Yerel Yönetimlerde Sağlık Hizmetleri Uygulamalarının Karşılaştırmalı Değerlendirilmesi

Özet

Türkiye’de sağlık hizmetlerinden merkezi yönetim sorumlu olmakla birlikte yerel yönetimlere de yetki ve görevler verilmiştir. Yerel yönetimler bağlamında ilk akla gelen birim belediyelerdir. Bu çalışmanın amacı, büyükşehir belediyeleri örneğinde, Türkiye’de yerel yönetimlerin sağlık alanındaki hizmetlerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesidir. Çalışmayı gerçekleştirmek amacıyla Türkiye’deki otuz büyükşehir belediyelerinden sekiz ana başlıkta sağlık hizmetlerine yönelik gerçekleştirdikleri hizmetlerin verilerini paylaşmaları istenmiştir. Çalışma, veri sağlayan dokuz büyükşehir belediyesinin verileri ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler ışığında nicel yöntemlerle sunulan sağlık hizmetlerinin karşılaştırılması yapılmıştır. Söz konusu karşılaştırmaların yapılabilmesi için belediyelerin gerçekleştirdikleri faaliyetler farklı alanlarda uzmanlığa sahip beş uzman tarafından önem derecesine göre puanlandırılmıştır. Akabinde belediyeler bu puanlandırmalar kullanılarak faaliyetlerine göre bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Nihai olarak araştırmaya katılan büyükşehir belediyeleri, yapmış oldukları sağlık hizmetleri kapsamında aldıkları puanlarına göre karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Çalışmaya dokuz büyükşehir belediyesi katılmıştır. Veri paylaşan büyükşehir belediyeleri arasında iki farklı değerlendirme yapılmıştır. Yapılan her iki değerlendirmede de en yüksek puanı alanın Kocaeli Büyükşehir Belediyesi olduğu bulgusu saptanmıştır. En fazla veri paylaşan belediyelerin Marmara Bölgesinde yer alan belediyelerin olduğu ve veri paylaşan belediyelerin çoğunlukla 6360 sayılı yasa öncesinde de büyükşehir belediyesi olduğu bulgusuna rastlanılmıştır. Belediyelerin, sağlık hizmeti konusunda birçok faaliyet gerçekleştirdiği, gerçekleştirilen bu faaliyetlerde en fazla öne çıkanların engellilere ve yaşlılara yönelik hizmetler olduğu, en düşük önem düzeyinde ise laboratuvar hizmetlerinin olduğu, uygulamada başarılı ve en iyi belediye örneğinin Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, takip eden en iyi belediye örneğinin ise Bursa Büyükşehir Belediyesi ve ardından Muğla Büyükşehir Belediyesi olduğu tespit edilmiştir.