Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde Bebeği Yatan Annelerin Travmatik Doğum Algısı ile Algıladıkları Sosyal Destek Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Özet Görüntüleme: 0
/ 
PDF İndirme: 0
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13623771Anahtar Kelimeler:
Anne, Doğum Algısı, Sosyal Destek, Travmatik Doğum, YenidoğanÖzet
Amaç: Bu çalışma bebeği yoğun bakım ünitesinde yatan annelerin travmatik doğum algıları ve algıladıkları sosyal destek arasındaki ilişkinin incelenmesi amacı ile yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı ve kesitsel tipte olup 15 Ağustos 2022- 15 Haziran 2023 tarih aralığında bebeği yoğun bakım ünitesinde yatan 250 annenin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak annelerin sosyo-demografik ve tanıtıcı özelliklerini belirlemeye yönelik anket formu, Travmatik Doğum Algısı Ölçeği (TDAÖ) ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde parametrik testlerden t testi ve One Way Anova analizi yapılmıştır. Ölçekler arasındaki ilişki pearson korelasyon analizi ile incelenmiştir. İstatistiksel önemlilik düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiştir.
Bulgular: Araştırmaya katılan annelerin TDAÖ puan ortalaması 62.16±30.04, ÇBASDÖ puan ortalaması 58.35±18.51, ÇBASDÖ aile alt boyutu puan ortalaması 20.20±6.65, arkadaş alt boyutu puan ortalaması 18.35±6.73 ve özel insan alt boyutu puan ortalaması 19.79±6.54 olarak hesaplanmıştır. Kadınların gebelik durumu (primipar/multipar) ile TDAÖ puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu saptanmıştır (p<0.05). Annelerin öğrenim, çalışma ve gebeliği planlama durumu ile ÇBASDÖ puan ortalaması bakımından istatistiksel olarak farklılık saptanmıştır (her biri için p<0.05). Araştırmada ÇBASDÖ ile TDAÖ puan ortalamaları arasında negatif yönlü zayıf düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur (r=-0.130, p=0.040).
Sonuç: Bu araştırmada annelerin algıladıkları sosyal destek düzeyi arttıkça doğumun travmatik olarak algılanma düzeyinin azaldığı anlaşılmıştır. Ayrıca, primipar annelerin travmatik doğum algısı düzeyinin multipar annelere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Öğrenim durumu yüksek, çalışan ve gebeliği planlı olan annelerin algıladıkları sosyal desteğin daha yüksek olduğu bulunmuştur.
Referanslar
Altun, E., & Kaplan, S. (2021). Doğum travmasının anne ve bebek bağlanması üzerine etkisi. Türkiye Sağlık Bilimleri Ve Araştırmaları Dergisi, 4(1), 54-66. https://doi.org/10.51536/tusbad.817966
Aktas, S. (2018). Multigravidas’ perceptions of traumatic childbirth: Its relation to some factors, the effect of previous type of birth and experience. MedScience, 7:203-209.
Aslantekin Özçoban, F., Türkmen, H. & Yalnız Dilcen, H. (2021). Factors that affect the traumatic childbirth perceptions of midwifery and nursing students: The case of Turkey. Eur J Midwifery, 5(August), 34. https://doi.org/10.18332/ejm/138596.
Bay, F. & Sayiner F.D. (2021). Perception of traumatic childbirth of women and its relationship with postpartum depression. Women & Health, 61:5, 479-489, DOI: 10.1080/03630242.2021.1927287.
Boorman, R. J., Devilly, G. J., Gamble, J., Creedy, D. K. & Fenwick, J. (2014). Childbirth and criteria for traumatic events. Midwifery, 30(2), 255–261. https://doi.org/10.1016/j.midw.2013.03.001.
Cankaya, S. & Ocaktan Tetikçok, C. (2022). Postpartum erken dönemde primipar annelerin travmatik doğum deneyimlerinin ve algısının, emzirme tutumu ile ilişkisi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(2), 227-234. https://doi.org/10.53424/balikesirsbd.991269.
Çakır, Y. & Palabıyıkoğlu, R. (1997). Gençlerde sosyal destek-çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin güvenirlik ve geçerlik çalışması. Kriz Dergisi, 5(1): 15-24.
Dinç, B. & Karataş Okyay, E. (2021). Kadınların doğum inançları ve etkileyen faktörler. Anatolian Journal of Health Research, 2(2), 57-63. https://doi.org/10.29228/anatoljhr.52200.
Ertekin-Pınar, Ş. & Polat, Ş. (2019). Postpartum dönemde algılanan sosyal desteğin posttravmatik stres ve anne bebek bağlılığı ile ilişkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(3), 448-456. https://doi.org/10.26559/mersinsbd.568132.
