Lohusaların Doğum Sonu Dönemdeki Sağlıkla İlgili Davranışlarının ve Öz Bakım Gücü Düzeylerinin İncelenmesi.


Özet Görüntüleme: 546 / PDF İndirme: 282

Yazarlar

  • Hatice Gül ÖZTAŞ KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ
  • RABİA SOHBET

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7604015

Anahtar Kelimeler:

Doğum sonu dönem, Lohusa, Öz bakım gücü, Sağlık davranışı

Özet

Amaç: Araştırma lohusaların bilgi düzeyini, sağlık davranışlarını ve öz bakım gücü düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Araştırma analitik-kesitsel olarak Ocak -Nisan 2012 tarihleri arasında 600  kadın ile yürütülmüştür. Araştırmanın verileri kadınların tanıtıcı ve bağımsız değişkenlerinin sorgulandığı soru formu ve Öz Bakım Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler analizi kullanılmıştır.

Bulgular: Lohusaların %38.5’i 19-24 yaş arasında; %91 ev hanımı; %94.2’i sağlık güvencesi olduğu, %73.2’si çekirdek aileye sahip; %71.7’si 1-3 gebelikte geçirmiş; %33.5’i iki doğum yapmıştır. Lohusaların,%69.5 gebelikte sağlık sorunu olmadığını, %77.5’i kontrollere gittiğini; %53.5’i sezaryen yapmıştır. Lohusaların %43.8’i bebeklerini yarım-1 saat içinde emzirdiğini; %18.5’i emzirme sorunu olduğunu; %46.9’u emdiği sürece emzirmeye devam edeceğini; %16’sı anne sütünü artırmak için uygulama yaptığını bildirmiştir. Doğum sonu %21.8’i kontrole gideceğini; %65.3’ü 40 günden sonra cinsel ilişkiye gireceğini %60.5’i 40 günden sonra gebelikten korunmaya başlayacağını ifade etmiştir. Doğum sonu; %55.7’si sosyal hayatının etkilendiğini; %23.3’ü korku, kaygı ve endişe duyduğunu %67.7’si uyku süresinin azaldığını; %89.7’si egzersiz yapmadığını belirtmiştir. Lohusaların öz-bakım gücü puan ortalaması 98.96±37.22 olarak bulunmuştur.

Sonuç: Lohusaların öz bakım gücü puanın orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Ayrıca lohusaların sağlık davranışında yetersizlikler ve bilgi eksikliklerinin olduğu belirlenmiştir.

Referanslar

Ahi, S., Borlu, A., Balcı, E., Günay, O. (2019). Bebek dostu bir hastanede doğum yapan annelerin doğumdan sonra ilk bir saatte emzirmeye başlama durumları ve ilişkili faktörler. Ahi Evran Medical Journal, 3(2), 41-47.

Aktaş, N., Karaçam, Z. (2017). Doğum Sonrası Yorgunluk Kadının Öz Bakım Gücü Ve İlişkili Faktörler. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastahanesi Dergisi, 27(3), 186-196.

Altuntuğ, K., & Acar, A. (2011). Doğum sonu dönemde primipar anne ve ebe/hemşirelerin eğitim önceliklerinin karşılaştırılması. Merhaba, 124.

Balkaya, N. A., Vural, G., & Eroğlu, K. (2014). Gebelikte belirlenen risk faktörlerinin anne ve bebek sağlığı açısından ortaya çıkardığı sorunlar. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 6-16.

Berbiglia, V. A., & Banfield, B. (2013). Self-care deficit theory of nursing. Nursing Theorists and Their Work-E-Book, 30(1), 240.

Bıçakçı, H. (2010). Doğum Sonrası Annelerin Öz-Bakım Gücünün Hastane Taburculuğuna Hazır Oluşluklarına Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Tezi. Hemşirelik Ana bilim dalı. Yüksek Lisans tezi. (Tez Danışmanı: Doç. Dr. Emel Ege)

Bick, D., Duff, E., & Shakespeare, J. (2020). Better Births-But why not better postnatal care?. Midwifery, 80, 102574.

Bostancı G, İnal S. Bebek Dostu Özel Bir Hastanede doğum yapan annelerin emzirmeye ilişkin bilgi düzeylerinin ve bebeklerini emzirme durumlarının değerlendirilmesi. HSP. 2015; 2(3):260-270.

Büyükkayacı Duman, N., Karataş, N. (2011). Sezaryen sonrası erken taburcu olan kadınlara verilen evde bakım hizmetinin anne sağlığına ve öz bakım gücüne etkisi. Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(1), 54-67.

Damanik R. (2009).Torbangun (Coleusamboinicus Lour): A Bataknese traditional cuisine perceived as lactagogue by Bataknese lactating women in Simalungun, North Sumatera, Indonesia. The journal of human lactation, 25(1),64-72

Darvill, R., Skirton, H., & Farrand, P. (2010). Psychological factors that impact on women's experiences of first-time motherhood: a qualitative study of the transition. Midwifery, 26(3), 357-366.

Doğaner, G. (2006). Vajinal yolla doğum yapan kadınların erken postpartum dönemde kendisinin ve yenidoğanın bakımına yönelik yaşadıkları sorunların belirlenmesi (Master's thesis, Sağlık Bilimleri Enstitüsü).

