Çalışan Annelerde İşyeri Emzirme Destek Ölçeği”nin Türkçe Psikometri Özellikleri


Özet Görüntüleme: 343 / PDF İndirme: 177

Yazarlar

  • Ece ERGİN
  • ESİN ÇEBER TURFAN

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7133303

Anahtar Kelimeler:

Çalışan Anne, Emzirme, Emzirme Desteği, Geçerlik, Güvenirlik

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı; çalışan annelerin emzirme durumlarını değerlendirmek için İşyeri Emzirme Destek Ölçeği’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğinin belirlenmesidir.

Yöntem: Çalışmanın örneklemini üç-on iki aylık bebeklerini çocuk sağlığı ve hastalıkları polikliniğine muayeneye getiren ve araştırmaya katılmayı kabul eden 250 çalışan anne oluşturmuştur. 12 maddelik ölçeğin Türkçeye adaptasyon çalışmalarında dil, içerik, yapı geçerliliği, güvenirlik ve zaman tutarlılığı ile iç tutarlılık analizleri yapılmıştır.

Bulgular: Ölçek sorularının tamamının Cronbach alfa (α) güvenirlilik katsayı değeri .82; dört alt boyutunun Cronbach alfa (α) güvenirlilik katsayı değerleri .82;.75;.70;.68'dir. Madde-toplam puan analizi korelasyonları ise .221-.701 değerleri arasında yer almaktadırlar (p<0.05). Açıklayıcı faktör analizi ölçeğin, toplam varyansın %70.14’ünü açıkladığını göstermektedir ve ölçeğe ait maddelerinin faktör yükleri .673 ile .853 arasında yer almaktadır. Doğrulayıcı faktör analizinde ise ölçeğin faktör yükleri .51-.88 arasındadır. X2/sd, AGFI, GFI, NFI, RMSEA ve SRMR uyum ölçümleri sırasıyla 2.207, 0.890, 0.930, 0.940, 0.070 ve 0.067 olup, kabul edilebilir uyum göstermektedir. CFI ve NNFI uyum ölçüleri sırasıyla 0.970 ve 0.960 iyi uyum gösterdiği saptanmış, çalışma verilerinin iyi uyuma sahip olduğu ve dört faktörlü modelin p<0.05 istatistiksel olarak anlamlı ve geçerli olduğunu göstermiştir.

Sonuç: Yapılan analizler ve değerlendirmeler sonucunda Çalışan Annelerde İşyeri Emzirme Destek Ölçeği’nin Türk toplumu için geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu söylenebilir. Tüm sonuçlar ışığında psikometrik özellikleri saptanan ölçek ebeler, sağlık profesyonelleri ve sosyal çalışmacılar tarafından işyeri emzirme desteğini ölçmek için kullanılabileceği, emzirmenin desteklenmesi ve teşviki için yarar sağlayabileceği önerilebilir.

Referanslar

Akgül A. (2005). Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri “SPSS Uygulamaları”. Üçüncü Baskı.Emek Ofset Ltd.Şti. Ankara.

Ayhan, E. (2016). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Büro ve Temizlik İş Kolunda Çalışan Kadınlarda Toplumsal Cinsiyet Algısının Emzirmeye Etkisinin Değerlendirilmesiyle İlgili Niteliksel Bir Çalışma. Tıpta Uzmanlık Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Eskişehir.

Bai, Y., Peng, C. Y. J., and Fly, A. D. (2008). Validation Of a Short Questionnaire to Assess Mothers' Perception of Workplace Breastfeeding Support. Journal of the American Dietetic Association, 108(7), 1221-1225

Baloğlu, N., ve Karadağ, E. (2008). Öğretmen Yetkinliğinin Tarihsel Gelişimi ve Ohio Öğretmen Yetkinlik Ölçeği: Türk Kültürüne Uyarlama, Dil Geçerliği ve Faktör Yapısının İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 14(4), 571-606.

Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 8(4), 470-483.

Ceylantekin, Y. (2017). Afyon’da Çalışan Kadınlarda Emzirme Davranışını Etkileyen Faktörler. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi, 11,100-118. Doi: 10.17367/JACSD.2017.3.5.

Çapık, C. (2014). Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmalarında Doğrulayıcı Faktör Analizinin Kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196-205.

