Akademisyenlerde Beslenme Bilgi Düzeyi ve Egzersiz İnanışlarının Belirlenmesi
Özet Görüntüleme: 709
/ 
PDF İndirme: 520
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7600758Anahtar Kelimeler:
Akademisyen, Beslenme, Egzersiz, SağlıkÖzet
Amaç: Bu çalışma akademisyenlerin beslenme bilgi düzeyi ve egzersiz inanışlarını belirlemek, farklı alanlardaki akademisyenlerin bilgi düzeylerini karşılaştırmak amacıyla planlanmıştır.
Yöntem: Çalışmaya Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi bünyesinde görev yapan akademisyenler dâhil edilmiştir. Akademisyenlere Google Formlar üzerinden hazırlanan değerlendirme formları mail yoluyla iletilmiştir. Katılımcıların demografik bilgileri alınmış, beslenme bilgi düzeyini değerlendirmek için Yetişkinler için Beslenme Bilgi Düzeyi Ölçeği (YETBİD) ve egzersiz inanışlarının belirlenmesi için Egzersiz İnanışları Anketi (EİA) kullanılmıştır.
Bulgular: Çalışmaya 21’i (%22.8) sağlık bilimleri, 38’i (%41.3) fen bilimleri, 33’ü (%35.9) ise sosyal bilimler alanında çalışan toplam 92 akademisyen katılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 37,38±8,30 yıldır. Tüm katılımcıların 19’u (%20.7) düzenli egzersiz alışkanlığı olduğunu bildirmiştir. Yapılan analizler sonucunda, sağlık bilimleri alanındaki akademisyenlerin temel beslenme ve besin-sağlık bilgisi (YETBİD-BB) ve besin tercihi (YETBİD-BT) puanları ile EİA-avantaj puanlarının diğer alanlardaki akademisyenlere göre daha yüksek olduğu (p<0.05); EİA-dezavantajlar puanının ise tüm gruplarda benzer olduğu saptanmıştır (p=0.91). Ek olarak, YETBİD-BB skoru ile YETBİD-BT arasında pozitif yönde, EİA- avantaj puanı ile egzersiz bariyerleri arasında negatif yönde, EİA- avantaj puanı ile YETBİD-BT arasında pozitif yönde ilişki olduğu belirlenmiştir (sırasıyla r=0.594; r=-0.346; r=0.428).
Sonuç: Sağlık alanında çalışan akademisyenlerin diğer alanlardaki akademisyenlere göre daha yeterli düzeyde beslenme bilgisine ve egzersizin yararları konusunda olumlu inanışlara sahip olduğu tespit edilmiştir. Ancak tüm akademisyenlerde egzersizle ilgili bir ön yargı ve egzersizin yapılmasını engelleyen çeşitli bariyerlerin olduğu belirlenmiştir.
Referanslar
Akyol, P. ve İmamoğlu, O. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Cinsiyete Göre Beslenme Alışkanlıkları. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17 (3): 67-77.
Altuntaş Yılmaz, N., Tat, A.M. Erdeo, F. ve Acar, M. (2021). Kadın Akademisyenlerde Fiziksel Aktivite Düzeyinin Değerlendirilmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4 (1): 1-5.
Arslan, C., Koz, M., Gür, E. ve Mendeş, B. (2003). Üniversite Öğretim Üyelerinin Fiziksel Aktivite Düzeyleri ve Sağlık Sorunları Arasındaki İlişkinin Araştırılması. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 17 (4): 249-258.
Arslan, M. (2018). Beslenme Alışkanlıkları ve Fiziksel Aktivite Düzeylerinin Analizi: Marmara Üniversitesi Öğretim Üyeleri Üzerine Bir Çalışma. Dicle Tıp Dergisi, 45 (1): 59-69.
Batmaz, H., ve Güneş, E. (2018). Yetişkinler İçin Beslenme Bilgi Düzeyi Ölçeği Geliştirilmesi ve Geçerlik-Güvenirlik Çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Caspersen, C.J., Powell, K.E. and Christenson, G.M. (1985). Physical activity, exercise, and physical fitness: definitions and distinctions for health-related research. Public health reports, 100 (2): 126.
Cooke, R. and Papadaki, A. (2014). Nutrition Label Use Mediates The Positive Relationship Between Nutrition Knowledge and Attitudes Towards Healthy Eating with Dietary Quality Among University Students in the UK. Appetite, 83, 297-303.
Çingöz, Y.E., Mavibaş, M., Asan, S ve Sevindik, B. (2021). Meslek Gruplarına Göre Serbest Zaman Fiziksel Aktivite Kısıtlayıcılarının Araştırılması. Kilis 7. Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5 (1): 102-113.
