BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK MERKEZİNDE GEBELERİN ORAL GLUKOZ TOLERANS TESTİ (OGTT) YAPTIRMA VE FARKINDALIK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Aysel  BÜLEZ; Hilal ALKAN

doi:10.5281/zenodo.6976354

Yazarlar

Aysel BÜLEZ Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ebelik Bölümü, Kahramanmaraş, Türkiye https://orcid.org/0000-0002-6871-3184
Hilal ALKAN Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ebelik Bölümü, Kahramanmaraş, Türkiye https://orcid.org/0000-0001-5313-9952

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.6976354%20

Anahtar Kelimeler:

Ebelik, gebelik, hemşirelik, OGTT

Özet

Amaç: Bu çalışma ile koruyucu sağlık hizmetlerinin yer aldığı birinci basamak sağlık kuruluşunda gebelerin OGTT yaptırma ve farkındalık düzeyleri araştırıldı.

Yöntem: Kesitse tipteki araştırma, Ağustos-Eylül 2021 tarihleri arasında bir aile sağlığı merkezine kayıtlı 150 gebe ile gerçekleştirildi. Veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen veri toplama formuyla toplandı. Veri analizi, SPSS 21.00 programında tanımlayıcı istatistikler ile ki-kare testi kullanılarak yapıldı.

Bulgular: Gebelerin gebelik haftaları ortalama 23,02±9,35, %71,30’ü doğum öncesi bakım almadığını, bakım alanların %4,70’sinin (n:7) daha önceki gebeliklerinde gestasyonel diyabet yaşadığı, %72,80’ninin bu gebeliklerinde OGTT yaptırmak istemedikleri saptandı. Test zamanını bilen gebelerin (n:62) %19,30’ünün (n:29) 24-28. gebelik haftası olarak doğru bildiği saptandı.

Sonuç: Gebelerin OGTT’ye ilişkin bilgi düzeylerinin düşük olduğu belirlenmiştir. Gebelikte diyabet ve OGTT farkındalığı artırmak için özellikle birinci basamak sağlık hizmetlerinde olmak üzere gebelere eğitimler düzenlenmeli ve broşürler verilmeli ayrıca medyada yer alan bilgi kirliliğini ilgili makamlara bildirerek yanlış bilgilerinin düzeltilmesini sağlanmalıdır.

Referanslar

Acavut, G., Yeşilçınar, İ., Uğurlu, M., Karaşahin, K. E. (2021). Gebelerin oral glikoz tolerans testine ilişkin farkındalıkları ve medyanın test yaptırma tercihlerine etkisi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 8:283-289

American Diabetes Association (ADA). (2009). Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus. Diabetes Care 2009;32(Supplement_1):S62–S67. https://doi.org/10.2337/dc09-S062

American Diabetes Association (ADA). (2021). 2. Classification and Diagnosis of Diabetes: Standards of Medical Care in Diabetes. Diabetes Care, 44(Supplement_1):S15–S33, https://doi.org/10.2337/dc21-S002

Arcagök, M. (2019). Adıyaman ilindeki gebelerde yapılan OGTTnin gebelik süreci ve doğum sonrası gelişen komplikasyonlarla ilişkisinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi. Uzmanlık Tezi

Bakır, N, Şentürk, S. (2020). Knowledge, Opinions and Attitudes About Oral Glucose Tolerance Test in Pregnant Women. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 5.

Baloğlu, A., Yıldırım, E. (2020). Gebelikte karbonhidrat intoleransı ve diyabetin taranmasında kullanılan yöntemlerin karşılaştırılması. The Journal of Turkish Family Physician, 11:9-20.

Başbuğ, A., Sönmez, C. İ., Kaya, A. E., Yıldırım, E. (2018). Gestasyonel diyabet taramasında karşılaşılan önemli bir problem: Gebeler neden oral glukoz tolerans testi yaptırmak istemiyor?. Konuralp Medical Journal, 10:144-148.

Çakır, A., Çalık, K. Y. (2020). Gebelerin Oral Glikoz Tolerans Testi (OGTT) Yaptırma Durumlarına Medyanın Etkisi. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 29:318-328.

Farrar, D., Duley, L., Dowswell, T., Lawlor, D. A. (2017). Different strategies for diagnosing gestational diabetes to improve maternal and infant health. Cochrane Database of Systematic Reviews, 8.