Gateau, K., Song, A., Vanderbilt, D.L., Gong, C., Friedlich, P., Kipke, M. & Lakshmanan, A. (2021). Maternal post-traumatic stress and depression symptoms and outcomes after NICU discharge in a low-income sample: a cross-sectional study. BMC Pregnancy and Childbirth, 21(1), 1–10. https://doi.org/10.1186/s12884-020-03536-0.
Ghanbari-Homayi, S., Fardiazar, Z., Meedya, S., Mohammad-Alizadeh-Charandabi, S., Asghari-Jafarabadi, M., Mohammadi, E. & Mirghafourvand, M. (2019). Predictors of traumatic birth experience among a group of Iranian primipara women: A cross sectional study. BMC Pregnancy and Childbirth, 19(1):182-191.
Gökçe-İsbir, G. & İnci, F. (2016). Travmatik doğum ve hemşirelik yaklaşımları. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 1(1), 29-40.
Greenfield, M., Jomeen, J. & Glover, L. (2019). “It can’t be like last time” - Choices made in early pregnancy by women who have previously experienced a traumatic birth. Frontiers in Psychology, 10(JAN), 1–13. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.00056.
Işık, M. & Bal, M. (2022). Doğum sonrası dönemde eş desteğinin travma sonrası stres belirti düzeyine etkisi. Journal of Health Sciences and Management, 2(2), 27–32. https://doi.org/10.29228/johesam.11.
Kanığ, M. & Eroğlu, K. (2019). Gebelerde algılanan sosyal destek düzeyi ve etkileyen faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 16(2):125-133
Koster, D., Romijn, C., Sakko, E., Stam, C., Steenhuis, N., de Vries, D., van Willigen, I. & Fontein-Kuipers, Y. (2020). Traumatic childbirth experiences: practice-based implications for maternity care professionals from the woman’s perspective. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 34(3), 792–799. https://doi.org/10.1111/scs.12786.
Mbee, D.M. & Omorovbıye, A. (2022). Impact of perceived social support on prenatal outcome among pregnant women. World Journal of Advanced Research and Reviews, 16(3), 001-012. https://doi.org/10.5281/zenodo.7856584.
Mermer, G., Bilge, A., Yücel, U. & Çeber E. (2010). Gebelik ve doğum sonrası dönemde sosyal destek algısı düzeylerinin incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 1:71-76.
Mete, S. & Çiçek, Ö. (2018). Labor Support: An aplication is starting again come into prominence. Bezmialem Science, 6(2), 138–142. https://doi.org/10.14235/bs.2017.1635.
Milgrom, J., Hirshler, Y., Reece, J., Charlene, C. H. & Gemmill Alan, A. W. (2019). Social support—a protective factor for depressed perinatal women? International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(8). https://doi.org/10.3390/ijerph16081426.
Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics. Boston, Pearson.
Taheri, M., Takian, A., Taghizadeh, Z., Jafari, N. & Sarafraz, N. (2018). Creating a positive perception of childbirth experience: Systematic review and meta-analysis of prenatal and intrapartum interventions. Reproductive Health, 15(1), 1–13. https://doi.org/10.1186/s12978-018-0511-x.
Timur, S. & Hotun-Şahin, N. (2010). Kadınların doğumda sosyal destek tercihleri ve deneyimleri. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 12(1), 29-40.
Turgut, N., Güldür, A., Çakmakçı, H., Şerbetçi, G., Yıldırım, F., Ender-Yumru, A., Bebek, A., Gülova, S.S. (2017). Gebe okulunda eğitim alan gebelerin bilgi düzeyleri üzerine bir araştırma. G.O.P. Taksim E.A.H. JAREN, 3(1):1-8.
Wado, Y.D., Afework, M.F. & Hindin, M.J. (2014). Effects of maternal pregnancy intention, depressive symptoms and social support on risk of low birth weight: a prospective study from southwestern Ethiopia. PloS one, 9(5), e96304. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0096304.
Yalnız, H., Canan, F., Genç, R.E., Kuloğlu, M.M. & Geçici, Ö. (2016). Travmatik doğum algısı ölçeğinin geliştirilmesi. Türk Tıp Dergisi, 8(3): 81–8.
Yayan, E.H., Özdemir, M., Düken, M.E. & Suna Dağ, Y. (2019). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan ebeveynlerin stres düzeylerinin belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 82-89.
Yılmaz, B., Sel, İ. & Şahin, N. (2021). Kadınların kişilik özelliklerinin travmatik doğum algısına etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 14(4): 423- 432.
Yilmaz-Sezer, N., Aker, M.N., Öz, B. & Eren, D. (2023). Midwifery students’ traumatic childbirth experiences, traumatic childbirth perceptions, and levels of fear of childbirth. J Midwifery Womens Health, 68: 248-254. https://doi.org/10.1111/jmwh.13464.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 