Daşkapan, A. ve Atalay K.D. (2013). Perceived Exercise Benefits and Barriers Among Turkish Women: A Pilot Study. Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, 24 (1): 127-134.
Dere, G. ve Günay, M. (2021), İş Performansını ve İş Tatmı̇nı̇nı̇ Artırmada Bı̇r Çözüm Önerı̇sı̇: Fı̇zı̇ksel Aktı̇vı̇te, Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7 (1): 28-50.
Dinç, N., Gökmen, M. H., ve Ergin, E. (2017). Düzenli Egzersiz Yapan Bireylerin Beslenme Alışkanlıklarının İncelenmesi. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 1(1): 43-53.
Doymaz, F. (2013). Sağlıklı Kadınlarda Egzersiz İnanışının Egzersiz Davranış Değişimleri Üzerine Etkilerinin İncelenmesi. (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Feren, A., Torheim, L., and Lillegaard, I.L. (2011). Development of a Nutrition Knowledge Questionnaire for Obese Adults. Food & Nutrition Research, 55 (1): 7271.
Franz, M. J. (2008). American Diabetes Association Nutrition Recommendations and Guidelines. Diabetes Care, 31(1): S61-S78.
Gümüş A.B, Tunçer E ve Keser A. (2019). Yetişkin Bireylerin Etiket Okuma Alışkanlıklarının ve Beslenme Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. 3. Uluslararası Akademik Öğrenci Çalışmları Kongresi, 14-15 Kasım 2019, Ankara, Türkiye.
Hayran M., ve Hayran M. (2020). Sağlık Araştırmaları İçin Temel İstatistik. Ankara: Omega Araştırma Organizasyon Eğitim Danışmanlık Ltd. Şti.
Hendrie, G., Cox, D., and Coveney, J. (2008). Nutrition Knowledge as a Predictor of Nutrient Intake and Diet Quality. Journal of Nutrition Education and Behavior, 40(4): 49-50.
Kelly, T., Yang, W., Chen, C. S., Reynolds, K., and He, J. (2008). Global Burden of Obesity in 2005 and Projections to 2030. International Journal of Obesity, 32 (9): 1431-1437.
Keskin, Y., Akar, Y., Erdem, Ö. ve Erol, S. (2022). Yetişkinlerin Beslenme Bilgisi ve Besin Tercihleri ile Beden Kütle İndeksi Arasındaki İlişki: Kesitsel Bir Çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 15 (2):149- 162.
Kitiş, Y. ve Gümüş, Y. (2015). 20 Yaş ve Üzeri Kadınların Fiziksel Aktivite Düzeyleri, Fiziksel Aktiviteye İlişkin İnançları ve Davranış Aşamalarının Belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4 (3): 399-411.
Okur A ve Karaoğlu L. (2022). Üniversite Çalışanlarında Fiziksel İnaktivite Düzeyi ve İlişkili İş Yeri Faktörleri. Turkish Journal of Public Health, 20 (1): 56-69.
Spronk, I., Kullen, C., Burdon, C., and O'Connor, H. (2014). Relationship Between Nutrition Knowledge and Dietary İntake. British Journal Of Nutrition, 111(10): 1713-1726.
Şarvan Cengiz, Ş., Örcütaş, H. Ulaş, A.G. ve Ateş, B. (2022). Sedanter Bireylerin Yeme Bozukluğu, Beden Algısı ile Fiziksel Aktiviteye Karşı Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi. International Journal of Contemporary Educational Studies. 8(1): 198-214.
Vural, Ö., Eler, S. ve Atalay Güzel, N. (2010). Masa Başı Çalışanlarda Fiziksel Aktivite Düzeyi ve Yaşam Kalitesi İlişkisi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8 (2): 69-75.
W.H.O. (2022). Constitution of the World Health Organization. https://www.who.int/about/governance/constitution (24 Ağustos 2022)
Worsley, A. (2002). Nutrition Knowledge and Food Consumption: Can Nutrition Knowledge Change Food Behaviour? Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition, 11: 579-585.
Yahia, N., Wang, D., Rapley, M. and Dey, R. (2016). Assessment of Weight Status, Dietary Habits and Beliefs, Physical Activity, and Nutritional Knowledge Among University Students. Perspectives in Public Health, 136 (4): 231-244.
Yılmaz, C. (2003). Sağlıklı Beslenme ve Özellikleri. Sosyoloji Dergisi, 11 (10): 65-78.
Yüksel, S. (2020). Aktı̇vı̇te Düzeylerı̇ ile Yaşam Kalı̇telerı̇ Arasındakı̇ İlı̇şkı̇. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Sakarya.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 GEVHER NESİBE TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 