Kanser Hastasina Bakım Verenlerin Bakım Yükü ve Duygusal Zekâ Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Özet

Amaç: Bu araştırma kanser hastasına bakım veren bireylerin bakım verme yükü ve duygusal zekâ düzeyini değerlendirmek amacıyla kesitsel olarak planlandı. Gereç-yöntem: Araştırma 01.11.2017-31.12.2018 tarihleri arasında İstanbul’da bir hastanenin Medikal onkoloji, Hematoloji klinikleri ve polikliniklerinde yürütüldü. Araştırmanın örneklemini 18 yaş üzeri, Türkçe okuyup-yazabilen, araştırmaya katılmaya gönüllü 238 bakım veren oluşturdu. Araştırma verileri kişisel veri toplama formu, Schutte Duygusal Zekâ Ölçeği ve Zarit Bakım Yükü Ölçeği kullanılarak toplandı. Araştırma verileri Spearman Korelasyon analizi, Kruskal Wallis Testi, Dunn’s Testi ve Mann Whitney U testleri ile analiz edildi. Bulgular: Araştırmada bakım verenlerin %63’ü kadın, %40.3’ü 20-40 yaş arası olup çoğunlukla lise mezunu (%30.7) ve evlidir (%64.3). Bakım verenlerin bakım verme yükü ölçeği toplam medyan puanı 44.97 (21.00-82.00) ve duygusal zekâ ölçeği toplam ortalama puanı 160.49±16.181’dir. Bakım verenlerin bakım verme yükü medyan puanı öğrenim düzeyi, aile tipi, gelir durumu, yaşanılan yer ve hastaya uygulanan tedaviye göre; duygusal zekâ toplam medyan puanı öğrenim düzeyi ve yaşanılan yere göre istatistiksel anlamlı düzeyde farklıdır (p<0.05). Araştırmada bakım verme yükü medyan puanı ile duygusal zekâ medyan puanları arasında pozitif yönde zayıf ilişki vardır (r=0.240; p<0.005). Sonuç: Bu araştırmada kanser hastasına bakım verenlerde orta düzeyde bakım verme yükü belirlendi. Bakım verenlerin bakım yükü ve duygusal zekâ düzeyinin bazı sosyo-demografik faktörlerden etkilendiği, duygusal zekâ düzeyi arttıkça bakım yükünün arttığı saptandı.