Doğum Sonu Erken Dönemde Anksiyetenin Emzirme Üzerine Etkisi


Özet Görüntüleme: 449 / PDF İndirme: 249

Yazarlar

  • Gülçin NACAR İnönü Üniversitesi
  • Sevda TÜRKMEN

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7393090

Anahtar Kelimeler:

Anksiyete, Anne, Doğum Sonu, Emzirme

Özet

Araştırma doğum sonu erken dönemde annelerin anksiyetesinin emzirme üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde olan araştırma, 118 anne ile yürütülmüştür. Veriler, Google Formlar üzerinden oluşturulan online anket yardımı ile sosyal medya platformlarından (WhatsApp, facebook, instagram, twitter vb.) annelere iletilerek toplanmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında Kişisel Tanıtım Formu ve Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) kullanılmıştır. Verileri değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler (sayı, yüzde, ortalama ve standart sapma), t test ve ANOVA kullanılmıştır. Araştırmada annelerin yaş ortalamasının 29.65±5.62 olduğu, %39.9’ unun eğitim düzeyinin okuryazar/ilkokul olduğu, %30.5’ inin gelir getiren bir işte çalıştığı, %52.5’ inin gelirinin giderine eşit/fazla olduğu, %73.7’ sinin şehirde ikamet ettiği ve %80.5’ inin çekirdek aileye sahip olduğu bulunmuştur. Araştırmada annelerin %49.2’ sinin emzirmeye ilişkin eğitim aldığı ve %41.5’ inin emzirmeye ilişkin eğitim aldığı kaynağın sağlık personeli olduğu bulunmuştur. Annelerin %56.8’ inin doğumdan sonra ilk yarım saat içinde bebeğini emzirdiği, %59.3’ ünün anne sütü akışını doğum sonu ilk gün başladığı ve annelerin her bir emzirmede bebeğini ortalama 10.91±4.65 dakika emzirdiği saptanmıştır. Annelerin %61.9’ ünün bebeğine ek gıda verdiği ve en çok verdiği ek gıdanın formül mama olduğu görülmüştür. Annelerin %39.8’ i anne sütünün bebeğinin ihtiyaçlarını karşılamaya yettiğini, %63.6’ sı emzirme ile ilgili problem yaşadığı ve en çok yaşadığı problemlerin sırasıyla yetersiz süt salınımı, meme ucu çatlağı ve içe çökük meme ucu olduğu saptanmıştır. Annelerin %33.9’ unun anne sütünü arttırıcı ürün kullandığı, en çok kullandığı ürünlerin anne çayı ve rezene olduğu ve bu ürünleri her gün kullandıkları bulunmuştur. Araştırmada annelerin üçte birinden fazlasının hafif düzeyde anksiyete yaşadığı ve anksiyetenin ilk emzirmeye başlama zamanı etkilediği saptanmıştır (p<0.05). Sağlık profesyonellerinin ruhsal problemi olan anneleri yakından izlemesi, emzirmenin desteklenmesi ve ciddi durumlarda tedavinin başlanması için gerekli önlemleri alması ve yönlendirme yapması önerilmektedir.

Referanslar

Akgün Çalışkanyürek, S. S., & Yıldırım, D. İ. (2022). 18-49 Yaş Arası Lohusaların Ruhsal Durumlarının Emzirme Tutumuna Etkisi. Selcuk Tip Dergisi, 38(1), 30–39. https://doi.org/10.30733/std.2022.233

Bayrı Bingöl, F., & Demiröz Bal, M. (2021). Doğum Sonrası Maternal Anksiyete ve Bağlanmayı Etkileyen Faktörler. STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 30(1), 60–68. https://doi.org/10.17942/sted.887220

Beck, A. T., Epstein, N., Brown, G., & Steer, R. A. (1988). An inventory for measuring clinical anxiety: psychometric properties. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 56(6), 893–897. https://doi.org/10.1037//0022-006X.56.6.893

Cangöl, E., & Şahin, N. H. (2014). Emzirmeyi Etkileyen Faktörler ve Emzi̇rme Danışmanlığı. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 45(3), 100. https://doi.org/10.16948/ZKTB.80388

