Çölyak Hastalığı Olan Çocuklarda Pubertal Zamanlamanın Değerlendirilmesi


Özet Görüntüleme: 186 / PDF İndirme: 113

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7602847

Anahtar Kelimeler:

Çölyak Hastalığı, Orta Kol Çevresi (OKÇ), Pediatri, Tanner evrelemesi, Puberte

Özet

Amaç: Çölyak Hastalığın (ÇH)’da puberte bozuklukları gözlenmektedir. Çalışmamızda ÇH tanılı çocuk ve adolesanlarda pubertal gelişim evrelerini, pubertal evrelemeye göre laboratuvar parametrelerini ve antropometrik ölçümleri değerlendirmeyi amaçladık. 

Materyal-Metot: Çalışma kesitsel özellikte düzenlenmiş olup, 01.10.2022-31.12.2022 tarihleri arasında Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Gastroenteroloji 1 Polikliniğin’e başvuran, 7-16 yaş arası, ÇH tanılı hastalar dahil edilmiştir. Olguların Tanner evreleri ve hormonal parametreleri kaydedilmiştir.

Bulgular: Çalışmaya alınan 108 hastadan 39’u erkek (%36,1), 69’u kız cinsiyetindeydi (%63,9). Olguların 52’si (%48,1) Tanner evre 1 iken, 15’i (%13,9) Tanner evre 2, 11’i (%10,2) Tanner evre 3, 7’si (%6,5) Tanner evre 4 ve 23’ü (%21,3) Tanner evre 5’teydi. Olguların ortalama yaşı 10,7±3,5 yıl, ortalama izlem süresi 3,7±2,5 yıl idi. Cinsiyetler göre ayrıldığında erkek çocuklarda boy ortanca 10,5 persentil (p) (0.01-94.1) iken, ağırlık 8,5 p (0,01-98,8), kız çocuklarda boy ortanca 21,7 p iken (0,01-96,2) ağırlık 13,6 p (0,01-99,9) saptandı. Hasta grupları pubertal evrelere göre prepubertal ve pubertal olarak sınıflandırıldığında hastaların %51,9 (n= 56)’u pubertal evrede, %48,1 (n:52)’i ise prepubertal evrede idi. Pubertal olan olguların prepubertal grupta olan olgulara göre vitamin B12, folat, ferritin değerlerinin daha düşük olduğu saptandı (sırasıyla p=0.034, p<0.001, p=0.039). Yapılan değerlendirmeye göre puberte evreyi tahmin etmede orta kol çevresi (OKÇ) kesim noktası 19,8 cm ve üstünde olmasının duyarlılığı % 86,5, özgüllüğü % 78,6 olarak bulundu (p<0.001). Adet gören hastalarda ortalama menarş yaşı: 12 ±1,09 ile normal aralıktaydı.

Sonuç: ÇH’ler puberte gecikmesi açısından risk altında olsa da çalışmamızda pubertal bulgularda gecikme veya gonadal yetmezlik saptanmamıştır. Malnutrisyon taraması açısından önemi olan OKÇ’nin, pubertenin başlangıcını tahmin etme açısından da önemli olacağı gösterilmiştir. Ayrıca özellikle pubertal dönemde vitamin ihtiyaçlarının artması nedeniyle bu hastalarda kan düzeylerinin yakın monitörizasyonu gerektiğini düşünmekteyiz. 

Referanslar

Abdel-Rahman, S. M., Bi, C., & Thaete, K. (2017). Construction of Lambda, Mu, Sigma Values for Determining Mid-Upper Arm Circumference z Scores in U.S. Children Aged 2 Months Through 18 Years. Nutrition in Clinical Practice, 32(1), 68-76. https://doi.org/10.1177/0884533616676597

Bayrak, N. A., Volkan, B., Haliloglu, B., Kara, S. S., & Cayir, A. (2020). The effect of celiac disease and gluten-free diet on pubertal development: A two-center study. Journal of Pediatric Endocrinology and Metabolism, 33(3), 409-415. https://doi.org/10.1515/jpem-2019-0378

Bona, G., Marinello, D., & Oderda, G. (2002). Mechanisms of Abnormal Puberty in Coeliac Disease. Hormone Research in Paediatrics, 57(2), 63-65. https://doi.org/10.1159/000058103

Cakmak, E., Karakus, S., Demirpence, O., & Demet Coskun, B. (2018). Ovarian Reserve Assessment in Celiac Patients of Reproductive Age. Medical Science Monitor, 24, 1152-1157. https://doi.org/10.12659/MSM.909033

Dieli-Crimi, R., Cénit, M. C., & Núñez, C. (2015). The genetics of celiac disease: A comprehensive review of clinical implications. Journal of Autoimmunity, 64, 26-41. https://doi.org/10.1016/j.jaut.2015.07.003

Elias, C. F., & Purohit, D. (2013). Leptin signaling and circuits in puberty and fertility. Cellular and Molecular Life Sciences: CMLS, 70(5), 841-862. https://doi.org/10.1007/s00018-012-1095-1

Gasbarrini, A., Torre, E. S., Trivellini, C., De Carolis, S., Caruso, A., & Gasbarrini, G. (2000). Recurrent spontaneous abortion and intrauterine fetal growth retardation as symptoms of coeliac disease. The Lancet, 356(9227), 399-400. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(00)02535-6

Green, P. H. R., Stavropoulos, S. N., Panagi, S. G., Goldstein, S. L., McMahon, D. J., Absan, H., & Neugut, A. I. (2001). Characteristics of adult celiac disease in the USA: Results of a national survey. The American Journal of Gastroenterology, 96(1), 126-131. https://doi.org/10.1111/j.1572-0241.2001.03462.x