Çapık, C., Gözüm, S. ve Aksayan, S. (2018). Kültürlerarası Ölçek Uyarlama Aşamaları, Dil ve Kültür Uyarlaması: Güncellenmiş Rehber. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 26(3), 199-210.

Ercan, İ., Kan, İ. (2004). Ölçeklerde Güvenirlik ve Geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-216.

Gözüm S., Aksayan S. (2002). Kültürlerarası Ölçek Uyarlaması İçin Rehber I: Psikometrik Özellikler ve Kültürlerarası Karşılaştırma. Hemşirelik Araştırma Geliştirme Dergisi, 4(2), 9-13.

Irmak, N. (2016). Anne Sütünün Önemi ve İlk 6 Ay Sadece Anne Sütü Vermeyi Etkileyen Unsurlar. The Journal of Turkish Family Physician, 7(2), 27-31. Doi:10.15511/Tjtfp.16.02627.

İnce, T., Kondolot, M., Yalçın, S. S. ve Yurdakök, K. (2010). Annelerin Emzirme Danışmanlığı Alma Durumları. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 53(3), 189-197.

Kabakcı, E. N. (2019). Ebelerde Spiritüel Bakım Yetkinliğinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ebelik Anabilim Dalı. Eskişehir,2019.

Karaçam, Z., Sağlık, M. (2018). Emzirme Sorunları ve Sorunlara İlişkin Yapılan Girişimler: Türkiye'de Yapılan Çalışmalara Dayalı Bir Sistematik Derleme. Turkish Pediatrics Archive/Turk Pediatri Arsivi, 53(3), 138-148.

Karancı, G. (2011). Çalışan Gebelerin Emzirmeyi Sürdürmeye Yönelik Bilgilerini Etkileyen Etmenler. Yüksek Lisans Tezi Dokuz Elül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

Murtagh, L., Moulton, A. D. (2011). Working Mothers, Breastfeeding, and The Law. American Journal of Public Health, 101(2), 217-223. Doi:10.2105/Ajph.2009.185280.

Özer, A., Taş, F., ve Ekerbiçer, H. Ç. (2010). 0-6 Aylık Bebeği Olan Annelerin Anne Sütü ve Emzirme Konusundaki Bilgi ve Davranışları. Taf Preventive Medicine Bulletin, 9(4),315-320.

Özsoy, S., Bozkurt, G. Gökçay, G. (2008). Çalışan Annelerin Emzirme Sürecinde Yaşadıkları: Niteliksel Bir Çalışma. Çocuk Dergisi 8(4),221-234.

Sökücü, F., Aslan, E. (2012). Kadının Çalışma Durumunun Emzirmeye Etkisi. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 20(1), 62-68.

Tanrıkulu, P. Ç., Ersoy, N. ve Ersoy, G. (2012). 6-24 Ay Arası Bebeği Olan Annelerin Emzirmeye İlişkin Bilgi Düzeylerinin, Emzirme Sürelerinin ve Bunları Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 40(2), 120-127.

Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, Ankara: Nobel Yayıncılık.

Toprak A. (2018). Hemşire Yetkinlik Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması.Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı.Edirne ,2018.

Uslu, S., Can, E., Özdemir, H. ve Bülbül, A. (2010). Bir Yenidoğan Ünitesinde Annelerin Anne Sütü ile Beslenme Bilgi Düzeyleri. Çocuk Dergisi, 10(2),82-85. Doi:10.5222/J.Child.2010.082.

Ünsal, H., Atlihan, F., Ozkan, H., Targan, S.ve Hassoy, H. (2004). The Tendency to Breastfeed in a Certain Population and İnfluential Factors. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 48(3), 226-233.

Yurdugül, H. (2005). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçerliği İçin Kapsam Geçerlik İndekslerininKullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 1, 771-774.

Yayınlanmış

2022-10-03

Nasıl Atıf Yapılır

ERGİN, E., & ÇEBER TURFAN, E. (2022). Çalışan Annelerde İşyeri Emzirme Destek Ölçeği”nin Türkçe Psikometri Özellikleri. GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, 7(20), 33–41. https://doi.org/10.5281/zenodo.7133303

Sayı

Bölüm

Makaleler