Jamieson, E. L., Spry, E. P, Kirke, A. B., Atkinson, D. N., Marley, J.V. (2019). Real-world gestational diabetes screening: problems with the oral glucose tolerance test in rural and remote Australia. International journal of environmental research and public health, 16: 4488.

Kamana, K. C., Shakya, S., Zhang, H. (2015). Gestational diabetes mellitus and macrosomia a literature review. Annals of Nutrition and Metabolism, 66(Suppl. 2), 14-20

Kirke, A. B., Atkinson, D., Moore, S., Sterry, K., Singleton, S., Roxburgh, C., Marley, J. V. (2019). Diabetes screening in pregnancy failing women in rural Western Australia: An audit of oral glucose tolerance test completion rates. Australian Journal of Rural Health, 27: 64-69.

Kulshrestha, V., Agarwal, N. (2016). Maternal complications in pregnancy with diabetes. J Pak Med Assoc, 66(9 Suppl 1), 74-7.

Mertoğlu, C., Gunay, M., Siranli, G., Kulhan, M., Gok, G., Erel, Ö. (2018). The effect of the 50 g glucose challenge test on the thiol/disulfide homeostasis in pregnancy. Fetal and pediatric pathology, 37:147-156.

Mohsin, F., Khan, S., Baki, M. A., Zabeen, B., Azad, K.(2016). Neonatal management of pregnancy complicated by diabetes. J Pak Med Assoc, 66(9 Suppl 1), 81-4.

Nakanishi, S., Yoneda, M., Maeda, S.(2013). Impact of glucose excursion and mean glucose concentration in oral glucose-tolerance test on oxidative stress among Japanese Americans. Diabetes, metabolic syndrome and obesity: targets and therapy, 6:427

Özen, M., Dalgıç, N., Aşık, Z. (2020). Gebelerin gestasyonel diyabet tarama testine yaklaşımlarının değerlendirilmesi. The Journal of Turkish Family Physician, 11: 179-190.

Rueangdetnarong, H., Sekararithi, R., Jaiwongkam, T., Kumfu, S., Chattipakorn, N., Tongsong, T., Jatavan, P. (2018). Comparisons of the oxidative stress biomarkers levels in gestational diabetes mellitus (GDM) and non-GDM among Thai population: cohort study. Endocrine connections, 7:681-687.

Schaefer-Graf, U., Napoli, A., Nolan, C. J. (2018). Diabetic Pregnancy Study Group. Diabetes in pregnancy: a new decade of challenges ahead. Diabetologia, 61:1012-1021.

T.C. Sağlık Bakanlığı. (2018). Doğum Öncesi Bakım Yönetim Rehberi 2018. 15 Ağustos 2021 tarihinde, https://khgmsaglikhizmetleridb.saglik.gov.tr/Eklenti/28085/0/dogumoncesibakimyonetimrehberipdf.pdf adresinden erişildi.

Turan, Z., Toker, E. (2020). Gebelerin oral glukoz tolerans testi yaptırmalarını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6:174-181.

Türkmen, H., Yalnız, H., Karaca, S. B. (2015). Gebelikte Diyabetes Mellitus ve Ebelik Bakımı. International Refereed Journal of Gynaecological Disease and Maternal Child Health, (2):11-25.

Uysal, C., Özer, E. (2019). Diyabetli Bireylerle Etkili İletişim için Nasıl Bir Dil Kullanılmalı. Beslenme ve Diyet Dergisi., 47:118-128.

World Health Organization (WHO). (2020). Hearts D: diagnosis and management of type 2 diabetes. Accessed August 15, 2021, at https://www.who.int/publications/i/item/who-ucn-ncd-20.1

Yaprak, M., Gümüştakım, R. Ş., Tok, A., Doğaner, A. (2019). Gebelerde oral glukoz tolerans testi farkındalığının tespiti. Ankara Medical Journal, 19:635-647.

BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK MERKEZİNDE GEBELERİN ORAL GLUKOZ TOLERANS TESTİ (OGTT) YAPTIRMA VE FARKINDALIK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yazarlar

DOI:

Anahtar Kelimeler:

Özet

Referanslar

İndir

Yayınlanmış

Nasıl Atıf Yapılır

Sayı

Bölüm

Lisans

Makale Gönder

Dil

Bilgi