Di Mario, S., Borsari, S., Verdini, E., Battaglia, S., Cisbani, L., Sforza, S., … Basevi, V. (2017). Regular monitoring of breast-feeding rates: feasible and sustainable. The Emilia-Romagna experience. Public Health Nutrition, 20(11), 1895–1902. https://doi.org/10.1017/S136898001700074X

DSÖ. (2020). 10 facts on ageing and health. In WHO. https://doi.org/10.1097/00007611-200107000-00007

Erkaya, R., Gürsoy, A. A., & Gül, H. (2015). Annelerin anne sütünü artırmaya yönelik aldıkları besinler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(5), 373–387. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/220151

Fairbrother, N., Janssen, P., Antony, M. M., Tucker, E., & Young, A. H. (2016). Perinatal anxiety disorder prevalence and incidence. Journal of Affective Disorders, 200, 148–155. https://doi.org/10.1016/J.JAD.2015.12.082

Fallon, V., Groves, R., Halford, J. C. G., Bennett, K. M., & Harrold, J. A. (2016). Postpartum Anxiety and Infant-Feeding Outcomes. Journal of Human Lactation : Official Journal of International Lactation Consultant Association, 32(4), 740–758. https://doi.org/10.1177/0890334416662241

Field, T. (2018). Postnatal anxiety prevalence, predictors and effects on development: A narrative review. Infant Behavior and Development, 51, 24–32. https://doi.org/10.1016/J.INFBEH.2018.02.005

Gökduman, M., & Akdolun Balkaya, N. (2010). Anne Sütünü Artırmaya Yönelik Bitkisel Çay Kullanımı ve Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3(4), 187–194. Retrieved from http://www.deuhyoedergi.org

Hakanen, H., Flykt, M., Sinervä, E., Nolvi, S., Kataja, E. L., Pelto, J., … Korja, R. (2019). How maternal pre- and postnatal symptoms of depression and anxiety affect early mother-infant interaction? Journal of Affective Disorders, 257, 83–90. https://doi.org/10.1016/J.JAD.2019.06.048

İnce, T., Aktaş, G., Aktepe, N., & Aydın, A. (2017). The evaluation of the factors affecting mothers’ breastfeeding self-efficacy and breastfeeding success. Journal of Dr Behcet Uz Children s Hospital, 7(3), 183. https://doi.org/10.5222/buchd.2017.183

Ince, T., Kondolot, M., Yalçin, S. S., & Yurdakök, K. (2010). Annelerin emzirme danışmanlığı alma durumları. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 53(3), 189–197.

Karaçam, Z., & Sağlık, M. (2018). Breastfeeding problems and interventions performed on problems: Systematic review based on studies made in Turkey. Turk Pediatri Arsivi, 53(3), 134–148. https://doi.org/10.5152/TurkPediatriArs.2018.6350

Kaya Şenol, D., & Pekyiğit, A. (2021). Normal Doğum ve Sezaryende Doğum Sonu Stresin Emzirme Öz-yeterliliğine Etkisi. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 18(4), 1062–1069. https://doi.org/10.38136/jgon.804407

Korja, R., Nolvi, S., Grant, K. A., & McMahon, C. (2017). The Relations Between Maternal Prenatal Anxiety or Stress and Child’s Early Negative Reactivity or Self-Regulation: A Systematic Review. Child Psychiatry & Human Development 2017 48:6, 48(6), 851–869. https://doi.org/10.1007/S10578-017-0709-0

Lara-Cinisomo, S., McKenney, K., Di Florio, A., & Meltzer-Brody, S. (2017). Associations Between Postpartum Depression, Breastfeeding, and Oxytocin Levels in Latina Mothers. Https://Home.Liebertpub.Com/Bfm, 12(7), 436–442. https://doi.org/10.1089/BFM.2016.0213

Li, L., Wu, Y., Wang, Q., Du, Y., Friesen, D., Guo, Y., … Zhou, H. (2022). Determinants of breastfeeding self-efficacy among postpartum women in rural China: A cross-sectional study. PLoS ONE, Vol. 17. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0266273

Özsoylu, D. Y. (2019). Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi’nde Bebeği Yatan Annelerin Emzirme Özyeterlilik Ve Anksiyete Düzeylerinin Emzirme Başarısına Etkisi (İstinye Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü; Vol. 8). Retrieved from http://acikerisim.istinye.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12713/1239

