel Behaviour and Society, 21, 69-78.
Zhao, J.B., Gao, Z.B., Li, Y.X., Zhang, X.Y., Zou, L.Q. (2020). The Food Neophobia Scale (FNS): Exploration and confirmation of factor structure in a healthy Chinese sample. Food Quality and Preference, 79, 103791.
Zhong, X.T., Wang, T.X., Zhou, Q., Chen, X.Y. (2021). Correlation between nutritional status and dietary behavior of college students in a medical college in Guangzhou. Chinese Journal of School Health, 42(4), 529–533.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 