Duman, N. B., Karataş, N. (2011). Sezaryen Sonrası Erken Taburcu Olan Kadınlara Verilen Evde Bakım Hizmetinin Anne Sağlığına Ve Öz Bakım Gücüne Etkisi. Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(1), 54-67.

Erenel Şentürk A, Eroğlu K. Doğum sonrası ilk altı ayda ev ziyareti yoluyla desteklenen emzirme eğitimi modelinin etkili emzirme davranışı üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005;12(2):43-54.

Ergin, A., Hatipoğlu, C., Bozkurt, A. İ., BostancI, M., Atak, B. M., Kısaoğlu, S., ... & Karasu, E. (2011). Tıp fakültesi öğrencilerinin yaşam doyumu ve öz-bakım gücü düzeyleri ve etkileyen faktörler. Pamukkale Tıp Dergisi, (3), 144-151.

Erkaya, R., Gürsoy, A. A., Güler, H. (2012). Annelerin anne sütünü artırmaya yönelik aldıkları besinler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(3), 373-387.

Goodman, J. H. (2004). Postpartum depression beyond the early postpartum period. Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing, 33(4), 410-420.

Goyal, D., Gay, C., & Lee, K. A. (2010). How much does low socioeconomic status increase the risk of prenatal and postpartum depressive symptoms in first-time mothers?. Women's Health Issues, 20(2), 96-104.

Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (2019). 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye. Avaible at:https://hips.hacettepe.edu.tr/tr/2018_turkiye_nufus_ve_saglik_arastirmasi-55. Erişim tarihi:22.10.2022

https://www.openepi.com/SampleSize/SSPropor.htm (2022)

Kadıoğlu, BG., Tanrıverdi, EÇ,göktürk, B. (2019). Doğuma hazırlık eğitiminin lohusaların duygu durumuna etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 22(3), 189-195.

Karaçam, Z., Sağlık, M. (2018). Emzirme sorunları ve sorunlara ilişkin yapılan girişimler: Türkiye'de yapılan çalışmalara dayalı bir sistematik derleme. Turkish Archives of Pediatrics, 53(3).

Kassebaum, N. J., Bertozzi-Villa, A., Coggeshall, M. S., Shackelford, K. A., Steiner, C., Heuton, K. R., ... & Kazi, D. S. (2014). Global, regional, and national levels and causes of maternal mortality during 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013. The Lancet, 384(9947), 980-1004.

Kayıran D. (2018). Galaktogoglar. Klinik tıp pediatri dergisi, 10 (6), 28-31

Koç G. Doğum Sonu Erken Dönemde Taburcu Edilen Anneler İçin Geliştirilen Evde Bakım Hizmet Modelinin Etkinliğinin İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi, Doğum-Kadın Hastalıkları Hemşireliği Programı, Doktora Tezi , Ankara, 2005.

Kutlubay, R., Arıöz, A. Postpartum Depresyonda Evlilik Uyumu ve Eş Desteğinin Önemi. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 4(3), 1-10.

Lambermon, F., Vandenbussche, F., Dedding, C., & van Duijnhoven, N. (2020). Maternal self-care in the early postpartum period: An integrative review. Midwifery, 90, 102799.

Nahçivan N. (1993). Sağlıklı Gençlerde Öz-Bakım Ve Aile Ortamının Etkisi, İstanbul üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Ana Bilim Dalı, İstanbul.( Yayınlanmış Doktora Tezi)

Nazik, E. (2009). Öz-bakım modeli kullanılarak verilen bakımın postpartum komplikasyonların önlenmesi ve giderilmesine etkisi. Atatürk University Institute of Women, Erzurum, Turkey (in Turkish).

Sacks, E., & Langlois, É. V. (2016). Postnatal care: increasing coverage, equity, and quality. The Lancet Global Health, 4(7), e442-e443.

Schmied, V., & Bick, D. (2014). Postnatal care–Current issues and future challenges. Midwifery, 30(6), 571-574.

World Health Organization, UNICEF. Capture The MomentEarly initation of breastfeeding: The best start of every newborn. Newyork; 2018:7-8

Yalçın H. (2012). Gebelik, doğum, lohusalık ve bebek bakımına ilişkin geleneksel uygulamalar (Karaman örneği). Çocuk sağlığı ve hastalıkları dergisi, 55(1), 19-31

Yaman, S., Balcı, E. (2019). Anne sütünü artıran geleneksel uygulamalar. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 6(4), 230-236.

Zaybak, A., & Fadiloglu, Ç. (2004). Üniversite Ögrencilerinin Sagligi Gelistirme Davranisi ve Bu Davranisi Etkileyen Etmenlerin Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 20(1), 77-95.

İndir

Yayınlanmış

2023-02-04

Nasıl Atıf Yapılır

ÖZTAŞ, H. G., & SOHBET, R. (2023). Lohusaların Doğum Sonu Dönemdeki Sağlıkla İlgili Davranışlarının ve Öz Bakım Gücü Düzeylerinin İncelenmesi . GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, 8(1), 97–105. https://doi.org/10.5281/zenodo.7604015

Sayı

Bölüm

Makaleler