Gruijters, M. J. G., Visser, J. A., Durlinger, A. L. L., & Themmen, A. P. N. (2003). Anti-Müllerian hormone and its role in ovarian function. Molecular and Cellular Endocrinology, 211(1-2), 85-90. https://doi.org/10.1016/j.mce.2003.09.024

Jericho, H., & Guandalini, S. (2018a). Extra-Intestinal Manifestation of Celiac Disease in Children. Nutrients, 10(6), 755. https://doi.org/10.3390/nu10060755

Jericho, H., & Guandalini, S. (2018b). Extra-Intestinal Manifestation of Celiac Disease in Children. Nutrients, 10(6), 755. https://doi.org/10.3390/nu10060755

Khater, D. (2018). Endocrinopathies in celiac disease: When the endocrinologist sees what is invisible to the gastroenterologist. Acta Bio Medica Atenei Parmensis, 89(1), 117-121. https://doi.org/10.23750/abm.v89i1.7119

Kotze, L. M. S. (2004). Gynecologic and Obstetric Findings Related to Nutritional Status and Adherence to a Gluten-Free Diet in Brazilian Patients with Celiac Disease: Journal of Clinical Gastroenterology, 38(7), 567-574. https://doi.org/10.1097/01.mcg.0000131720.90598.6a

Lebwohl, B., Sanders, D. S., & Green, P. H. R. (2018). Coeliac disease. The Lancet, 391(10115), 70-81. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(17)31796-8

Mičetić-Turk, D., Vlaisavljević, V., Turk, E., & Pogačar, M. Š. (2019). Onset of menarche is not delayed in Slovenian patients with celiac disease. Journal of International Medical Research, 47(2), 815-822. https://doi.org/10.1177/0300060518812623

Mishra, K., Kumar, P., Kumar, R., Kaur, S., Basu, S., & Dutta, A. K. (2012). Assessment of sexual maturity in a cohort of adolescents with celiac disease on gluten-free diet. Indian Journal of Gastroenterology, 31(3), 130-132. https://doi.org/10.1007/s12664-012-0202-4

Neyzi, O., Bundak, R., Gökçay, G., Günöz, H., Furman, A., Darendeliler, F., & Baş, F. (2015). Reference Values for Weight, Height, Head Circumference, and Body Mass Index in Turkish Children. Journal of Clinical Research in Pediatric Endocrinology, 7(4), 280-293. https://doi.org/10.4274/jcrpe.2183

Özgör, B., & Selimoğlu, M. A. (2010). Coeliac disease and reproductive disorders. Scandinavian Journal of Gastroenterology, 45(4), 395-402. https://doi.org/10.3109/00365520903508902

Pedretti, M., Sbravati, F., Allegri, D., Labriola, F., Lombardo, V., Spisni, E., … Alvisi, P. (2021). Is the clinical pattern of pediatric celiac disease changing? A thirty-years real-life experience of an Italian center. Italian Journal of Pediatrics, 47(1), 235. https://doi.org/10.1186/s13052-021-01183-5

Roshanzamir, N., Zakeri, Z., Rostami-Nejad, M., Sadeghi, A., Pourhoseingholi, M.-A., Shahbakhsh, Y., … Rezaei-Tavirani, M. (2021). Prevalence of celiac disease in patients with atypical presentations. Arab Journal of Gastroenterology, 22(3), 220-223. https://doi.org/10.1016/j.ajg.2021.05.015

Sedlmeyer, I. L., & Palmert, M. R. (2002). Delayed Puberty: Analysis of a Large Case Series from an Academic Center. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 87(4), 1613-1620. https://doi.org/10.1210/jcem.87.4.8395

Sferlazzas, C., Arrigo, T., Salzano, G., Pellegrino, S., La Fauci, G., Rulli, I., … De Luca, F. (2008). Menarcheal age in celiac disease may not be delayed and may be irrespective of age at diagnosis and dietary management. Journal of Endocrinological Investigation, 31(5), 432-435. https://doi.org/10.1007/BF03346387

Tanner, J. M., & Whitehouse, R. H. (1976). Clinical longitudinal standards for height, weight, height velocity, weight velocity, and stages of puberty. Archives of Disease in Childhood, 51(3), 170-179. https://doi.org/10.1136/adc.51.3.170

Toscano, V., Conti, F. G., Anastasi, E., Mariani, P., Tiberti, C., Poggi, M., … Bonamico, M. (2000). Importance of Gluten in The Induction of Endocrine Autoantibodies and Organ Dysfunction in Adolescent Celiac Patients. American Journal of Gastroenterology, 95(7), 1742-1748. https://doi.org/10.1111/j.1572-0241.2000.02187.x

Trovato, C. M., Montuori, M., Cucchiara, S., & Oliva, S. (2020). ESPGHAN ‘biopsy-sparing’ guidelines for celiac disease in children with low antitransglutaminase during COVID-19. European Journal of Gastroenterology & Hepatology, 32(12), 1523-1526. https://doi.org/10.1097/MEG.0000000000001924

İndir

Yayınlanmış

2023-02-04

Nasıl Atıf Yapılır

GÜLCÜ TAŞKIN , D., & ATA, A. (2023). Çölyak Hastalığı Olan Çocuklarda Pubertal Zamanlamanın Değerlendirilmesi. GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, 8(1), 238–244. https://doi.org/10.5281/zenodo.7602847

Sayı

Cilt 8 Sayı 1 (2023)

Bölüm

Makaleler

Lisans

Telif Hakkı (c) 2023 GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.