Qian, J., Wu, T., Lv, M., Fang, Z., Chen, M., Zeng, Z., … Zhang, J. (2021). The Value of Mobile Health in Improving Breastfeeding Outcomes Among Perinatal or Postpartum Women: Systematic Review and Meta-analysis of Randomized Controlled Trials. JMIR MHealth and UHealth, 9(7). https://doi.org/10.2196/26098

Şahin, H., Yılmaz, M., Aykut, M., Balcı, E., Sağıroğlu, M., & Öztürk, A. (2013). Kayseri ’ de iki toplum sağlığı merkezine başvuran annelerde emzirme sorunları ve risk etmenleri. Türk Pediatri Arşivi Dergisi, 48, 145–151.

Sezer, M. N. (2021). Sakarya ilinde doğum sonrası kadınlarda anksiyete ve depresyon sıklığı ve ilişkili etmenler (Sakarya Üniversitesi). Retrieved from https://acikerisim.sakarya.edu.tr/handle/20.500.12619/98077

Somerville, S., Byrne, S. L., Dedman, K., Hagan, R., Coo, S., Oxnam, E., … Page, A. C. (2015). Detecting the severity of perinatal anxiety with the Perinatal Anxiety Screening Scale (PASS). Journal of Affective Disorders, 186, 18–25. https://doi.org/10.1016/J.JAD.2015.07.012

Soyhan, F., & Demirci, N. (2020). Türkiye ve dünyada emzirme danışmanlığı. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 6(2), 101–114. https://doi.org/10.1177/0890334405283622SA

Tanrıverdi, S., Köroğlu, Ö. A., Kültürsay, N., & Egemen, A. (2014). Annelerin Anne Sütünü Arttıran Faktörlere İlişkin Görüş ve Yaklaşımları Mothers’ Opinions and Attitudes about the Factors Increasing Breast Milk Ya z›fl ma Ad re si/Ad dress for Cor res pon den ce. The Journal of Pediatric Research, 1(2), 84–90. https://doi.org/10.4274/jpr.87597

Tiryaki, Ö., & Altınkaynak, S. (2021). Emzirme danişmanliğinda hemşi̇reni̇n rolü. STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 30(3), 0–1. https://doi.org/10.17942/sted.627192

TNSA. (2018). Türkiye Nüfus Sağlık Araştırması. Retrieved from http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2018/%0Arapor/TNSA2018_ana_Rapor.pdf.

Ulusoy, M., Sahin, N. H., & Erkmen, H. (1998). Turkish Version of the Beck Anxiety Inventory. Journal of Cognitive Psychotherapy, 12, 163–172. Retrieved from https://www.scirp.org/(S(i43dyn45teexjx455qlt3d2q))/reference/ReferencesPapers.aspx?ReferenceID=1597300

UNICEF. (2018). The benefits of breastfeeding - Baby Friendly Initiative. Retrieved October 18, 2022, from Https://Www.Unicef.Org.Uk/Babyfriendly/About/Benefits-of-Breastfeeding/ website: https://www.unicef.org.uk/babyfriendly/about/benefits-of-breastfeeding/

Yaman, S., & Balcı, E. (2019). Anne sütünü artıran geleneksel uygulamalar. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 6(4), 230–236. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/sagakaderg

Yatziv, T., Vancor, E. A., Bunderson, M., & Rutherford, H. J. V. (2021). Maternal perinatal anxiety and neural responding to infant affective signals: Insights, challenges, and a road map for neuroimaging research. Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 131, 387–399. https://doi.org/10.1016/J.NEUBIOREV.2021.09.043

Yenal, K., Aluş Tokat, M., Durgun Ozan, Y., Çeçe, Ö., & Bakilan Abalin, F. (2013). Annelerin Emzirme Öz-yeterlilik Algıları İle Emzirme Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 10(2), 14–19.

İndir

Yayınlanmış

2022-12-05

Nasıl Atıf Yapılır

NACAR, G., & TÜRKMEN , S. (2022). Doğum Sonu Erken Dönemde Anksiyetenin Emzirme Üzerine Etkisi . GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ, 7(21), 175–183. https://doi.org/10.5281/zenodo.7393090

Sayı

Bölüm

Makaleler